იტალიური ღვინო

იტალიური ღვინო — იტალიის ყველა რეგიონში წარმოებული ღვინო. იტალიაში მდებარეობს მსოფლიოში უძველესი ღვინის მწარმოებელი რეგიონები და არის მსოფლიოში ღვინის უდიდესი მწარმოებელი. 2018 წელს იტალიამ შეადგინა გლობალური წარმოების 19 %, წინ უსწრებს საფრანგეთს (17 %) და ესპანეთს (15 %). ^[1] იტალიური ღვინო ექსპორტზე გადის მთელ მსოფლიოში და პოპულარობით სარგებლობს იტალიელებში, რომლებიც ერთ სულ მოსახლეზე საშუალოდ 42 ლიტრს მოიხმარენ, ამ მონაცემებით იტალია მეხუთე ადგილზეა მსოფლიო ღვინის მოხმარებაში.

იტალიური ღვინოს სხვადასხვა ტიპები

ეტრუსკები და ბერძენი მკვიდრები იტალიაში ღვინოს აწარმოებდნენ რომაელებამდე, რომლებმაც საკუთარი ვენახები გაშენეს ახ.წ. II საუკუნეში. რომაელებმა მნიშვნელოვნად გაზარდეს ვაზის ფართობი იტალიაში მევენახეობისა და მეღვინეობის ეფექტური მეთოდების გამოყენებით და გამოიმუშავეს ფართო მასშტაბის წარმოებისა და შენახვის ტექნიკა, კერძოდ, ბარელის დამზადება და ჩამოსხმა. ^[2]

ისტორია

ტიპური იტალიური ვენახი, სადაც ვაზი იზრდება ზეთისხილის ხეებთან ერთად.

მიუხედავად იმისა, რომ ათასწლეულების განმავლობაში ვენახი უკვე იყო გაშენებული ველური ევროპული ვაზის ყურძნით, ბერძნულ კოლონიზაციამდე ღვინო არ იწარმოებოდა, მეღვინეობა კოლონიზაციის შემდეგ აყვავდა. მევენახეობა სიცილიასა და სამხრეთ იტალიაში შეიტანეს მიკენელმა ბერძნებმა ^[3] და დამკვიდრდა ბერძნული კოლონიზაციის პარალელურად, რომელიც მოხდა ძვ. წ. 800 წელს. ^{[4] [5]} რომაელთა მიერ კართაგენელების (მეღვინეობის აღიარებული ოსტატები) დამარცხების შემდეგ, ძვ. წ. II საუკუნეში, დაიწყო იტალიური ღვინის წარმოების შემდგომი აყვავება. ფართომასშტაბიანი პლანტაციები რომლებსაც მონები ამუშავებდნენ, ბევრ სანაპირო ზოლში გაჩნდა და იმდენად გავრცელდა, რომ 92 წელს იმპერატორი დომიციანემ იძულებული გახდა, გაენადგურებინა უამრავი ვენახი, რათა გაეშენებინა ნაყოფიერი მიწა საკვების წარმოებისთვის.

რთველიდან გამომდინარე, თანამედროვე იტალია არის მსოფლიოში ყველაზე დიდი ან სიდიდით მეორე ღვინის მწარმოებელი. 2005 წელს წარმოება შეადგენდა გლობალური მთლიანი მოცულობის დაახლოებით 20% -ს, საფრანგეთის შემდეგ, რომელიც 26% აწარმოებდა. იმავე წელს აშშ – ში სუფრის ღვინის იმპორტის 32% იტალიის წილი იყო, ავსტრალია - 24%, ხოლო საფრანგეთი - 20%. ავსტრალიასთან ერთად, ბოლო წლების განმავლობაში, იტალიის ბაზრის წილი სწრაფად გაიზარდა. ^[6]

იტალიის დასახელების სისტემა

DOCG და DOC ეტიკეტები ღვინის ორ ბოთლზე

1963 წელს იტალიაში დაიწყეს ღვინის კლასიფიკაციის პირველი ოფიციალური სისტემის გამოყენება. მას შემდეგ, შეიტანეს რამდენიმე ცვლილება და დამატებები კანონმდებლობაში, მათ შორის მნიშვნელოვანი ცვლილებები მოხდა 1992 წელს. 2010 წელს განხორციელებულმა ბოლო ცვლილებამ დაადგინა ოთხი ძირითადი კატეგორია, რომლებიც შეესაბამება ევროკავშირის უახლეს რეგულაციებს (2008–09). კატეგორიები, ქვედადან ზედა დონეზე, არის:

ვინი (არაოფიციალურად უწოდებენ „საერთო ღვინოებს“): ღვინის წარმოება შესაძლებელია ევროკავშირის ნებისმიერ ადგილას, ეტიკეტი არ შეიცავს გამოყენებული ყურძნის ჯიშების ან რთველის გეოგრაფიული წარმოშობის მითითებას. (ეტიკეტი მხოლოდ ღვინის ფერს ასახავს.)

ჯიშური ღვინოები (Vini Varietali ): ზოგადი ღვინოები, რომლებიც მზადდება ძირითადად (არანაკლებ 85%) ერთი სახის ავტორიზებული „საერთაშორისო“ ყურძნის ჯიშისგან (კაბერნე ფრანკი, კაბერნე სოვინიონი, შარდონე, მერლო, სოვინიონ ბლანკი, სირა) ან მთლიანად ორიდან ან მეტი ყურძნის ჯიშის ან ჯიშებისგან, რთველი შეიძლება მითითებული იყოს ეტიკეტზე. (გეოგრაფიული წარმოშობის მითითების აკრძალვა შენარჩუნებულია. ამ ღვინოების წარმოება შესაძლებელია ევროკავშირის ნებისმიერ ადგილას.)

ღვინოები დაცული გეოგრაფიული აღნიშვნით (Vini IGP ): ღვინოები, რომლებიც წარმოებულია იტალიის კონკრეტულ ტერიტორიაზე და ითვალისწინებს სპეციფიკურ და ზუსტ რეგულაციებს უფლებამოსილი ჯიშების, მევენახეობისა და მეღვინეობის პრაქტიკის, ორგანოლეპტიკური და ქიმიური წესების შესახებ, გათვალისწინებულია ფიზიკური მახასიათებლები, ეტიკეტირების ინსტრუქციები და ა.შ.

ღვინოები დაცული ადგილწარმოშობის დასახელებით (Vini DOP): ამ კატეგორიაში შედის ორი ქვეკატეგორია: ადგილწარმოშობის დასახელების კონტროლი (Vini DOC ) და დაცული და კონტროლიტებული ადგილწარმოშობის დასახელება (Vini DOCG).

არსებობს მრავალი ქვეკატეგორია, რომელიც ეხება ცქრიალა ღვინის წარმოების რეგულირებას.

იტალიის სოფლის მეურნეობის სამინისტრო (MIPAAF) რეგულარულად აქვეყნებს განახლებებს ოფიციალური კლასიფიკაციის შესახებ. ^{[7] [8]}

საფრანგეთისგან განსხვავებით, იტალიას არასდროს ჰქონია თავისი საუკეთესო ოფიციალური კლასიფიკაცია. ღვინის მწარმოებლები ცდილობენ არაოფიციალურად წარმოადგინონ იტალიური ღვინის საუკეთესოობა.

სქოლიო

1. Karlsson, Per. (14 April 2019) World wine production reaches record level in 2018, consumption is stable. BKWine Magazine. ციტირების თარიღი: 18 November 2019
2. Wine. ციტირების თარიღი: 2 June 2016.
3. The Oxford Companion to Archaeology, Brian Murray Fagan, 1996 Oxford Univ Pr, p.757
4. Wine: A Scientific Exploration, Merton Sandler, Roger Pinder, CRC Press, p.66
5. Introduction to Wine Laboratory Practices and Procedures, Jean L. Jacobson, Springer, p.84
6. Mulligan, Mary Ewing and McCarthy, Ed. Italy: A passion for wine. Indiana Beverage Journal, 2006.
7. Mipaaf - Vini DOP e IGP. ციტირების თარიღი: 2017-03-28.
8. Mipaaf - Disciplinari dei vini DOP e IGP italiani. ციტირების თარიღი: 2017-03-28.