![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Hovering_on_the_Horizon_-_NASA_Earth_Observatory.jpg/640px-Hovering_on_the_Horizon_-_NASA_Earth_Observatory.jpg&w=640&q=50)
Հիդրոմեխանիկա
From Wikipedia, the free encyclopedia
Հիդրոմեխանիկա ( < հիդրո... և մեխանիկա), հիդրոաերոմեխանիկա, մեխանիկայի բաժին, որն ուսումնասիրում է հեղուկ կամ գազանման միջավայրերի շարժման և հավասարակշռության օրինաչափությունները, ինչպես նաև դրանց փոխազդեցությունը միմյանց և պինդ մարմինների հետ։
Հիդրոմեխանիկա անվանումը, որը տվել է Բեռնուլին 1738 թվականին, ներկայումս լիովին չի արտահայտում, հետևապես նաև չի ընդգրկում գիտության այդ բնագավառի բոլոր հարցերը։ Այդ իսկ պատճառով այն փոխարինվել է հիդրոաերոմեխանիկա (հեղուկների և գազերի մեխանիկա) տերմինով։ Հիդրոմեխանիկան բաղկացած է հիդրոստատիկա և հիդրոդինամիկա ենթաբաժիններից։
Հիդրոմեխանիկայում հեղուկների և գազերի իրական մոլեկուլային կառուցվածքի փոխարեն ընդունվում է նյութական միջավայրի իդեալականացված մոդել, որն օժտված է երկու հիմնական հատկություններով՝ անընդհատությամբ (անխզելիությամբ) և շարժունությամբ (հոսունությամբ)։
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Hovering_on_the_Horizon_-_NASA_Earth_Observatory.jpg/640px-Hovering_on_the_Horizon_-_NASA_Earth_Observatory.jpg)
Հիդրոմեխանիկայում հոծ միջավայրը դիտվում է որպես մեծ թվով, այսպես կոչված, «հեղուկ մասնիկներից»։ Այդ մասնիկների չափերն անհամեմատ փոքր են տվյալ հեղուկի (գազի) ուսումնասիրվող տիրույթի կամ դրա հետ փոխազդող պինդ մարմնի չափերից, սակայն բավականաչափ մեծ են մոլեկուլի ազատ վազքի ճանապարհից։
Ընդունելով հեղուկը որպես հոծ միջավայր, իսկ հիմնական ֆիզիկական մեծությունները՝ կետի կոորդինատների և ժամանակի անընդհատ ֆունկցիաներ, կարելի է տիրույթը դիտել որպես ֆիզիկական մեծությունների սկալյար կամ վեկտորական դաշտ։ Հեղուկի կամ գազի շարժման դիֆերենցիալ հավասարումների հիմնական համակարգը արտածվում է դասական մեխանիկայի և թերմոդինամիկայի ընդհանուր օրենքներից։ Զանգվածի պահպանման օրենքը հիդրոմեխանիկաում հանգեցնում է անխզելիության հավասարմանը, էներգիայի պահպանման օրենքը՝ էներգիայի հաշվեկշռի հավասարմանը, իսկ շարժման քանակի պահպանման օրենքը՝ շարժման հավասարմանը։
Ինչպես հեղուկները, այնպես էլ գազերն ունեն ներքին շփում կամ մածուցիկություն։ Գործնականում օգտագործվող հեղուկների և ոչ նոսր գազերի համար կիրառելի է լարվածության թենզորի բաղադրիչների և դեֆորմացիայի արագությունների գծային կապի վերաբերյալ Նյուտոնի օրենքը։ Իրական հեղուկների մեծ մասի համար ընդունվում է շփման ուժի նյուտոնյան տեսքը (նյուտոնյան հեղուկներ)։ Հեղուկների և գազերի ներքին շփումն արհամարհելիս դրանք կարելի է դիտել որպես իդեալական։