Rúnakvæði
From Wikipedia, the free encyclopedia
Rúnakvæði eru þrjú kvæði frá miðöldum þar sem nöfn rúnatáknanna eru, engilsaxneskt, norskt og íslenskt.
Íslenska og norska rúnakvæðið fjalla um hin 16 tákn yngri rúnaraðarinnar, engilsaxneska rúnakvæðið fjallar um 26 tákn úr hinni svo nefndu engilfrísísku rúnaröð. Engilsaxneska kvæðið er talið vera frá lokum tíundu aldar en kann að vera eldra. Norska kvæðið er sennilega frá lokum tólftu aldar og það íslenska frá fimmtándu öld. Það íslenska er oft nefnt Þrídeilur af því að þrjú vísuorð eru höfð um hverja rún. Öll eru kvæðin ólík en svipa þó til hvers annars. Í kvæðunum eru bæði heiðnar og kristnar kenningar. Fyrir utan þessi þrjú kvæði er rúnalisti í 9. aldar handrit sem nefnt er Abecedarium Nordmannicum.
Óvíst er um hlutverk rúnakvæðanna, hugsanlegt er að þær hafi verið rímaðar minnisgreinar yfir röð rúnatáknanna, snauðar að djúphygli eða merkingu. En þau gætu allt eins búið yfir fornri merkingu þó að erfitt sé að ráða í hana nú á dögum. Hugsanlega hafa þau átt að hjálpa við að hugfesta ákveðna merkingu þegar unnið var að göldrum; þau gætu einnig falið í sér dulmál um launhelgar einstakra rúna.[1][2]