From Wikipedia, the free encyclopedia
Համեստ նորաձևություն կամ համեստ հագուկապ տերմինը վերաբերում է կանանց նորաձևության միտումին, երբ նրանք կրում են հագուստ, որը գրեթե թաքցնում է մաշկը՝ բավարարելով նրանց հոգևոր և ոճական պահանջները՝ ելնելով հավատքի, կրոնական կամ անձնական նախասիրություններից[1]։ «Համեստ» բառի ճշգրիտ մեկնաբանությունը տարբեր մշակույթների և երկրների միջև տարբերվում է։ Չկա միանշանակ մեկնաբանություն, քանի որ դրա վրա ազդում են յուրաքանչյուր երկրի սոցիալ-մշակութային առանձնահատկությունները[2]։ Ի թիվս տարբեր մեկնաբանությունների, մեծամասնությունը համակարծիք է, որ համեստ նորաձևություն նշանակում է ազատ հագուստ, հարմարավետ հագնվել և մարմինը ծածկել՝ ըստ անձի հարմարավետության։
«Համեստ» տերմինը կարող է տարբեր մեկնաբանություններ ունենալ կրոնական սահմաններից դուրս և նույնիսկ դրանց ներսում։ Կարող են լինել նաև ընդհանրություններ. օրինակ՝ շատ քրիստոնյա, հրեա և մուսուլման կանայք իրենց գլուխը ծածկում են քողով՝ քրիստոնյա կանայք գլխաշորով, հրեա կանայք՝ թիշելով, մուսուլման կանայք՝ հիջաբով[1][3][4]։
2015 թվականի հուլիսի 28-ին Թուրինում տեղի է ունեցել համաշխարհային պանելային քննարկում, որի նպատակն էր սահմանել համեստ նորաձևության ուղեցույցներ[5][6]։
Այս աճող երևույթն ուսումնասիրել են այնպիսի գիտնականներ, ինչպիսին է բրիտանացի պրոֆեսոր Ռեյնա Լյուիսը Լոնդոնի նորաձևության քոլեջից։ Թեմայի շուրջ նրա աշխատություններից կարելի է նշել «Համեստ նորաձևություն. ոճավորող մարմիններ, միջնորդ հավատք» (2013) և «Մուսուլմանական նորաձևություն. ժամանակակից ոճերի մշակույթներ» (2015)[1][7]։
2018 թվականի վերջին համեստ նորաձևությունը համարվել է 250 միլիարդ դոլար արժողությամբ արդյունաբերություն[7]։
Մուսուլման և հրեա մարդիկ կրում են համեստ հագուստ՝ հետևելով կրոնական ուղեցույցներին։ Եվ այնուամենայնիվ սա գործում է որպես հզորացման ձև[8]։ Ըստ ուղղափառ հրեա, նորաձևության լրագրող և Նյու Յորքի համալսարանի նորաձևության ամսվա «Meeting Through Modesty» նորաձևության սիմպոզիումի հիմնական բանախոս Միշել Հոնիգի դեռևս կա «ընդհանուր սխալ պատկերացում, որ համեստ հագուստն իր էությամբ ճնշող է»։ «Բայց եթե կանայք, այսպես կոչվող «ազատագրված երկրներում» դեռ ընտրում են ծածկել իրենց մարմինները, ապա դա նրանց ընտրությունն է»[4]։
Այնուամենայնիվ, որոշ ֆեմինիստներ քննադատել են համեստ նորաձևությունը՝ այն համարելով «ցինիկ» հասկացություն[8]։ 2019 թվականին, Գերմանիայի Ֆրանկֆուրտ քաղաքում կազմակերպված համեստ նորաձևության ցուցահանդեսից հետո, Terre des Femmes խմբից Ինգե Բելը հայտարարել է, որ դա «ապտակ է ամբողջ աշխարհում այն աղջիկների և կանանց, ովքեր չեն ցանկանում գլխաշոր կրել»։ «Էմմա» ամսագրին ակտիվիստի կողմից ուղարկված նամակում ցուցահանդեսն անվանվել է հարձակում ինչպես ներքին, այնպես էլ օտարերկրյա կանանց իրավունքների ակտիվիստների վրա՝ նաև ընդգծելով, որ «ամեն տարի Իրանում հազարավոր կանայք պատժվում են այս հագուստի կոդը խախտելու համար»[8]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.