From Wikipedia, the free encyclopedia
რუსინული ენა (რუსინ. руска бешеда) — მიაკუთვნებენ სლავურ ენათა ოჯახის აღმოსავლურ ჯგუფს. რუსინულად საუბრობენ უკრაინაში, სლოვაკეთში, პოლონეთში, უნგრეთში, რუმინეთში და სერბეთში (ვოევოდინა) მცხოვრები რუსინები. ოფიციალური ენის სტატუსი აქვს სერბეთის მხარე ვოევოდინაში, სადაც კომპაქტურად ცხოვრობს 15 000-ზე მეტი რუსინი.
რუსინული ენა руска бешеда/руски язик/русиньскый язык | |
გავრცელებულია | უკრაინა, სლოვაკეთი, პოლონეთი, უნგრეთი, რუმინეთი, სერბეთი |
მოლაპარაკეთა რაოდენობა | 610 000[1] აღწერით: ~ 50 000.[2] |
ოფიციალური სტატუსი | სერბეთი |
ლინგვისტური კლასიფიკაცია | ინდოევროპული ენები
|
დამწერლობის სისტემა | კირილიცა |
ენის კოდები | sla |
რუკა | |
რუსინული ენის გავრცელების არეალი | |
ვიკისივრცე | |
ენის თარგი | {{Lang-rue}} |
ვიკისივრცეში არის ვიკიპედია — რუსინული ენა |
სხვადასხვა დროს იყო რუსინული ენის სტანდარდიზების მცდელობები, თუმცა არსებული რეალობის გამო, - ენის მატარებელთა გეოგრაფიულმა და პოლიტიკურმა დაქსაქსულობამ ხელი შეუშალა ამ სურვილის განხორციელებას.
რუსინული ენის სერბეთსა და ხორვატიაში არსებული დიალექტები მკვეთრად განსხვავდება ამავე ენის კარპატებში არსებული მეტყველებებისაგან.
ამ მიზეზით რუსინულს არცთუ იშვიათად ორ სხვადასხვა ენად, იუგოსლავურ-რუსინულად (ჩირილიცაზე - руска бешеда - ლატინიცაზე ruska bescheda) და კარპატულ რუსინულადაც (русиньскый язык, rusinsky jasyk) მოიხსენიებენ ენათმეცნიერები. რუსინული ენის აღმოსავლურსლავურ ჯგუფს მიკუთვნებენ.
რუსინული დამწერლობა ეფუძნება კირილიცას და მოიცავს 36 ასო–ნიშანს (გრაფემას).
# | დიდი ასო | პატარა ასო | სახელი | გამოქმა (IPA) | გამოთქმა (ქართულად) | ტრანსლიტერაცია (ISO 9) | Unicode |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | А | a | ა | [a] | ა | a | U+0410 / U+0430 |
2 | Б | б | ბე | [b] | ბ | b | U+0411 / U+0431 |
3 | В | в | ვე | [v] | ვ | v | U+0412 / U+0432 |
4 | Г | г | ჰე | [ɦ] | ჰ | h | U+0413 / U+0433 |
5 | Ґ | ґ | გე | [g] | გ | g | U+0490 / U+0491 |
6 | Д | д | დე | [d] | დ | d | U+0414 / U+0434 |
7 | Е | е | იე | [jie] | იე | e | U+0415 / U+0435 |
8 | Є | є | ჲე | [je] | იო | ë | U+0404 / U+0454 |
9 | Ё | ё | jo | [ʲo] | იო | ë | U+0401 / U+0451 |
10 | Ж | ж | ჟე | [ʒ] | ჟ | ž | U+0416 / U+0436 |
11 | З | з | ზე | [z] [zʲ] | ზ | z | U+0417 / U+0437 |
12 | І | і | ი | [i] | ი | i | U+0406 / U+0456 |
13 | Ї | ї | ჲი | [ji] | ი | i | U+0407 / U+0457 |
14 | И | и | ი | [ɪ] | ი | i | U+0418 / U+0438 |
15 | Ы | ы | y | [ɨ] | გაგრძელებული ი | y | U+042B / U+044B |
16 | Й | й | ი ნესკლადოვაიე и нескладовае | [j] | იი | j | U+0419 / U+0439 |
17 | К | к | კა | [k] | კ | k | U+041A / U+043A |
18 | Л | л | ელ | [ɫ] | ლ | l | U+041B / U+043B |
19 | М | м | em | [m] | მ | m | U+041C / U+043C |
20 | Н | н | ენ | [n] ~ [nʲ] | ნ | n | U+041D / U+043D |
21 | О | о | ო | [o] | ო | o | U+041E / U+043E |
22 | П | п | პე | [p] ~ [pʲ] | პ | p | U+041F / U+043F |
23 | Р | р | ერ | [r] ~ [rʲ] | რ | r | U+0420 / U+0440 |
24 | С | с | ეს | [s] ~ [sʲ] | ს | s | U+0421 / U+0441 |
25 | Т | т | ტე | [t] ~ [tʲ] | ტ | t | U+0422 / U+0442 |
26 | У | у | უ | [u] | უ | u | U+0423 / U+0443 |
27 | Ф | ф | ეფ | [f] ~ [fʲ] | ფ | f | U+0424 / U+0444 |
28 | Х | х | ხა | [x] ~ [xʲ] | ხ | h | U+0425 / U+0445 |
29 | Ц | ц | ცე | [ʦ] | ც | c | U+0426 / U+0446 |
30 | Ч | ч | ჩე | [ʧʲ] | ჩ | č | U+0427 / U+0447 |
31 | Ш | ш | შა | [ʃ] | შ | š | U+0428 / U+0448 |
32 | Щ | щ | შჩა | [ʃ] | შჩ | šč | U+0429 / U+0449 |
33 | Ю | ю | იუ | [ʲu] | იუ | û | U+042E / U+044E |
34 | Я | я | ია | [ʲa] | ია | â | U+042F / U+044F |
35 | Ь | ь | მიაკი ზნაკი мяккі знак | /ʲ/ | ’ | U+042C/ U+044C | |
36 | Ъ | ъ | მიაკი ზნაკი мяккі знак | [d] | ’ | U+042A/ U+044A |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.