Handtaka og aftaka Ngo Dinh Diem
From Wikipedia, the free encyclopedia
Handtaka og morð Ngô Đình Diệm, forseta Suður-Víetnam, var hápunktur árangursríks valdaráns CIA-undir forystu Dương Văn Minh hershöfðingja í nóvember 1963. Þann 2. nóvember 1963 voru Diệm og ráðgjafi hans, yngri bróðir Ngô Đình Nhu, handteknir eftir umsátur norður-víetnamska lýðveldishersins á Gia Long höllinni í Saigon. Valdaránið markaði endalok níu ára harðræðis og spillingarstjórn í Suður-Víetnam. Óánægja með Diệm stjórnina hafði gerjast undir yfirborðinu og sprungið með búddískum mótmælum gegn langvarandi trúarlegri mismunun eftir að stjórnvöld höfðu skotið mótmælendur flögguðu búddískum fánum.
Þegar uppreisnarmennirnir komu inn í höllina voru Ngô bræðurnir búnir að flýja til stuðningsmanna sinna í Cholon. Bræðurnir höfðu verið í samskiptum við uppreisnarmennina þaðan og tekist að sannfæra þá um að þeir væru staðsettir í höllinni. Bræðurnir Ngô samþykktu þó fljótlega að gefast upp gegn loforði um að mega fara í útlegð; Eftir að hafa verið handteknir voru þeir þess í stað teknir af lífi aftur í brynvörðum bíl af ARVN ofurstum á leiðinni upp í höfuðstöðvar hersins í Tân Sơn Nhứt Air herstöðinni. Engin formleg rannsókn var gerð á aftöku Ngô bræðranna en talið er að lífvörður Minh, kapteinn Nguyễn Văn Nhung og Major Dương Hiếu Nghĩa, sem áttu að gæta bræðranna á ferðinni hafi borið ábyrgð. Félagar Minh í hernum og bandarískir embættismenn í Saigon voru sammála um að Minh hefði verið sá sem fyrirskipaði aftökuna. Kenningin er sú að bræðurnir voru drepnir til að koma í veg fyrir pólitíska endurkomu síðar meir. Hershöfðingjar lýðveldishersins reyndu að hylma yfir aftökuna með því að gefa í skyn að bræðurnir hafi framið sjálfsvíg, en ljósmyndir sem birtust í fjölmiðlum síðar meir virðast útiloka þann möguleika.