ֆրանսիացի գրող, մանկավարժ From Wikipedia, the free encyclopedia
Ժաննա Մարի Լեպրենս դը Բոմոն (ֆր.՝ Jeanne-Marie Leprince de Beaumont, ի ծնե՝ Vaimboult, ապրիլի 26, 1711[1][2][3][…], Ռուան[4] - դեկտեմբերի 6, 1776[5][6][7], Avallon[5]) , ֆրանսիացի գրող, մանկավարժ, Պրոսպեր Մերիմեի մեծ տատիկը[9]։
Ժաննա Մարի Լեպրենս դը Բոմոն ֆր.՝ Jeanne-Marie Leprince de Beaumont | |
---|---|
Ծննդյան անուն | ֆր.՝ Marie-Barbe Leprince |
Ծնվել է | ապրիլի 26, 1711[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Ռուան[4] |
Վախճանվել է | դեկտեմբերի 6, 1776[5][6][7] (65 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Avallon[5] |
Գերեզման | ենթդ․ Ubexy[8] |
Մասնագիտություն | լրագրող, գրող, մանկագիր, ժողովրդական հեքիաթների բանահավաք, խմբագիր և վիպասան |
Լեզու | ֆրանսերեն |
Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Գեղեցկուհին ու Հրեշը և Magazin des enfans? |
Զավակներ | Էլիզաբեթ Շառլոտ Լեպրենս դե Բոմոն |
Jeanne-Marie Leprince de Beaumont Վիքիպահեստում |
Սերում էր փոքր ազնվականությունից[10]։ Երկու տարվա անհաջող ամուսնությունից հետո 1746 թվականին մեկնել է Լոնդոն, որտեղ զբաղվել է մեծահարուստ անգլիացիների երեխաների դաստիարակությամբ։ Անգլիայում նա ամուսնացավ և դարձավ մեծ ընտանիքի մայր։ Լուսավորության դարաշրջանում լայն տարածում գտավ նրա մանկավարժական համակարգը՝ «տոգորված երեխայի հանդեպ հարգանքի, ռացիոնալիզմի և գրքի հանդեպ խոնարհման ոգով»[11]։
1748 թվականին հրատարակել է «ճշմարտության հաղթանակը» դիդակտիկ վեպը։ Գրել է նաև դպրոցական դասագրքեր, դասավանդել աղջիկների դպրոցում։ Նրա գրչին են պատկանում հեքիաթներ, որոնցից մի քանիսը հայտնի սյուժեների մշակումներ են։ «Գեղեցկուհին և հրեշը» հեքիաթի նրա խմբագրությունը համարվում է քրիստոմատիական, որի մեկ այլ վերնագիրն է «Գեղեցկուհին և հրեշը»[12]։ Այն սովորաբար տպագրվում է որպես Շառլ Պերոյի հեքիաթների հավելված։
Անգլիայում 17 տարի մնալուց հետո Լեպրենս դե Բոմոնը մեկնել է մայրցամաք, վերջին տարիներն անցկացրել Սավոյայում։
Գրողի ամենահայտնի աշխատանքը «Magasin des Enfants ou Dialogues d ' une sage gouvernante avec ses eleves de la premier distinction» (Լոնդոն, 1756 թվական) ուսումնական ձեռնարկն է։ Ինչպես անունն է հուշում, գիրքը կազմված է կառավարչուհու՝ Մադմուազել Բոնի «երկխոսություններից» (ֆր.՝ բարի), տարբեր ազգությունների և տարբեր տարիքի ազնվական ընտանիքների աղջիկների հետ (5-13 տարեկան)։ Խոսելով պարզ բաների մասին` ուսուցիչը բացատրում է աշխարհի կառուցվածքը, խոսում է բարի կնոջ պարտականությունների մասին և այլն։ Եվ բարոյական հեքիաթները, որոնք լրացնում են յուրաքանչյուր այդպիսի երկխոսություն (իշխանները երջանիկ և դժբախտ են, հմայիչ Իշխանը, Գեղեցկուհին և հրեշը և այլն), տալիս են վարքի օգտակար օրինակներ և սովորեցնում բարություն, պատասխանատուություն և ողորմություն։ Օրինակ՝ Լեպրենս դե Բոմոնի հայտնի «Գեղեցկուհին և հրեշը» գրեթե ամբողջությամբ զուրկ է առասպելականությունից, բայց ազնվական աղջիկներին բացատրում է, որ չի կարելի վախենալ հրեշի ներկայացրած տգեղությունից և խուսափել դրանից։ Սառը սիրտը, որն ունեն Գեղեցկուհու քույրերը, պետք է զզվանք առաջացնի։ Պատահական չէ, որ որպես պատիժ, բարի փերին դրանք վերածում է արձանների և տեղադրում Գեղեցկուհու և նրա ամուսնու պալատի մուտքի մոտ։ Պատմությունը հաստատվում է իրական «կյանքից» օգտակար օրինակով։ Գավառապետուհու ունկնդիրներից մեկը հիշում է, որ մի անգամ նրա հայրը տուն է բերել բոլորովին սևամորթ փոքրիկ տղայի՝ որպես հետևակ ծառայելու, որն այնքան տգեղ էր, որ նա անընդհատ թաքնվում էր նրանից, բայց աստիճանաբար վարժվելով դրան՝ դադարեց վախենալ, և հիմա, երբ նա տանում է նրան կառքի մեջ, ընդհանրապես չի նկատում նրա տգեղ դեմքը։ Դրան ի պատասխան՝ մադեմուազել Բոնը նշում է. «Տգեղությանը կարելի է ընտելանալ, իսկ չարությանը՝ երբեք։ Պետք չէ ամաչել տգեղ լինելուց, բայց պետք է այնքան լավ բան անել, որ մարդիկ չնկատեն մեր տգեղ դեմքը և սիրեն մեզ մեր սրտի համար»։ Գիրքը տարածված էր Եվրոպայում և Ռուսաստանում և ունեցել է բազմաթիվ վերահրատարակություններ։ Գիրքը տարածված էր Եվրոպայում և Ռուսաստանում և ունեցել է բազմաթիվ վերահրատարակությունների։ Ռուսաստանում ընդհանուր տպաքանակը կարող էր հասնել 15 միլիոն օրինակի։ Իսկ ընթերցողների թվում էր նույնիսկ մանկահասակ մեծ իշխան Պավել Պետրովիչը։
Նրա «Magasin des Enfants»-ի օրինակով ռուս գրող Ա. Թ. Բոլոտովը գրել է «մանկական փիլիսոփայություն կամ բարոյախոսական խոսակցություններ մեկ տիկնոջ և նրա երեխաների միջև, որոնք կազմված են երիտասարդների իրական օգուտները խթանելու համար» գիրքը, որը հրատարակվել է Մոսկվայում երկու մասով՝ 1776-1779 թվականներին[13][14]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.