Silla (á ensku: sill) er láréttur kvikugangur. Fyrirbærið nefnist líka laggangur, innskotslag eða træða.

Thumb
Caldera de Taburiente, La Palma, Kanaríeyjar
Wikimedia Commons er með margmiðlunarefni sem tengist Silla (jarðfræði).
Thumb
Silla (rauð) sem troðist hefur inn á milli jarðlaga. Aðfærsluæð sillunnar er einnig sýnd.

Myndun

Silla, lárétt innskot, verður til þegar bergkvika treður sér inn í sem næst lárétta eða lítt hallandi sprungu djúpt í jörðu eða lagmót, t.d. á milli hraunlaga. [1]

Útlit og einkenni

Sillur geta verið mjög líkar hraunlögum og oft er ekki auðvelt að greina þar á milli. Ein helstu einkennin eru mylsna ofan og undir sillunum sem eru tákn átaka við grannbergið (innskotabrotaberg). Annað einkenni eru glerjaðir, snöggkældir snertifletir næst grannberginu, bæði ofan á sillunni og undir henni. [1][2]

Í sillum er oftast líka stuðlun sem oft er nær lóðrétt eða hornrétt á kælingarflötinn.[1]

Á Íslandi er þykkt sillanna á bilinu 1-100 m, bergið í þeim er í flestum tilfellum basalt, rýólít en getur líka verið djúpberg (t.d granít eða díórít). [1]

Staðsetning

Sillur myndast djúpt í jörðu. Þær koma ekki í ljós fyrr en veðrun og rof hafa rofið burtu jarðlögin sem ofan á liggja. Þær finnast einkum í rótum gamalla megineldstöðva og í grennd við þær enda eru þær hluti eldstöðvakerfisins.[1][2]

Dæmi um sillur eða lagganga er t.d. að finna innan Reykjavíkur (Viðeyjareldstöð, og í nágrenni borgarinnarStardalseldstöð). Sillur finnast líka víða á Austfjörðum og á Austurlandi þar sem rof (einkum jökulrof) hefur fjarlægt í kringum 2.000 m af bergi ofan af jarðlagastaflanum.[1]

Tilvísanir

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.