პლანეტური რგოლი

პლანეტური რგოლი — მტვრის, „მთვარუკის“ ან სხვა პატარა ობიექტების დისკო ან რგოლი, რომელიც პლანეტის ან მისი მსგავსი ობიექტის გარშემო ბრუნავს. მზის სისტემაში ყველაზე შესამჩნევი რგოლები სატურნის გარშემოა, მაგრამ დანარჩენი სამი გაზური გიგანტიც (იუპიტერი, ურანი და ნეპტუნი) ფლობს რგოლურ სისტემებს.

მთვარეები პრომეთე და პანდორა მწყემსავს სატურნის რგოლებს.

2014 წლის 26 მარტს მცირე პლანეტა ჩარიკლოს გარშემო რგოლების აღმოჩენა განაცხადეს, როდესაც ვარსკვლავური დაბნელებით აკვირდებოდნენ 2013 წლის 3 ივნისს.^[1][2][3] განცხადებების მიხედვით, რომლებიც 2008 წლის მარტში გაკეთდა,^[4][5][6] სატურნის მთვარე რეას შესაძლოა საკუთარი თხელი რგოლური სისტემა ჰქონდეს, რაც მას ერთადერთ მთვარედ აქცევდა, რომელსაც რგოლური სისტემა აქვს. მოგვიანებით გამოქვეყნებულმა 2010 წლის კვლევამ ცხადყო, რომ კასინის მისიიდან რეას გადაღება შეუსაბამო იყო ნაწინასარმეტყველევ რგოლების ნიშან-თვისებებთან, ეს კი იმის მაუწყებელია, რომ სხვა მექანიზმია პასუხისმგებელი იმ მაგნიტურ ეფექტებზე, რომლებმაც რგოლების ჰიპოთეზა წარმოშვა.^[7] როგორც ცნობილია, პლუტონს რგოლური სისტემა არ აქვს, თუმცა ახალმა ჰორიზონტებმა შესაძლოა აღმოაჩინოს იგი, როდესაც 2015 წელს ესტუმრება პლუტონს.^[8]

ვიზუალური შედარება

A გალილეოს მიერ გადაღებული იუპიტერის მთავარი რგოლი

კასინის მიერ გადაღებული სატურნის რგოლების მოზაიკა.

ვოიაჯერ 2-ის მიერ გადაღებული ურანის რგოლები.

ვოიაჯერ 2-ის მიერ გადაღებული ნეპტუნის რგოლები.

სქოლიო

1. „First Ring System Around Asteroid“ (პრეს-რელიზი). European Southern Observatory. 26 March 2014. ციტირების თარიღი: 2014-03-26.
2. doi:10.1038/nature.2014.14937
   This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand
3. doi:10.1038/nature13155
   This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand
4. http://www.nasa.gov/mission_pages/cassini/media/rhea20080306.html დაარქივებული 2012-10-22 საიტზე Wayback Machine. NASA – Saturn's Moon Rhea Also May Have Rings
5. Jones, G. H.; et al. (2008-03-07). „The Dust Halo of Saturn's Largest Icy Moon, Rhea“. Science. AAAS. 319 (5868): 1380–1384. Bibcode:2008Sci...319.1380J. doi:10.1126/science.1151524. PMID 18323452. et al.-ის დაწვრილებითი გამოყენება |author2=-ში (დახმარება)
6. Lakdawalla, E.. (2008-03-06) A Ringed Moon of Saturn? Cassini Discovers Possible Rings at Rhea. The Planetary Society web site. Planetary Society. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-03-10. ციტირების თარიღი: 2008-03-09.
7. Tiscareno, Matthew S.; Burns, Joseph A.; Cuzzi, Jeffrey N.; Hedman, Matthew M. (2010). „Cassini imaging search rules out rings around Rhea“. Geophysical Research Letters. 37 (14): L14205. arXiv:1008.1764. Bibcode:2010GeoRL..3714205T. doi:10.1029/2010GL043663.
8. Steffl, Andrew J.; S. Alan Stern (2007). „First Constraints on Rings in the Pluto System“. The Astronomical Journal. 133 (4): 1485–1489. arXiv:astro-ph/0608036. Bibcode:2007AJ....133.1485S. doi:10.1086/511770.