Լոգիստիկա
From Wikipedia, the free encyclopedia
Լոգիստիկա, տերմին, որ հին հույները գործածել են հաշիվների և երկրաչափական չափումների «արվեստի» նշանակությամբ։
Լոգիստիկա տերմինը ծագել է հունական logistike բառից, որը նշանակում է հաշվարկելու, կշռադատելու արվեստ։ Իր երկարատև զարգացման ընթացքում լոգիստիկան արվեստից վերածվեց գիտության, ռազմական ոլորտից փոխադրվեց քաղաքացիական կիրառման ոլորտ, տեսության ոլորտից՝ տնտեսական ամենօրյա պրակտիկայի սֆերա։ Արդյունքում լոգիստիկան դարձավ ժամանակակից էկոնոմիկայի՝ ինչպես առանձին ֆիրմայի, ճյուղի, այնպես էլ պետության ամբողջությամբ վերցրած, համաշխարհային տնտեսության անբաժանելի մասը։ Լոգիստիկայի զարգացման գործոններ հանդիսացող ամենից առաջ տնտեսական միջավայրում փոփոխությունները, կապված համաշխարհային էկոնոմիկայում վաճառողի շուկայից դեպի գնորդի շուկա անցնելու օբյեկտիվ պրոբլեմի հետ։ Նման փոփոխությունը հանգեցրեց արտադրությանը բացառապես սպառողական պահանջարկի բավարարմանը վերակողմնորոշելու անհրաժեշտությանը։
Լոգիստիկայի մյուս կարևոր շարժիչ ուժը դարձավ արևմուտքի բիզնեսում լայն տարածում ստացած որակի համընդհանուր կառավարման տեսությունը։ Այդ կոնցեպցիան հեղաշրջում մտցրեց մենեջմենթի տեսության և պրակտիկայի մեջ։ Այդ տեսությունը կառավարչական մոտեցում է, որն արտադրանքի որակի բարձրացման խնդիրը համարում է ֆիրմայի ամբողջ կոլեկտիվի հոգածության առարկան։
Ռուսական տնտեսագիտական գրականության մեջ կիրառվում է լոգիստիկայի այլ բնորոշում։ Լոգիստիկան՝ նյութական և ինֆորմացիոն հոսքերի կազմակերպման, պլանավորման և վերահսկման համակարգ է, որը գործում է ժամանակի ու տարածության մեջ` սկսած մատակարարից մինչև վերջին սպառողը։
Լոգիստիկան տեղեկատվության, նյութական և մարդկային հոսքերի ճիշտ իրավասու կառավարումն է, նեղ իմաստով` նվազագույնի հասցնել ծախսերը և նյութերի և մարդկային ռեսուրսների մատակարարման ժամանակի օպտիմալացումը։ Ներառում է նման հոսքերի կառավարման օպտիմալ ռացիոնալ ուղիների մշակման մեթոդաբանություն։ Առևտրային ընկերությունների, արտադրական ձեռնարկությունների աշխատանքը անհնար է, եթե չունեն լիարժեք և արդյունավետ լոգիստիկա, ինչն է, նրանք նկարագրում են երեք կարևոր բաղադրիչ՝
- Նյութական հոսքեր `նյութեր, հումք, բաղադրիչներ։ Նրանք պետք է ժամանակին ձեռք բերվեն և անմիջապես առաքվեն։
- Դրամական միջոցների հոսքերը `ֆոնդերի ստացումը և բաշխումը, այդ միջոցների շարժումները հետևելը, մոնիտորինգը ֆինանսական վարչության աշխատանքը։
- Տեղեկատվական հոսքեր `ձեռնարկությունում, ձեռնարկությունում տեղեկատվության շարժում։ Աշխատակիցները պարտավոր են ժամանակին տեղեկություններ ստանալ կազմակերպության գործունեության մասին։