Shia nga Islam

Ti Shia nga Islam wenno Shi'ismo ket maysa kadagiti dua a nangruna a sanga ti Islam. Mangtengngel daytoy a ni Islamiko a propeta Mahoma ket inkeddengna ni Ali ibn Abi Talib a kas ti Imam (daulo) ken ti mangsukat kaniana,^[1] a naipangpangruna iti pasamak ti Ghadir Khumm, ngem napawilan manipud iti kalipato kas resulta ti insidente ti Saqifah. Maigiddiat daytoy a panirigan iti Sunni nga Islam, a dagiti agraraem ket namatmatida a ni Mahoma ket saan a nangidutok iti mangsukat ken mangikeddeng a ni Abu Bakr ket naidutok a kas kalipa babaen dagiti grupo ti Muslim iti Saqifah, ket isu ti immuna a husto a kalipa kalpasan ni Mahoma.^[2] Ti maysa a tao nga agob-obserba iti Shia nga Islam ket ti nawtawagan iti maysa a Shi'i.

Ti Altar ni Imam Hussein idiay Karbala, ti Irak ket maysa a nasantuan a lugar para kadagiti Shia a Muslim

Naibatay ti Shia nga Islam babaen ti hadith (Ghadir Khumm) ni Mahoma.^[3][4] Ikeddeng ti Shia a ni Ali ket nainlangitan a naidutok a kas ti sumaruno ken ni Mahoma, ken kas ti immuna nga Imam. Isakup pay ti Shia daytoy a Imammah iti pamilia ti Mahoma, ti Ahl al-Bayt ("ti tattao/pamilia iti Balay"),^[5] ken sumagmamano kadagiti tattao kadagiti putotna, nga ammo a kas dagiti Imam, a namatmatida nga agtagikua iti naisangayan nga espiritual ken politikal a turay iti komunidad, di managkamali ken dagiti dadduma pay a nainlangitan a naitakder a turay a kababalin.^[6] Uray no adda met dagiti adu a subsekto ti Shia, ti moderno a Shia nga Islam ket nabigbingay kadagiti dua a nangruna a grupo: dagiti Imamiyyah ken Ismailis, dagiti Imamiyyah a Shia ket isu ti kadakkelan ken kaimpluensiaan a grupo kadagiti Shia.^[7][8][9]

Ti Shia nga Islam ket ti maikadua a kadakkelan a sanga ti Islam: manipud kadagiti naladaw a tawen ti 2000, dagiti Shia a Muslim ket nagkontribusionda iti 10–15% kadagiti amin a Muslim.^[10] Ti Imamiyyah a Shia ket ti kadakkelan a sangaa ti Shia nga Islam,^[11] ken dagiti karkulo idi 2012 ket mangibaga a 85% kadagiti Shia ket dagiti Imamiyyah.^[12]

Dagiti nagibasaran

1. Olawuyi, Toyib (2014). On the Khilafah of Ali over Abu Bakr. p. 3. ISBN 978-1-4928-5884-3. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 22 Abril 2016.
2. "The Shura Principle in Islam – by Sadek Sulaiman". www.alhewar.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 27 Hulio 2016. Naala idi 18 Hunio 2016.
3. Esposito, John. "What Everyone Needs to Know about Islam". Oxford University Press, 2002 | ISBN 978-0-19-515713-0. p. 40
4. "From the article on Shii Islam in Oxford Islamic Studies Online". Oxfordislamicstudies.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 28 Mayo 2012. Naala idi 4 Mayo 2011.
5. Goldziher, I.; Arendonk, C. van; Tritton, A.S. (2012). "Ahl al- Bayt". Iti P. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs (dagiti ed.). Encyclopaedia of Islam (2nd nga ed.). Brill. doi:10.1163/1573-3912_islam_SIM_0378.
6. "Lesson 13: Imam's Traits". Al-Islam.org. 13 Enero 2015. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 9 February 2015.
7. Tabataba'i (1979), p. 76
8. God's rule: the politics of world religions, p. 146, Jacob Neusner, 2003
9. Esposito, John. What Everyone Needs to Know about Islam, Oxford University Press, 2002. ISBN 978-0-19-515713-0. p. 40
10. "Mapping the Global Muslim Population". 7 Oktubre 2009. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 14 Disiembre 2015. Naala idi 10 Disiembre 2014. The Pew Forum's estimate of the Shia population (10–13%) is in keeping with previous estimates, which generally have been in the range of 10–15%.
11. Newman, Andrew J. (2013). "Introduction". Twelver Shiism: Unity and Diversity in the Life of Islam, 632 to 1722. Edinburgh University Press. p. 2. ISBN 978-0-7486-7833-4. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 1 Mayo 2016. Naala idi 13 Oktubre 2015.
12. Guidère, Mathieu (2012). Historical Dictionary of Islamic Fundamentalism. Scarecrow Press. p. 319. ISBN 978-0-8108-7965-2.

Dagiti akinruar a silpo

• Shia iti Curlie (iti Ingles)