ნაციონალური საკალათბურთო ლიგა

ნაციონალური საკალათბურთო ლიგა (ინგლ. National Basketball League), ცნობილი და მიღებული როგორც NBL - დაარსდა 1937 წელს, რომელიც პროფესიონალური საკალათბურთო ლიგა იყო აშშ-ის ტერიტორიაზე. მოგვიანებით ლიგა შეუერთდა ამერიკის კალათბურთის ასოციაციას (ინგლ. Basketball Association of America) (მიღებული და ცნობილი როგორც BAA), მოგვიანებით კი ორივე ლიგის წყალობით წარმოიქმნა NBA 1949 წელს.

ნაციონალური საკალათბურთო ლიგა

სპორტი	კალათბურთი
დაარსდა	1937 - 1949
გუნდების რაოდ.	38
ქვეყანა	აშშ
ამჟ. გამარჯვებული	ანდერსონ პეკერსი (1)
ყველაზე ტიტულოვანი	აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი (2) ფორტ-უეინი პისტონსი (2) ოშკოშ ოლ-სტარზი (2)

ლიგის ისტორია

NBL დაიწყო 13 დამოუკედებელი გუნდით 1937 წელს. ლიგამ დაიწყო, როგორც შუა-დასავლეთ საკალათბურთო კონფერენცია 1935 წელს, მაგრამ სახელი 1937 წელს შეიცვალა, რადგან ცდილობდა დიდი აუდიენცია მოეზიდა. ლიგა შეიქმნა სამი კორპორაციის მიერ: გენერალ ელექტრიკი, ფაირტოუნი და გუდიეარის მიერ. ლიგა არსებობდა 12 წელიწადი, ხოლო 1949 წელს შეიერთა 3 წლის ისტორიის მქონე BAA, რასაც საბოლოო შედეგი ის მოჰყვა, რომ ლიგების გაერთიანებამ ახალი სახელისკენ მოუწოდა და მოგვევლინა როგორც NBA.

ლიგამ დაიწყო თამაში ახალი ფორმატით. თითო გუნდი თამაშობდა სულ ცოტა 10 მატჩს, აქედან 4 თამაშს გასვლაზე ატარებოდა. თამაში მოიცავდა 4 ათ წუტიან პერიოდს, ან სამ 15 წუთიან პერიოდს. არჩევანის საშუალება მასპინძელს ეძლეოდა. რამდენიმე გუნდი დამოუკიდებელი იყო, ხოლო რამდენიმე კი კომპანიების მიერ იყო დაარსებული, რითაც კომპანია სამუშაოს აძელვდა მის მოთამაშეებს.

NBL ისტორია არის 3 ნაწილად დაწყოფილი, მათ შორის მოცემულია როგორც გუნდების დომინირების ერა, ასევე კონკრეტული მოთამაშის ერა. პირველი ერა შეგვიძლია თამამად მივანიჭოთ ოშკოშ ოლ-სტარზის გუნდს. შუა პერიოდი კი ფორტ-უეინი ზოლნერ პისტონსს ეკუთვნის, რომელიც მოგვიანებით დაეხმარა NBA-ს გაბრწყინებაში. უკანასკნელი პერიოდი შეიძLება გამოვყოთ როგორც ჯორჯ მიკანის პერიოდად, რომელმაც უდიდესი როლი იქონია კალათბურთის პოპულაორბაში.

ადრეული წლები

ოშკოშ ოლ-სტარზი - რომელმაც 5 ფინალში მიიღო მონაწილეობა 1938-42 წლებში და მოიგო მხოლოდ 2 ტიტული, ლიდერობდა 1.93 სმ სიმაღლის ცენტრო ლეროი „ქაუბოი“ ედვარდსი. ის ლიდერობდა NBL ზედიზედ სამი წელი როგორც მექულე (1937-40 წლებში).

შუა პერიოდი

ფორტ-უეინი ზოლნერ პისტონსი იყო ზედმეტსახელი მისი მფლობელ ფრედ ზოლნერის გამო, რომლის კომპანიამაც შექმნა პისტონსი. გუნდმა მეორე ადგილზე დაასრულა 1942 და 1943 წლები, ხოლო ლიგის ტიტული 1944 და 1945 წლებში მოიგო. როგორც სხვა ბევრი გუნდს იმ დროს, ფორტ უეინი თამაშობდა სკოლის გიმნასტიკის დარბაზში.

ზოლნერის დაქვემდებარების ქვეშ, გუნდმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა NBA ჩამოყალიბებაში და განვითარებაში. ზოლნერის ფინანსური მხარდაჭერა, დაეხმარა NBA-ს დარჩენილიყო მოწოდების სიმაღლეზე მის პირველ წლებში.

ზოლნერ პისტონსის დიდი გამოწვევა იყო შებოიგენ რედ სკინსი. 1941 წელს, სანამ ფორტ-უეინი შემოუერთდებოდა NBL-ს, შებოიგენმა 6 ფინალიდან 5 მათგანში მიიღო მონაწილეობა. ისინი დამარცხდნენ ოშკოშ ოლ-სტარზის წინააღმდეგ 1941 წლის ფინალში, დაამარცხეს ფორტ-უეინი 1943 წელს, თუმცა დამარცხდნენ ზოლნერ პისტონთან 1945 და 1946 წლებში.

გვიანი წლები

NBL-ს მესამე ერას დომინირებდა 2.08 სმ სიმაღლის ჯორჯ მიკანი. როგორც ახალბედა, მიკანი თამაშობდა ჩიკაგო ამერიკან გეარსის გუნდში, რომელსაც 1947 წელს ტიტულის მოპოვებაში დაეხმარა, თუმცა შემდეგ სეზონში მიკანი გადავიდა მინეაპოლის ლეიკერსში, სადაც ჯიმ პოლარდთან ერთად შეძლო 1948 წელს ჩემპიონობის მოპოვება.

1947-48 წლების სეზონის დასრულების შემდეგ, ჯორჯ მიკანის ლეიკერსი სხვა 3 NBL გუნდთან ერთად გადავიდა BAA-ში (როჩესტერ როიალზი, ფორტ-უეინი პისტონსი და ინდიანაპოლის კაცკისი). მომავალ სეზონში, რომელიც ანდერსონ დაფი პეკერსმა მოიგო, გახდა უკანასკნელი ლიგის გამაჯრვებული, ამის შემდეგ 6 გუნდი გადავიდა BAA-ში, რომელიც მოგვიანებით შეიცვალა და მოგვევლინა როგორც NBA.

ყველა დროის გუნდები

აღნიშვნა: * აღნიშნულია ის გუნდები, რომლებიც ამჟამად NBA-ში თამაშობენ.

აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი (1937–41) აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი (1937–42) ანდერსონ დაფი პეკერსი (1946–49) ბუფალო ბიზონსი (1946)* ჩიკაოგ ბრუინსი (1939–42) ჩიკაგო სტადებეკერ ფლაიერსი (1942–43) ჩიკაგო ამერიკან გეარსი (1944–47) სინსინატი ქამელოსი (1937–38) კლივლენდ ჩეიზ ბრესმენი (1943–44) კლივლენდ ოლმენ ტრანსფერსი (1944–46) კოლუმბუს ათლეტიკ საფლაი (1938–39) დეიტონ მეტროპოლიტენსი (1937–38) დენვერ ნაგეტსი (1948–49) დეტროიტ იგლსი (1939–41) დეტროიტ გემსი (1946–47)* დეტროიტ ვეგებონდ კინგსი / დეიტონ რენსი (1948–49) ფლინტ დოუ ეისი/მიდლენდ დოუ ეისი (1947–48) ფორტ-უეინი ჯენერალ ელექსტრიკსი (1937–38) ფორტ-უეინი პისტონსი (1941–48)* ჰემონდ ცეზარ ოლ-ამერიკანსი (1938–41)

ჰემონდ ქალუმიტ ბუკანერსი (1948–49) ინდიანაპოლის კაცკისი (1937–48) კენკეკი გალაჰარ ტროიანსი (1937–38) მინეაპოლის ლეიკერსი (1947–48)* ოშკოშ ოლ-სტარზი (1937–49) პიტსბურგ პირატსი (1937–39) პიტსბურგ რაიდერსი (1944–45) რიჩმონდ კინგ ქლოზერსი გახდა სინსინატი ქამელოსი (1937–38) როჩესტერ როიალზი (1945–48)* შებოიგენ რედ სკინსი (1938–49) სირაკუს ნეიშენალსი (1946–49)* ტოლედო ჯიმ უაით შევროლეტსი (1941–43) ტოლედო ჯიპსი (1946–48) თრი-სიტიზ ბლექჰოუსი (1946–49)* უარენ პენსი (1937–38) უარენ პენსი/კლივლენდ უაით ჰორსეს (1938–39) უატერლოო ჰოუქსი (1948–49) უაითინგ სეზარ ოლ-ამერიკანსი (1937–38) იანგსთაუნი ბეარსი (1945–47)

ყველა დროის ქულის ლიდერები

*	არჩეული იქნა ნეისმიტის საკალათბურთო დიდების დარბაზში

ჯორჯ მიკანი (#99) აქვს ყველაზე მაღალი თითოეული მატჩის ქულის საშუალო მაჩვენებელი (19.85) NBL ისტორიაში.

ადგილი	მოთამაშე	გუნდ(ებ)ი	თამაში	ქულა	ქთმ
1	ბობი მაკდერმოტი*	ფორტ-უეინი ზოლნერ პისტონსი, ჩიკაგო ამერიკან გეარსი, შებოიგენ რედ სკინსი, თრი-სიტიზ ბლექჰოუქსი	287	3,583	12.48
2	ლეროი ედვარდსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი, ინდიანაპოლის კაცკისი	322	3,221	10.00
3	გენ ენგლანდი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	238	2,600	10.92
4	ედ დანკერი	შებოიგენ რედ სკინსი, ოშკოშ ოლ-სტარზი	321	2,490	7.76
5	ალ კერვი*	ბუფალო ბიზონსი, რიჩმონდ კინგ ქლოზერსი, სირაკუს ნეიშენალსი	187	2,326	12.44
6	დონ ოტენი	ბუფალო ბიზონსი, თრი-სიტიზ ბლექჰოუქსი	168	2,292	13.64
7	მაიკლ ნოვაკი	ჩიკაგო ამერიკან გეარსი, შებოიგენ რედ სკინსი, სირაკუს ნეიშენალსი	267	2,279	8.54
8	ბობ კარპენტერი	ოშკოშ ოლ-სტარზი, ჰემონდ ცეზარ ოლ-ამერიკანსი	209	2,140	10.24
9	ჯორჯ გლემაკი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი, როჩესტერ როიალზი, ინდიანაპოლის კაცკისი, ჰემონდ ქალუმიტ ბუკანერსი	202	2,138	10.58
10	ჯეიკ პელკინგტონი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი, ფორტ-უეინი ზოლნერ პისტონსი	226	1,949	8.62
11	ჩარლზ შიფი	აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი, ოშკოშ ოლ-სტარზი, ფორტ-უეინი ზოლნერ პისტონსი, უატერლოო ჰოუქსი	376	1,935	5.15
12	სტენლი პეტრიკი	მიდლენდ დოუ ეისი, ჰემონდ ქალუმიტ ბუკანერსი	212	1,765	8.33
13	ჯორჯ მიკანი*	ჩიკაგო ამერიკან გეარსი, მინეაპოლის ლეიკერსი	81	1,608	19.85
14	ერნი რაისენი*	ინდიანაპოლის კაცკისი, როჩესტერ როიალზი, ტოლედო ჯიპსი	123	1,606	13.06
15	ჰაუი შულცი	ანდერსონ პეკერსი	165	1,600	9.70

ჩემპიონები

წელი	გამარჯვებული	დამარცხებული	ანგარიში
1937–38	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	2–1
1938–39	აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	3–2
1939–40	აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	3–2
1940–41	ოშკოშ ოლ-სტარზი	შებოიგენ რედ სკინსი	3–0
1941–42	ოშკოშ ოლ-სტარზი	ფორტ-უეინი პისტონსი	2–1
1942–43	შებოიგენ რედ სკინსი	ფორტ-უეინი პისტონსი	2–1
1943–44	ფორტ-უეინი პისტონსი	შებოიგენ რედ სკინსი	3–0
1944–45	ფორტ-უეინი პისტონსი	შებოიგენ რედ სკინსი	3–2
1945–46	როჩესტერ როიალზი	შებოიგენ რედ სკინსი	3–0
1946–47	ჩიკაგო ამერიკან გეარსი	როჩესტერ როიალზი	3–2
1947–48	მინეაპოლის ლეიკერსი	როჩესტერ როიალზი	3–1
1948–49	ანდერსონ პეკერსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	3–0

სეზონის ლიდერები და ჯილდოები

*	არჩეული იქნა ნეისმიტის საკალათბურთო დიდების დარბაზში

ქულის ლიდერები

სეზონი	მოთამაშე	გუნდი	ქულა	ქთმ
1937–38	ლეროი ედვარდსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	210	16.2
1938–39	ლეროი ედვარდსი (2)	ოშკოშ ოლ-სტარზი	334	11.9
1939–40	ლეროი ედვარდსი (3)	ოშკოშ ოლ-სტარზი	361	12.9
1940–41	ბენ სტიფენსი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი	265	11.0
1941–42	ჩაკ ჩაკოვიცი	ტოლედო ჯიმ უაით შევროლეტსი	406	18.5
1942–43	ბობი მაკდერმოტი*	ფორტ-უეინი პისტონსი	316	13.7
1943–44	მელ რიბი	კლივლენდ ჩეიზ ბრესმენი	323	17.9
1944–45	მელ რიბი (2)	კლივლენდ ოლმენ ტრანსფერსი	607	20.2
1945–46	ბობ კარპენტერი	ოშკოშ ოლ-სტარზი	473	13.9
1946–47	ალ კერვი*	როჩესტერ როიალზი	632	16.5
1946–47	ჯორჯ მიკანი*	ჩიკაგო ამერიკან გეარსი	632	16.5
1947–48	ჯორჯ მიკანი* (2)	მინეაპოლის ლეიკერსი	1195	21.3
1948–49	დონ ოტენი	თრი-სიტიზ ბლექჰოუქსი	899	14.0

MVP

სეზონი	MVP	გუნდი
1937–38	ლეროი ედვარდსი	ოშკოშ ოლ-სტარზი
1938–39	ლეროი ედვარდსი (2)	ოშკოშ ოლ-სტარზი
1939–40	ლეროი ედვარდსი (3)	ოშკოშ ოლ-სტარზი
1940–41	ბენ სტიფენსი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი
1941–42	ჩაკ ჩაკოვიცი	ტოლედო ჯიმ უაით შევროლეტსი
1942–43	ბობი მაკდერმოტი *	ფორტ-უეინი პისტონსი
1943–44	ბობი მაკდერმოტი* (2)	ფორტ-უეინი პისტონსი
1944–45	ბობი მაკდერმოტი* (3)	ფორტ-უეინი პისტონსი
1945–46	ბობი მაკდერმოტი* (4)	ფორტ-უეინი პისტონსი
1946–47	ბობ დეივისი*	როჩესტერ როიალზი
1947–48	ჯორჯ მიკანი*	მინეაპოლის ლეიკერსი
1948–49	დონ ოტინი	თრი-სიტიზ ბლექჰოუქსი

წლის მწვრთნელი

სეზონი	მწვრთნელი	გუნდი
1937–38	კლიფ ბირსი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი
1938–39	პოლ შიკსი	აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი
1939–40	პოლ შიკსი(2)	აკრონ ფაირსტოუნ ნონ-კიდსი
1940–41	ჯორჯ ჰოჩკისი	ოშკოშ ოლ-სტარზი
1941–42	ლონ დარლინგი	ოშკოშ ოლ-სტარზი
1942–43	კარლ როთი	შებოიგენ რედ სკინსი
1943–44	ბობი მაკდერმოტი*	ფორტ-უეინი პისტონსი
1944–45	ბობი მაკდერმოტი* (2)	ფორტ-უეინი პისტონსი
1945–46	ლესტერ ჰარისონი*	როჩესტერ როიალზი
1946–47	ლონ დარლინგი (2)	ოშკოშ ოლ-სტარზი
1947–48	მიურეი მენდენელი	ანდერსონ დაფი პეკერსი
1948–49	ალ კერვი*	სირაკუს ნიეშენალსი

წლის ახალბედა

სეზონი	ახალბედა	გუნდი
1937–38	{რობერტ კესლერი	ინდიანაპოლის კაცკისი
1938–39	იუველ იანგი	ინდიანაპოლის კაცკისი
1939–40	ბენ სტეფენსი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი
1940–41	ედ სადოვსკი	ინდიანაპოლის კაცკისი
1941–42	ჯორჯ გლემეკი	აკრონ გუდიეარ ვინგფუტსი
1942–43	კენ ბიულერი	შებოიგენ რედ სკინსი
1943–44	მელ რიბი	კლივლენდ ჩეიზ ბრესმენი
1944–45	რედ ჰოლზმენი	როჩესტერ როიალზი
1945–46	ჯორჯ მიკანი*	მინეაპოლის ლეიკერსი
1946–47	ფრედ ლუისი	შებოიგენ რედ სკინსი
1947–48	მაიკ ტოდოროვიჩი	შებოიგენ რედ სკინსი
1948–49	დოლფ შეისი*	სირაკუს ნეიშენალსი

რესურსები ინტერნეტში

• NBL არქივი სტივ დიმიტრის მიერ