nagara ing Eropa Kidul Wetan From Wikipedia, the free encyclopedia
Grikenlan (basa Griki: Ελλάδα Elládha utawa Ελλάς Ellás) utawa Yunani[1] kanthi resmi diarani Républik Hellenik (Elliniki Dimokratia), ya iku panggonan lairé budaya Donya Kulon kang dunungé ana ing Éropa sisih kidul.
Ελληνική Δημοκρατία Ellinikí Dhimokratía | |
|---|---|
 Gendéra
 Aditamèng
| |
| Motto: Ελευθερία ή Θάνατος (Yunani: "Merdeka atau Mati") | |
| Gunagita: Imnos pros tin Eleftherian | |
 | |
| Kuthagara lan Kutha paling gedhé | Atena |
| Jawatbasa | Yunani |
| Papréntahan | Républik |
| Kamardikan | |
• Banyu (%) | 0,86% |
| Population | |
• Pikira-kira 2005 | 10.668.354 (75) |
• Cacahjiwa - | - |
| GKK (ITK) | Pikira-kira 2005 |
• Gunggung | US$223,5 miliar (37) |
• Saben wong | US$20.362 (34) |
| Artacihna | Euro 1 (EUR) |
| Laladan wektu | UTC+2 |
• Mangsa ketiga (AKK) | UTC+3 |
| Kodhé bèl | 30 |
| TLD internèt | .gr |
1. Mata uang sebelum taun 2001 ialah drakhma. | |
Warga Grikenlan ngarani nagarané dhéwé Hellas, lan ing abjad modhèren diarani Ellas. Sajeroning basa sadina-dina aran Ellada kang dianggo. Jeneng Greece sajeroning basa Inggris lan jeneng liyané sing mèh padha, dijupuk saka jeneng basa Latin, Graecia, kang asalé saka sawijining tlatah kang saiki dumunung ana ing Grikenlan sisih lor, lan dinggoni déning wong-wong Graekos.
Déné jeneng kang dianggo ing sajeroning basa Indonésia, Yunani, asal saka basa Arab, jupuk saka jeneng Ionia.
Grikenlan darbèni sistem ékonomi kapitalis campuran karo sèktor publik kang nyumbang watara setengah saka PDB. Pariwisata nduwé peran kang wigati, nyediani porsi gedhé tumrap GDP lan pangasilan saka ijolan dhuwit manca. Grikenlan uga minangka pemimpin donya ing babagan perkapalan (nomer siji ing deduwènan kapal lan nomer telu ing registrasi gendéra) [2]. Ekspor barang produksi, kalebu telekomunikasi, prangkat lunak lan keras, bahan panganan, lan bahan bakar dadi pérangan gedhé pengasilan Grikenlan.
Nagara iki nduwé baku urip kang dhuwur, ana ing urutan angka 24 sajeroning Indèks Pangyasa Manungsa]] 2005 lan angka 22 sajeroning Indèks Kualitas Urip Donya 2005 versi The Economist [1] Ekonominé terus munggah sajeroning taun-taun pungkasan iki, amarga kawicaksanan pamaréntah kang ngetataké fiskal kanggo nglebokaké Grikenlan ing sajeroning Zona Euro wiwit tanggal1 Januari 2001. Pendapatan per kapita rata-rata taun 2004 kira-kira AS$22.000 [2] Grikenlan uga ngimpor narakarya (akèh-akèhé saka Éropa Wétan, Timur Tengah, Pakistan, lan Afrika). Wong-wong saka tlatah mau saiki cacahé watara 10% saka populasi total.
Miturut sensus taun 2001, Grikenlan duwé populasi 10.964.020. 58,8% manggon ing kutha, lan mung 28,4% manggon ing padésan. Populasi ing kutha-kutha gedhé dhéwé ing Grikenlan, ya iku Atena lan Tésalonika, watara 4 yuta. Sanajan populasi Grikenlan tetep nambah, Grikenlan ngadhepi masalah demografis gawat: 2002 minangka taun pisanan ing ngendi cacahé sing mati ngluwihi cacahé kalairan.
Cacahé imigran kang manggon ing Grikenlan wektu iki, kira-kira punjul sak yuta jiwa. Watara 65% asal saka Albani, lan migrasi skala gedhèn-gedhènan saka Albani menyang Grikenlan dadi sumber konflik amarga tapel wates Grikenlan-Albani dibukak tanpa persiapan saka péhak pamaréntah Grikenlan bab fasilitas imigran. Warga Albani sok di-diskriminasèkaké lan di-èksploitasi ing Grikenlan, lan pungkasan iki uga olèh jejuluk minangka kang gawé masalah lan kriminal. Nanging saiki akèh warga Grikenlan kang gelem ngakoni kontribusi imigran mau tumrap ékonomi Grikenlan. Ana sawatara imigran saka Bulgari, Sèrbi, Rumeni, Pakistan, Ukraina, Bélarus, Polen, Mesir, Palestina, Ethiopia, Bangladesh, Républik Rakyat Tiongkok lan Georgia. Cacahé ora jelas amarga akèh-akèhé manggon kanthi ora sah ing Grikenlan.
Sacara administratif, Grikenlan dipérang dadi 13 peripheries (region / provinsi), lan dipérang manèh dadi 51 prefectures (nomoi, tunggal nomos). Uga ana siji laladan otonom, Mount Athos (otonom) (Agio Oros, "Gunung Suci"), kang wewatesan karo region Makedonia Tengah.
| Peta | Nomer | Periphery | Kutha krajan | Jembar | Populasi |
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| 1 | Attika | Atena | 3,808 km² | 3,761,810 | |
| 2 | Grikenlan Tengah | Lamia | 15,549 km² | 605,329 | |
| 3 | Makedonia Tengah | Tesalonika | 18,811 km² | 1,871,952 | |
| 4 | Kretah | Iraklio | 8,259 km² | 601,131 | |
| 5 | Makedonia Wétan lan Trasia | Komotini | 14,157 km² | 611,067 | |
| 6 | Epirus | Ioannina | 9,203 km² | 353,820 | |
| 7 | Kapuloan Ionia | Corfu | 2,307 km² | 212,984 | |
| 8 | Aegean Lor | Mytilene | 3,836 km² | 206,121 | |
| 9 | Peloponnesa | Tripoli | 15,490 km² | 638,942 | |
| 10 | Aegean Kidul | Ermoupoli | 5,286 km² | 302,686 | |
| 11 | Tesalonika | Larissa | 14.037 km² | 753,888 | |
| 12 | Grikenlan Kulon | Patras | 11,350 km² | 740,506 | |
| 13 | Makedonia Kulon | Kozani | 9,451 km² | 301,522 | |
Konstitusi Grikenlan njamin kabébasan absolut tumrap pilihan agama. Saben warga kang manggon ing tlatah Grikenlan bakal dijangkungi penuh bab kapercayaan agamané. Najan mangkono, ora ana omah ngibadah non-Kristen ing kutha krajan, amarga ditentang déning grup Kristen fundamentalis. Minangka tambahan, saben aktivitas kang ana gayutané karo ngadegaké omah ngibadah resmi kudu olèh idin saka Gréja Ortodoks lan uga saka pamaréntah sekuler. Miturut konstitusi "agama utama" ing Grikenlan ya iku Gréja Ortodoks Timur.
Mayoritas pemeluk agama ing Grikenlan ya iku pengikut Gréja Ortodoks Wétan, sanajan kauripan kaagaman suda ing taun-taun pungkasan iki. Pemeluk agama Islam kira-kira 1,3% saka populasi, lan punjeré ana ing tlatah Trasia. Ana uga Katulik Roma, lumrahé ing pulo Cyclades ing Syros, Paros lan Naxos. Pemeluk agama Protèstan lan Yahudi lumrahé manggon ing Tesalonika. Sawetara grup nyoba mangun manèh Hellenisme, Agama Grikenlan kuna.
Taun 2004, Grikenlan ana ing urutan angka 12 minangka tujuan pariwisata internasional. 14,18 yuta turis nekani nagara itu, mligi kanggo nyeksèkaké Olimpiade Mangsa Panas.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
