გომელის ოლქი

გომელის ოლქი (ბელარ. Гомельская вобласць) — ადმინისტრაციული ერთეული ბელარუსის სამხრეთ-აღმოსავლეთით. ადმინისტრაციული ცენტრი — ქალაქი გომელი. დაარსდა 1938 წლის 15 იანვარს.

ოლქი
გომელის ოლქი ბელარ. Гомельская вобласць
დროშა გერბი
ქვეყანა	ბელარუსი
ადმ. ცენტრი	გომელი
შიდა დაყოფა	Akciabrski District, Brahin District, Buda-Kašaliova District, Čačersk District, Dobruš District, Homieĺ District, Kalinkavichy District, Chojniki District, Karma District, Lyelchytsy District, Lojeŭ District, Mazyr District, Naroŭlia District, Pietrykaŭ District, Rahačoŭ District, Rečyca District, Svietlahorsk District, Vietka District, Jeĺsk District, Žlobin District და Žytkavičy District
კოორდინატები	52°20′00″ ჩ. გ. 29°40′00″ ა. გ.
მმართველი	Genadz' Salavej და Ivan Krupko
დაარსდა	15 იანვარი, 1938
ფართობი	40,4 კმ²
სალაპარაკო ენები	ბელარუსული, რუსული
მოსახლეობა	1 423 972[1] კაცი (2015)
სიმჭიდროვე	35,28 კაცი/კმ²
ეროვნული შემადგენლობა	ბელარუსები—88,2%, რუსები—7,7%, უკრაინელები—2,1%, ებრაელები—0,2%, პოლონელები—0,1%
სასაათო სარტყელი	UTC+3
საავტომობილო კოდი	3
ოფიციალური საიტი	gomel-region.gov.by/en/
გომელის ოლქი ვიკისაწყობში

ისტორია

დაარსდა 1938 წლის 15 იანვარს, სსრკ-ის „01.15.1938 ცვლილებების შეტანის შესახებ კონსტიტუციაში“ (ძირითად კანონში) შესაბამისად.

გეოგრაფია

გომელის ოლქის ფართობი 40.4 ათასი კმ²-ია (1-ლი ადგილი ქვეყანაში), წარმოადგენს ბელარუსის მთელი ტერიტორიის მეხუთედ ნაწილს. ოლქი ესაზღვრება ბელარუსის — მინსკის, ბრესტისა და მოგილევის ოლქებს, ასევე უკრაინასა და რუსეთს.

ოლქის კლიმატი ზომიერი კონტინენტალურია, თბილი ზაფხულითა და რბილი ზამთრით. საშუალო ტემპერატურაა: იანვარში — -5—6 °C, ივლისში — +18—19 °C. ზამთარში, დომინირებს სამხრეთის ქარი, ხოლო ზაფხულში — დასავლეთის და ჩრდილო-დასავლეთისა. ქარის სიჩქარე საშუალოდ წელიწადში შეადგენს დაახლოებით 3 მ/წმ-ს. წლიური ნალექი მერყეობს 550-650 მმ შორის.

კლიმატი ხელსაყრელია შაქრის ჭარხლის, სიმინდის, ყურძნისა და სხვა მოსავლის მოსაყვანად.

უდიდესი სანაოსნო მდინარეებია დნეპრი, პრიპიატი, სოჟი და ბერეზინა. ოლქში არსებობს ბევრი ტბა. უდიდესი ტბაა ჩერვონოე (ფართობით 43,6 კმ²).^[2] ტერიტორიის 42% დაფარულია ტყეებით.^[3]

გომელის ოლქი საკმაოდ ხელსაყრელია ბუნებრივი პირობების განვითარების ადამიანის საქმიანობის ყველა სფეროში. ოლქის რელიეფი ტოპოგრაფიულად ხელს უწყობს დასახლებების განვითარებას, ასევე სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ათვისებას, სამრეწველო საწარმოებების და სატრანსპორტო მაგისტრალების განვითარებას.

გომელის ოლქში ცხოვრობს 1 423 972 ადამიანი (2015 წლის 1 ივლისისთვის), მათ შორის ქალაქში — 76,5%, ხოლო თითქმის მეოთხედი — ქალაქგარეთ.^[1]

გომელის ოლქის საერთო ფართობი შეადგენს 4036,2 ათას ჰექტარს, მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო მიწა — 1450,3 ათასი ჰექტარი. სახნავ-სათესი მიწა მოიცავს 61%, სათიბ-საძოვრები კი — 37%.

ადმინისტრაციული დაყოფა

გომელის ოლქის რაიონები

გომელის ოლქი მოიცავს 21 რაიონს:

No	რაიონი	ბელარ.	ფართობი[4], კმ²	მოსახლეობა, [5] კაცი (2015)	ადმინისტრაციული ცენტრი
1.	ბრაგინი	Брагінскі	1960,46	12 430	ბრაგინი
2.	ბუდა-კოშელევო	Буда-Кашалёўскі	1594,50	30 964	ბუდა-კოშელევო
3.	ვეტკა	Веткаўскі	1558,62	17 812	ვეტკა
4.	გომელი	Гомельскі	1955,79	67 656	გომელი
5.	დობრუში	Добрушскі	1452,72	37 054	დობრუში
6.	ელსკი	Ельскі	1365,68	15 877	ელსკი
7.	ჟიტკოვიჩი	Жыткавіцкі	2916,27	37 035	ჟიტკოვიჩი
8.	ჟლობინი	Жлобінскі	2110,77	102 159	ჟლობინი
9.	კალინკოვიჩი	Калінкавіцкі	2756,24	60 624	კალინკოვიჩი
10.	კორმა	Кармянскі	949,15	13 825	კორმა
11.	ლელჩიცი	Лельчыцкі	3221,31	24 968	ლელჩიცი
12.	ლოევი	Лоеўскі	1045,53	12 535	ლოევი
13.	მოზირი	Мазырскі	1603,47	131 812	მოზირი
14.	ნაროვლია	Нараўлянскі	1588,82	10 693	ნაროვლია
15.	ოკტიაბრსკი	Акцябрскі	1381,19	14 347	ოკტიაბრსკი
16.	პეტრიკოვი	Петрыкаўскі	2835,18	29 109	პეტრიკოვი
17.	რეჩიცა	Рэчыцкі	2713,95	99 856	რეჩიცა
18.	როგაჩევი	Рагачоўскі	2066,99	58 331	როგაჩევი
19.	სვეტლოგორსკი	Светлагорскі	1899,91	85 492	სვეტლოგორსკი
20.	ჰოინიკი	Хойніцкі	2027,74	19 890	ჰოინიკი
21.	ჩეჩერსკი	Чачэрскі	1229,88	14 624	ჩეჩერსკი

მოსახლეობა

2015 წლის დასაწყისში გომელის ოლქის მოსახლეობამ შეადგინა 1 423 964 ადამიანი, მათ შორის, ქალაქის მოსახლეობა — 1 087 105 ადამიანი (76.34%), ხოლო სასოფლისა — 336 859 ადამიანი (23,66%).

ოლქში 17 ქალაქი, 18 დაბა და 2636 სოფელია. ქალაქ გომელში 4 რაიონია.

ეთნიკური შემადგენლობა

ეთნოსი	აღწერა 1926	Перепись 1939[6]	აღწერა 1959	აღწერა 1970	აღწერა 1979	აღწერა 1989	აღწერა 1999[7]	აღწერა 2009[8]
ბელარუსები		734 556	1 183 706	1 294 046	1 318 546	1 338 097	1 301 346	1 271 019
რუსები		71 273	89 664	137 410	169 288	210 419	169 263	111 085
უკრაინელები		24 539	33 289	46 483	53 851	68 600	50 587	30 920
ბოშები		979	…	2 199	2 676	3 602	3 258	2 501
ებრაელები		67 578	45 004	42 312	38 433	31 770	5 896	2 341
პოლონელები		4 369	7 119	4 841	4 731	4 556	3 572	1 958
სომხები		286	…	316	317	658	1 625	915
მოლდოველები		96	…	266	381	801	990	798
თათრები		866	379	924	918	1 355	1 136	776
აზერბაიჯანელები		98	…	314	709	715	960	653
გერმანელები		411	…	577	629	754	887	442
თურქმენები		39						395
ქართველები		258	…	140	204	452	417	295
უზბეკები		129	…	268	470	459	273	273
ლიეტუველები		356	…	427	402	707	411	271
ყაზახები		240	…	168	197	434	223	196
ჩუვაშები		243	…	301	377	547	323	167
არაბები		…						138
ჯამში		908 449	1 364 303	1 533 304	1 594 773	1 667 795	1 545 083	1 440 718

წიაღისეული

ოლქის ტყის მიწის ფონდის ფართობი შეადგენს — 1653 ათას ჰექტარს, ტყით დაფარულია 1472,9 ათასი ჰექტარი.

სასარგებლო წიაღისეულებს შორის, რომელიც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ეროვნული ეკონომიკისათვის, არის სათბობ—ენერგეტიკული ნედლეული. შესწავლილია თითქმის 1500 ტორფის საბადო. ქალაქ მოზირში მუშაობს ნავთობგადამამუშავებელი და ქიმიური ქარხანა.

ქვა მარილის შესწავლილი რეზერვები აღემატება 22 მილიარდ ტონას. რეგიონს აქვს კალიუმის მარილის, ცარცის, სამშენებლო ქვის, მინის რეზერვები, გრძელდება ალმასის საბადოების კვლევა.

მრეწველობა

გომელის ოლქი გამოირჩევა მნიშვნელოვანი სამრეწველო პოტენციალით და არის ბელარუსის ერთ-ერთი მაღალგანვითარებული სამრეწველო ოლქი.

ოლქში არსებობს 300-ზე მეტი დიდი და საშუალო სამრეწველო საწარმო.

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

გომელის ოლქი

• გომელის ოლქი, ქალაქები და სოფლები. სურათები
• არქიტეკტურული ძეგლების სურათები დაარქივებული 2008-05-30 საიტზე Wayback Machine.
• გომელის ოლქის ქალაქები დაარქივებული 2010-03-15 საიტზე Wayback Machine.
• გომელის ოლქის გეოგრაფიული მდებარეობა დაარქივებული 2016-03-04 საიტზე Wayback Machine.
• გომელის ოლქი დაარქივებული 2014-10-17 საიტზე Wayback Machine.
• გომელის ოლქის ეკონომიკა დაარქივებული 2014-10-17 საიტზე Wayback Machine.
• ოლქის რუკები
• პროექტი «100 გზა»^{[მკვდარი ბმული]}

სქოლიო

1. Социально-экономическое развитие регионов Республики Беларусь за январь — июнь 2015 года დაარქივებული 2015-09-23 საიტზე Wayback Machine. // Национальный статистический комитет Республики Беларусь. — Мн., 2015.
2. Гомельская область, Беларусь | Belarus.by. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-05-08. ციტირების თარიღი: 2016-03-01.
3. ХАРАКТЕРИСТИКА ГОМЕЛЬСКОЙ ОБЛАСТИ | Гомельский экономический форум. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-06. ციტირების თარიღი: 2016-03-01.
4. «Государственный земельный кадастр Республики Беларусь» დაარქივებული 2016-03-04 საიტზე Wayback Machine. (2011 წლის მდგომარეობით)
5. Результаты переписи 2015 года.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-04. ციტირების თარიღი: 2016-03-01.
6. Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей
7. DSL-2640U. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-08-13. ციტირების თარიღი: 2016-03-03.
8. დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-09-18. ციტირების თარიღი: 2010-09-18.