իսպանացի ֆուտբոլիստ From Wikipedia, the free encyclopedia
Ալբերտ Ռիերա Օրտեգա (իսպ.՝ Albert Riera Ortega; ապրիլի 15, 1982[1][2][3][…], Մանակոր, Մալյորկա, Balearic Islands, Իսպանիա), իսպանացի ֆուտբոլիստ, ֆուտբոլային մարզիչ: Հանդես է եկել եզրային կիսապաշտպանի և պաշտպանի դիրքերում, խաղացել է Իսպանիայի հավաքականում։ 2023 թվականին դարձել է ֆրանսիական «Բորդոյի» գլխավոր մարզիչ։
Ալբերտ Ռիերան պրոֆեսիոնալ կարիերան սկսել է «Մալյորկայում» և այդ ակումբի հետ նվաճել է Իսպանիայի գավաթը 2003 թվականին: Այդ ժամանակ նա արդեն հիմնական կազմի անվիճելի խաղացող էր։ Ակումբի առաջին թիմում երեք տարվա ընթացքում Ռիերան 46 անգամ խաղադաշտ է դուրս եկել առաջնության հանդիպումներում և աչքի է ընկել 6 խփած գնդակով՝ հանդես գալով ձախ եզրում:
2003 թվականի ամռանը Ալբերտը տեղափոխվեց «Բորդո» և երկու մրցաշրջանների ընթացքում ֆրանսիական այս թիմում անցկացրեց ավելի քան 50 խաղ լիգայում՝ խփելով չորս գնդակ։
Ռիերան Իսպանիա է վերադարձել 2005 թվականին և միացել է կատալոնական «Էսպանյոլին»: Այս թիմում իր առաջին մրցաշրջանում նա ընդամենը ութ հանդիպում է անցկացրել լիգայում, իսկ 2006 թվականի հունվարին վարձավճարով տեղափոխվել է «Մանչեսթեր Սիթի», սակայն այնտեղ էլ Ալբերտը չի կարողացել ընդգրկվել հիմնական կազմի մեջ, և 2006/07 մրցաշրջանը Ռիերան կրկին սկսել է «Էսպանյոլում»։
Ակումբի համար հաջող այս մրցաշրջանի ընթացքում, որում «Էսպանյոլը» միայն 11 մետրանոցներով է զիջել ՈՒԵՖԱ-ի գավաթը «Սևիլիային», Ռիերան ցույց տվեց, որ տեխնիկական և խելացի խաղացող է: Նա լավ խաղաց ամբողջ մրցաշրջանի ընթացքում, գոլով աչքի ընկավ ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի եզրափակչում և դարձավ երկրպագուների սիրելիներից մեկը:
Այնուամենայնիվ, ակումբի ձախողումը Իսպանիայի 2007/2008 առաջնությունում՝ մրցաշարի վերջին երրորդ մասում մի շարք անհաջող խաղերից հետո, երկրպագուների կողմից խիստ քննադատության արժանացրեց խաղացողներին: 2008 թվականի մայիսին տեղեկություններ հայտնվեցին այն մասին, որ Ռիերայով հետաքրքրված է «Լիվերպուլը»։ Անձամբ ֆուտբոլիստը հարցազրույցում խոստովանել է, որ շատ հետաքրքրված է ակումբը փոխելու հարցում, հատկապես, եթե իր նոր թիմը դառնա «Լիվերպուլը», քանի որ չի ցանկացել խաղալ մի թիմում, որի երկրպագուները «չեն սիրում սեփական խաղացողներին»[4]։
Ամբողջ ամառվա ընթացքում լուրերն այն մասին, որ Ալբերտը կտեղափոխվի «կարմիրներ», մերթ հանդարտվում էին, մերթ նորից ի հայտ գալիս[5]՝ կախված նրանից, թե ինչպես էր փոխվում իրավիճակը Գարեթ Բերիի՝ «Լիվերպուլ» տեղափոխության հետ կապված, որը մնում էր մերսիսայդցիների հիմնական տրանսֆերային նպատակը: Օգոստոսի վերջին ակնհայտ դարձավ, որ Բերրին ամռանը չի տեղափոխվի «Լիվերպուլ», և ամսվա վերջին շաբաթվա ընթացքում անցկացվեցին բոլոր բանակցություններն ու հարթվեցին Ռիերայի՝ «Լիվերպուլ» տեղափոխության հետ կապված բոլոր գործողությունները: 2008 թվականի սեպտեմբերի 1-ին՝ տրանսֆերային պատուհանի վերջին օրը, Ալբերտը պայմանագիր կնքեց և ներկայացվեց որպես անգլիական ակումբի խաղացող[6][7]։
Նա թիմում իր նորամուտը կարողացավ նշել միայն սեպտեմբերի 13-ին, քանի որ թիմում գտնվելու առաջին երկու շաբաթները համընկնում էին հավաքականների հանդիպումների ընդմիջման հետ: Ակումբի կազմում նրա առաջին խաղը տեղի ունեցավ «Մանչեսթեր Յունայթեդի» սկզբունքային մրցակիցների՝ «Լիվերպուլի» դեմ հանդիպմանը «Էնֆիլդում»: Չնայած հանդիպման հենց սկզբում բաց թողած գոլին, «կարմիրները» կարողացան հետ խաղալ, իսկ հետո նաև հաղթանակ կորզել՝ Ռաֆայել Բենիտեսի գլխավորությամբ 4 տարվա ընթացքում առաջին անգամ հաղթելով այդ թիմին լիգայում[8]։ Ինքը՝ Ռիերան, վստահ անցկացրեց այդ հանդիպումը և օգնեց իր թիմին հավասարեցնել հաշիվը՝ ստիպելով սխալվել մանկունիացիների դարպասապահին և պաշտպանին: Խաղից հետո Ալբերտն ասել է, որ թիմին հաղթանակ է բերել ոչ այնքան իր ներկայությունը խաղադաշտում, որքան «Լիվերպուլի» ֆուտբոլիստների վստահությունը սեփական ուժերի նկատմամբ[9]։
2010 թվականի մարտի կեսերին Ռիերան, որը դադարեց հայտնվել Բենիտեսի թիմի կազմում, մեծ հարցազրույց տվեց իսպանական Marca ռադիոկայանին, որում քննադատեց Ռաֆայել Բենիտեսին և հայտնեց, որ պատրաստ է տեղափոխվել ռուսական ակումբներից մեկը, միայն թե հնարավորություն ստանա պարբերաբար խաղալ և հանդես գալ ՀԱՀ-ում կայանալիք Աշխարհի առաջնությունում[10]։
Հարցազրույցի համար Ալբերտը խիստ քննադատության է ենթարկվել երկրպագուների և «կարմիրների» լեգենդների կողմից, մասնավորապես՝ Դիտմար Համանի կողմից, ով դատապարտել է Ռիերայի արարքը[11]։ Չնայած իսպանական մեկ այլ ռադիոկայանին տված հարցազրույցում Ռիերայի արդարացման փորձերին, որտեղ նա ասել է, որ ընդհանրապես չի ցանկանում վիճել Բենիտեսի հետ, բայց պարզապես ցանկանում է խաղալ, խաղացողի նկատմամբ անհապաղ պատժամիջոցներ են կիրառվել՝ հայտնի է դարձել, որ Ռիերան հեռացվել է մարզումներից և տուգանվել ակումբի կողմից[12]։
Շուտով սկսեցին լուրեր տարածվել այն մասին, որ վինգերը մոտ է Մոսկվայի ԲԿՄԱ տեղափոխվելուն[13]։ Հաղորդվում էր նաև, որ նրանով հետաքրքրված է Մոսկվայի «Սպարտակը»[13], սակայն ԲԿՄԱ-ն օրեր անց հերքել է այդ լուրերը՝ դրանք վերագրելով ֆուտբոլային գործակալներին, որոնք փորձում են մեծացնել հետաքրքրությունը ֆուտբոլիստի նկատմամբ[14]։ Մեկ օր անց անգլիական ԶԼՄ-ներում տեղեկություն հրապարակվեց այն մասին, որ «Լիվերպուլը» մերժել է «Սպարտակին», որը ցանկանում էր վարձակալել Ռիերային մինչև ամառ[15]։ Ըստ նույն աղբյուրների, անգլիական ակումբի բանակցությունները «Սպարտակի» հետ այսքանով չեն ավարտվել, և «կարմիրները» մտադիր են վերջնականապես բաժանվել ֆուտբոլիստից[15]։
Մարտի 26-ին Ռաֆայել Բենիտեսը պաշտոնապես հաստատել է, որ «Լիվերպուլը» բանակցություններ է վարում Ռիերայի տրանսֆերի շուրջ[16]։ Այս տեղեկությունը դարձավ առաջին պաշտոնական հաստատումն այն բանի, որ իսպանացի վինգերը մոտ ժամանակներս կարող է հեռանալ անգլիական ակումբից: Ապրիլի 7-ին «Սպարտակի» գլխավոր մարզիչ Վալերի Կարպինը հաստատել է բանակցությունների փաստը, սակայն ասել է, որ մոսկովյան թիմը հրաժարվել է իսպանացու պայմանագիրը գնելու մտքից՝ նրա չափազանց մեծ ֆինանսական պահանջների պատճառով[17]։ 2010 թվականի մայիսին, երբ հայտնի դարձավ, որ Ռիերան չի ընդգրկվել Իսպանիայի հավաքականի հայտացուցակում 2010 թվականի աշխարհի առաջնության համար[18], հիասթափված իսպանացի վինգերը հանդես եկավ նոր հարցազրույցով, որում նա ասաց, որ ակումբի ղեկավարությունը ոչինչ չի արել Բենիտեսի հետ կոնֆլիկտում իրեն պաշտպանելու համար[19], ինչպես նաև հայտնեց, որ ակնկալում է հնարավորինս շուտ փոխել ակումբը[19], և այժմ իրեն չի հետաքրքրում ոչ այն գումարը, որը նրան կվճարեն[19]։
2010 թվականի հուլիսի 23-ին Ռիերան 4 տարվա պայմանագիր կնքեց հունական «Օլիմպիակոսի» հետ։ Տրանսֆերի արժեքը կազմել է 4 միլիոն եվրո[20][21][22][23],, ինչը Ռիերային դարձրել է ակումբի պատմության ամենաթանկ տրանսֆերներից մեկը: Հունաստանում Ալբերտը վերամիավորվել է «Էսպանյոլի» նախկին գլխավոր մարզիչ Էռնեստո Վալվերդեի հետ:
Իր առաջին գոլը խփել է «Կերկիրայի» դեմ խաղում, որն ավարտվել է 2:0 հաշվով: Ընդհանուր առմամբ մրցաշրջանի ընթացքում անցկացրել է ավելի քան 30 հանդիպում և «Օլիմպիակոսի» հետ դարձել երկրի չեմպիոն:
2011 թվականի սեպտեմբերի 3-ին թուրքական «Գալաթասարայը» հայտարարեց Ալբերտ Ռիերայի հետ 4 տարվա պայմանագիր կնքելու մասին: Տրանսֆերի արժեքը կազմել է 3 միլիոն եվրո[24][25][26]։ Կնքված պայմանագրի համաձայն՝ Ռիերան պետք է տարեկան 2,7 միլիոն եվրո վաստակի ստամբուլյան ակումբում։ Առաջին անգամ գոլ է խփել 2012 թվականի հունվարի 25-ին «Անկարագյուջուի» հետ խաղում (ավարտվել է 4:0 հաշվով):
Նորդին Ամրաբատի «Գալաթասարայ» տեղափոխությունից հետո Ֆաթիհ Թերիմը Ռիերային տեղափոխել է ձախ պաշտպանի դիրք: Դա պայմանավորված էր առաջին հերթին այն ֆուտբոլիստների բացակայությամբ, որոնք կարող էին խաղալ այդ տեղում, բացառությամբ վնասվածքների հակված Հաքան Բալտի։ 2014 թվականի հունվարի 28-ին խզել է պայմանագիրը ակումբի հետ։
Տրանսֆերային պատուհանի ժամանակ Ռիերան կարող էր տեղափոխվել Խարկովի «Մետալիստ», սակայն գործարքը խափանվեց Եվրամայդանի պատճառով: 2014 թվականի մարտի 24-ին նախնական պայմանագիր է կնքել «Ուդինեզեի» հետ, որն ուժի մեջ էր հուլիսի 1-ից։ Երեք օր անց նա միացավ «Ուոթֆորդին» մինչև մրցաշրջանի ավարտը։
Անգլիացիների կազմում իր առաջին և միակ գոլը խփել է ապրիլի 19-ին «Իփսվիչի» դեմ տնային խաղում: «Չարլթոնի» հետ խաղում ստացել է երկու դեղին քարտ, իսկ խաղից հետո ֆուտբոլային ասոցիացիայի կողմից մեղադրվել է ոչ ադեկվատ պահվածքի համար, ստացել է երկխաղյա որակազրկում և մեկնել «Ուդինեզե», քանի որ առաջնության ավարտին մնացել է միայն մեկ խաղ:
Նոյեմբերի 29-ին հեռացվել է իտալական ակումբից պոկերի մրցաշարին մասնակցելու համար, որը նա գերադասել էր «Կիևոյի» դեմ խաղից:
2007 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Եվրոպայի 2008 թվականի առաջնության ընտրական մրցաշարի շրջանակներում դանիացիների դեմ իր դեբյուտային խաղում նա գրավել է մրցակցի դարպասը տուգանային հրապարակից դուրս։ Եզրափակիչ մրցաշարի հայտացուցակում ընդգրկված չէր:
2008 թվականի հոկտեմբերին կրկին հրավիրվել է հավաքական՝ մասնակցելու 2010 թվականի աշխարհի առաջնության ընտրական փուլի խաղերին այն բանից հետո, երբ Դիեգո Կապալը հրաժարվել է խաղալ վնասվածքի պատճառով։ 11 րոպե անցկացրել է Էստոնիայի հավաքականի հետ խաղում։ Հաջորդ տարի վերջին րոպեին հաղթական գնդակը խփեց Թուրքիայի հավաքականի դարպասը (2-1):
Վիսենտե դել Բոսկեն Ռիերային ընդգրկեց Կոնֆեդերացիաների գավաթ 2009-ի կազմում, իսկ Ալբերտը չորս հանդիպում անցկացրեց երրորդ տեղը զբաղեցրած թիմի կազմում: Այնուամենայնիվ, նա չի մեկնել աշխարհի առաջնություն:
2019 թվականին Ռիերան ստացել է UEFA Pro լիցենզիա։ 2020 թվականի օգոստոսին Ալբերտը դարձել է «Գալաթասարայի» գլխավոր մարզիչ Ֆաթիհ Թերիմի օգնականը։ 2022 թվականին աշխատել է նույն թուրքական ակումբում՝ արդեն Դոմենեկ Տորենի հետ։
2022 թվականի ամռանը Ռիերան գլխավորել է սլովենական «Օլիմպիան» Լյուբլյանայից։ Ուլտրաս ակումբի նախորդ մարզչի աշխատանքից դժգոհները տապալեցին Ալբերտի մամուլի ասուլիսը, սակայն նա մնաց իր պաշտոնում և հենց առաջին մրցաշրջանում ակումբի հետ նվաճեց ոսկե դուբլ՝ նվաճելով երկրի առաջնությունն ու գավաթը: Ընդ որում, Սլովակիայում Ռիերայի տարվա մարզիչ ճանաչվելու կապակցությամբ պարգևատրման արարողության ժամանակ Ալբերտը հայտարարել է, որ «Օլիմպիան» իրեն նոր պայմանագիր չի առաջարկել:
2023 թվականի հուլիսին դարձել է սլովենական «Ցելյեի» գլխավոր մարզիչը։
2009 թվականի մայիսի 30-ին Ալբերտն ամուսնացել է ռուս Յուլիա Կորոլյովայի հետ։ Հարսանիքը տեղի է ունեցել Օմսկում։ Հյուրերի համար ելույթ է ունեցել Վալերի Մելաձեն, ում հյուրախաղերի ժամանակացույցը համընկել է ֆուտբոլիստի հարսանիքի հետ[27][28]։ Զույգն ունի երեք երեխա՝ Ալեխանդրան (ծն. 2008) և Վալենտինան (ծն. 2013) և Իվանը (ծն. 2012)։
Ռիերան ունի կրտսեր եղբայր՝ Սիտոն, որը նույնպես ֆուտբոլիստ է։
2015/16 մրցաշրջանի ավարտի տվյալներով
Ակումբ | Մրցաշրջան | Լիգա | Գավաթ | Լիգայի գավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | ||
Բորդո | 2003/2004 | 32 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 10 | 5 | 44 | 7 |
2004/2005 | 21 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 23 | 2 | |
Ընդամենը ակումբի ընթացքում | 53 | 4 | 4 | 0 | 0 | 0 | 10 | 5 | 67 | 9 | |
Լիգա | Գավաթ | Սուպերգավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||||
Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | ||
Էսպանյոլ | 2005/2006 | 8 | 0 | 0 | 0 | - | - | 3 | 0 | 11 | 0 |
Լիգա | Գավաթ | Լիգայի գավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||||
Մանչեսթեր Սիթի | 2005/2006 | 15 | 1 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 19 | 1 |
Всего за клуб | 15 | 1 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 19 | 1 | |
Լիգա | Գավաթ | Սուպերգավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||||
Էսպանյոլ | 2006/2007 | 28 | 4 | 1 | 0 | 2 | 0 | 13 | 4 | 44 | 8 |
2007/2008 | 36 | 4 | 3 | 0 | - | - | 0 | 0 | 39 | 4 | |
Ընդամենը ակումբի ընթացքում | 72 | 8 | 4 | 0 | 2 | 0 | 16 | 4 | 94 | 12 | |
Լիգա | Անգլիայի գավաթ | Լիգայի գավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||||
Լիվերպուլ | 2008/2009 | 28 | 3 | 3 | 1 | 0 | 0 | 8 | 1 | 39 | 5 |
2009/2010 | 14 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 5 | 0 | 21 | 0 | |
Всего за клуб | 42 | 3 | 3 | 1 | 1 | 0 | 13 | 1 | 59 | 5 | |
Լիգա | Գավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | ||||||||
Օլիմպիակոս | 2010/2011 | 26 | 6 | 2 | 0 | — | — | 0 | 0 | 28 | 6 |
Всего за клуб | 26 | 6 | 2 | 0 | — | — | 0 | 0 | 28 | 6 | |
Լիգա | Գավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | ||||||||
Գալաթասարայ | 2011/2012 | 30 | 1 | 2 | 0 | — | — | 0 | 0 | 31 | 1 |
2012/2013 | 25 | 2 | 0 | 0 | — | — | 9 | 0 | 31 | 2 | |
2013/2014 | 4 | 0 | 4 | 1 | — | — | 5 | 0 | 13 | 1 | |
Всего за клуб | 59 | 3 | 6 | 1 | — | — | 14 | 0 | 79 | 4 | |
Լիգա | Գավաթ | Սուպերգավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||||
Ուոթֆորդ | 2013/2014 | 8 | 1 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 8 | 1 |
Всего за клуб | 8 | 1 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 8 | 1 | |
Ուդինեզե | 2014/2015 | 0 | 0 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 0 | 0 |
Всего за клуб | 0 | 0 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Լիգա | Գավաթ | Սուպերգավաթ | Եվրոպա | Ընդհանուր | |||||||
Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | Խաղեր | Գոլեր | ||
Մալյորկա | 2000/2001 | 3 | 1 | 0 | 0 | - | - | 0 | 0 | 3 | 1 |
2001/2002 | 8 | 1 | 2 | 1 | - | - | 3 | 0 | 13 | 2 | |
2002/2003 | 35 | 4 | 5 | 0 | - | - | 0 | 0 | 40 | 4 | |
2014/2015 | 6 | 0 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 6 | 0 | |
Всего за клуб | 52 | 6 | 7 | 1 | 0 | 0 | 3 | 0 | 62 | 7 | |
Զավրչ | 2015/2016 | 12 | 1 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 12 | 1 |
Всего за клуб | 12 | 1 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 12 | 1 | |
Կոպեր | 2015/2016 | 1 | 0 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 1 | 0 |
Всего за клуб | 1 | 0 | 0 | 0 | — | — | 0 | 0 | 1 | 0 | |
Ընդամենը ակումբի ընթացքում | 341 | 35 | 29 | 4 | 3 | 0 | 64 | 11 | 432 | 50 | |
Մալյորկա
Էսպանյոլ
Գալաթասարայ
Օլիմպիակոս
Իսպանիայի հավաքական
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.