Jupitero

Jupitero (simbolo: ) esas la maxim granda planeto de la sunala sistemo. Olu ne havas solida surfaco quale la Tero. Nur la supra strato de nebula strati esas videbla. Onu povas vidar hela e ne-hela linei equatorala. La maxim granda spoto, posible ciklono, remarkesis ja en 17ma yarcento.

• mezvalora disto de la Suno = 778 milioni km.
• un yaro = 11 yari e 315 dii (terala).
• un dio = c. 10 hori.
• temperaturo = -140 ˚C.

Wikipedio

Wikivortaro explikas
ca rubriko
en altra lingui: Jupitero

Jupitero

Jupitero pleis importanta rolo, kande onu komencis asertar, ke existas suno-centra sistemo di la planeti. Jupitero esas quale mikra “sunala” sistemo kun planeti (i.e. sateliti). Pos l'invento di la teleskopo Galileo Galilei vidis en 1610, ke quar sateli orbitas cirkum Jupitero samamaniere kam planeti posible orbitas Suno. Nun la quar sateliti, la maxim granda, (Ganimede, Kalisto, Io, Europa) esas nomizita kom sateliti di Galilei. Entote Jupitero havas 17 sateliti. Jupitero havas anke dina ringo, quo ne esas videbla de Tero per nuda okulo.

Misioni a Jupitero

• 1973 - Pioneer 10 fotografis Jupiter dum preterpaso; ol plu tarde livis la sunala sistemo.
• 1974 - Pioneer 11 studiis la planeto survoye a Saturno.
• 1979 - Voyager 1, survoye a Saturno, fotografis Jupiter ed olua satelito Io.
• 1979 - Voyager 2 studiis la planeto; ol pose vizitis Saturno, Urano e Neptuno.
• 1995 - Galileo, per olua sondilo qua decensis vers Jupitero, ganis informeso pri la nubi kovranta la planeto. Dum sequanta yari, Galileo exploris la sateliti di Jupitero.
• 2000 - Cassini-Huygens, survoye a Saturno, preterpasis Jupitero e prenis multa fotografuri.
• 2007 - New Horizons, survoye a Plutono, fotografis la planeto.
• 2016 - Juno eniris orbito por studiar la planeto.