თერავადა

თერავადა, თჰერავადა, სთჰავირავადა (პალ: थेरवाद theravāda; სანს: स्थाविरवाद sthāviravāda - „უფროსთა სწავლება“) — ადრეული ბუდიზმის 18 სკოლათაგან ერთადერთი გადარჩენილი. თერავადა თანამედროვე ბუდიზმის სამ ძირითად მიმდინარეობათაგან ერთ-ერთია. ამ სკოლას ადრე „ჰინაჲანადაც“ („მცირე ბორბალი“) მოიხსენიებდნენ, მაგრამ ახლა აღარ იხმარება, რადგან ითვლება, რომ მაჰაჲანასთან („დიდი ბორბალი“) უსამართლო შედარებაა; გარდა ამისა, შეურაცხმყოფელ აზრსაც ატარებს.

საფუძვლები

თერავადა ბუდისტურ სკოლათაგან ყველაზე კონსერვატულია. მის მიმდევართა მიზანია ყველანაირი დაბინძურებისა და ცდომილებისგან აბსოლუტური თავისუფლების მდგომარეობის მიღწევა. მაჰაიანასთან შედარებით, თერავადას ახასიათებს რაციონალისტური მიდგომა და რიტუალების შედარებით სიმარტივე.

თერავადას წმინდა წიგნია პალური კანონი, რომელიც დაწერილია პალურ ენაზე.

ისტორია

ითვლება, რომ თერავადა ჩამოყალიბდა მე-3 ბუდისტური კრებისას (დაახლ: ძვ.წ. 250) ინდოეთში იმპერატორ აშოკას მმართველობისას. მის პროზელიტურ საქმიანობათა გამო, თერავადა ელინისტურ დასავლეთშიც გახდა ცნობილი: ალექსანდრიაში, ანტიოქიაში, ათენსა და სხვ. აშოკას ზოგიერთი ედიქტი დაიწერა ძველბერძნულ და არამეულ ენებზე.

დღეს თერავადა ბუდიზმის მთავარი მიმდინარეობაა შრი-ლანკაზე (მოსახლეობის დაახლ. 70%) და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის უმეტეს ქვეყნებში (კამბოჯა, ლაოსი, მიანმა, ტაილანდი). თერავადას ასევე მიდევენ ეროვნული უმცირესობები ჩინეთში, ვიეტნამში, ბანგლადეშსა და მალაიზიაში. თერავადა შედარებით გავრცელდა სინგაპურსა და ავსტრალიაში.

დღეს, მსოფლიოში თერავადას 100 მილიონამდე მიმდევარია. ნელ-ნელა ვრცელდება აშშ-სა და ევროპაშიც.

იხილეთ აგრეთვე

• ვაჯრაიანა
• მაჰაიანა

რესურსები ინტერნეტში

• Orange Tip Editions დაარქივებული 2016-10-08 საიტზე Wayback Machine. - Buddhism in everyday life
• BuddhaNet - World Buddhist directory & information resource
• Nibbana.com - A Collection of Theravada Resources
• Nibbanam.com - On Nibbana (Nirvana), Pali and Theravada in general
• What-Buddha-Taught.net დაარქივებული 2007-09-28 საიტზე Wayback Machine. - A Collection of Theravada Resources
• The Buddhist Society of Western Australia - A Collection of Dhamma Talks
• Tipitaka Network - Dhamma Studies
• TripleGem.net - Buddhist Directory
• Sadhu! - Theravada Web Directory
• Meditation in the Theravada tradition - Vipassana Meditation as taught by SN Goenka in the tradition of Sayagyi U Ba Khin
• Vipassana and Theravada site
• Buddhist Meditation in the Theravada tradition - Vipassana Meditation
• Meditation Retreat in Asia (German and English)
• Sobhana.net - Theravada Dhamma Talks
• The Broken Buddha/Critical Reflecctions on Theravada and a Plea for a New Buddhism by S. Dhammika
• Saranaloka Foundation დაარქივებული 2009-03-26 საიტზე Wayback Machine. - Supporting nuns in America (Thai Forest tradition; Ajahn Sumedho lineage)