Remove ads
Օլեգ Վալերիանովիչ Բասիլաշվիլի (ռուս.՝ Олег Валерианович Басилашвили, սեպտեմբերի 26, 1934, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային և ռուս դերասան, հասարակական գործիչ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1984)[1][2][3], ՌԽՖՍՀ Վասիլև եղբայրների անվան պետական մրցանակի դափնեկիր (1979)։ 1990-1993 թվականներին եղել է Ռուսաստանի ժողովրդական պատգամավոր։ 1959 թվականից՝ Գ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոնի դերասան։
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 26, 1934 (90 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | ՄԳԱԹ-ի դպրոց-ստուդիա |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան |
| Մասնագիտություն | դերասան, քաղաքական գործիչ, հասարակական գործիչ, լեզվաբան և ռուսագետ |
| Աշխատավայր | Գ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոն |
| Ամուսին(ներ) | Տատյանա Դորոնինա |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Վաղ տարիներ
Օլեգ Բասիլաշվիլի
Օլեգ Բասիլաշվիլին ծնվել է 1934 թվականի սեպտեմբերի 26-ին Մոսկվայում։ Բասիլաշվիլի վրացական ազգանունը վերականգնել է հայրը, իսկ մինչ այդ նրանց բոլոր նախնիները ռուսական ձևով կոչվել են Բասիլով։ Երկու ազգանուններն էլ թարգմանվում են նույն ձևով՝ «Բասիլի (Վասիլի) հետնորդ»։ Բասիլաշվիլիի նախնիները Վրաստան են տեղափոխվել Տաո-Կլարջեթի պատմական երկրամասից (ժամանակակից Թուրքիայի տարածքում)՝ Բասիանիից, մոտ 400 տարի առաջ։ Ապրել են Գորիի շրջանի Կորբի գյուղում[4]։
Հայրը՝ Վալերիան Նոշրևանովիչ Բասիլաշվիլին, եղել է Մոսկվայի կապի պոլիտեխնիկումի տնօրեն, մահացել է 1975 թվականին 75 տարեկան հասակում։ Մայրը՝ Իրինա Սերգեևնա Իլինսկայան (1908-1980), եղել է բանասեր, մանկավարժ, ուսուցիչների համար ռուսերենի դասագրքի, «Պուշկինի բանաստեղծությունների բառապաշարը» (ռուս.՝ «Лексика стихотворений Пушкина»), «Ռուսերենի հարստության մասին» (ռուս.՝ «О богатстве русского языка») և այլ գրքերի հեղինակ։ Հորական պապը՝ Նոշրևան Կոյխոսրևիչ Բաչիլոն (1867-1943), եղել է Թիֆլիսի նահանգի Գորիի շրջանի ոստիկանության թաղային հսկիչ։ Նախապապը՝ Կայխոսրոն (1840 – ?), եղել է Գորիի շրջանի Կարբի գյուղի հողատեր։ Մորական պապը՝ Սերգեյ Միխայլովիչ Իլինսկին (1872-1934), եղել է ճարտարապետ, ավարտել է Մոսկվայի նկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարանը, նրա նախագծով 1914-1917 թվականներին կառուցվել է Սուրբ Ադրիան և Նատալյա նահատակների եկեղեցին Լոսինոոստրովսկայա կայարանի մոտ։ Պատերազմի տարիներին ապրել է Թբիլիսիում (տարհանման մեջ)։ Եղել է կոմերիտական[5]։
Դերասանական կարիերա
Օլեգ Բասիլաշվիլին ու Ալիսա Ֆրեյնդլիխը «Կալիֆոռնիական սյուիտ» ներկայացումից հետո, Դրամատիկական մեծ թատրոն, 2009 թվականի փետրվար
1956 թվականին ավարտել է Մոսկվայի ՄԳԱԹ-ի թատրոն-ստուդիան (Պավել Մասսալսկու կուրս) և աշխատանքի բաշխմամբ ուղարկվել Ստալինգրադի Մաքսիմ Գորկու անվան մարզային դրամատիկական թատրոն, որտեղից հեռացել է նույնիսկ առանց աշխատել սկսելու։ Լենինգրադում, ուր դերասանը կնոջ՝ Տատյանա Դորոնինայի հետ մեկնել է Ստալինգրադից հետո, հրավիրվել է Լենինգրադի Լենինյան կոմերիտմիության անվան պետական թատրոն (ներկայում՝ Սանկտ Պետերբուրգի «Բալթիկայի տուն» պետական թատրոն), որտեղ խաղացել է մինչև 1959 թվականը[6]։
1959 թվականին կնոջ հետ միասին հրավիրվել է Գորկու անվան դրամատիկական մեծ թատրոն (ներկայում՝ Գեորգի Տովստոնոգովի անվան), որտեղ, իր իսկ խոստովանությամբ, բոլորովին անհաջող նորամուտ է ունեցել Մաքսիմ Գորկու «Բարբարոսներ» (ռուս.՝ «Варвары») պիեսում կատարատ Ստեպան Լուկիչի դերով և երկար ժամանակ չի կարողացել գտնել իր տեղը[7]։ Այնուամենայնիվ, 1960-ական թվականների առաջին կեսից դարձել է թատրոնի առաջատար դերասաններից մեկը։
Դերասանին լայն ճանաչում են բերել Էլդար Ռյազանովի («Ծառայողական սիրավեպ», «Կայարան երկուսի համար», «Խեղճ հուսարի մասին բարի խոսք ասեք․․․»), Գեորգի Դանելիայի («Աշնանային մարաթոն») ֆիլմերում կատարած դերերը։
1975 թվականին հոր և թատրոնի առաջատար դերասաններից մեկի՝ Եֆիմ Կոպելյանի մահվան պատճառով ստիպված է եղել հրաժարվել Իպոլիտի դերից Էլդար Ռյազանովի «Ճակատագրի հեգնանք, կամ բաղնիքդ անուշ» (ռուս.՝ «Ирония судьбы, или С лёгким паром!») ֆիլմում[8]։
Քաղաքական և հասարակական գործունեություն
1990 թվականին ընտրվել է ՌԽՖՍՀ ժողովրդական պատգամավոր[9], հանդես է եկել Լենինգրադը Սանկտ Պետերբուրգ վերանվանելու օգտին[10]։ Միխայիլ Գորբաչովի հաջողությունների թվին է դասել քաղաքացիների ներգրավումն ընտրական գործընթացում, սակայն նշել է դեմագոգիայի մեծ չափերը և քաղաքական ու տնտեսական վերափոխումների անցկացման փոքր արագությունը։
Դրական է գնահատել Բորիս Ելցինի կառավարումը։ Այդ ժամանակաշրջանի գլխավոր ձեռքբերումներն է համարել մասնավոր սեփականության ճանաչումը, Գայդարի բարեփոխումները, բազմակուսակցական համակարգի ձևավորումը, խոսքի ազատությունը, իսկ նրա գլխավոր սխալները համարել է չեչենական հարցը ռազմական ճանապարհով լուծելու փորձերը և ավելորդ վստահությունը պահպանողականների ու կոմունիստների միջև փոխզիջում գտնելու ցանկության մեջ[11]։
1993 և 1995 թվականներին առաջադրվել է Պետական դումայի պատգամավորի թեկնածու «Դեմոկրատական բարեփոխումների ռուսական շարժում» (ռուս.՝ «Российское движение демократических реформ»)[12] և «Ռուսաստանի դեմոկրատական ընտրություն – միասնական դեմոկրատներ» (ռուս.՝ «Демократический выбор России — объединённые демократы») ընտրական բլոկների կողմից[13][14] համապատասխանաբար։
2000 թվականին եղել է Ռուսաստանի մշակույթի գործիչների թվում, որոնք քննադատել են Ալեքսանդր Ալեքսանդրովի երաժշտությամբ խորհրդային հիմնին վերադառնալը[15][16]։
2001 թվականին ստորագրել է НТВ հեռուստաալիքի պաշտպանության նամակը[17][18]։ Հանդես է եկել Միխայիլ Միրիլաշվիլիին[19][20],, Իգոր Սուտյագինին[21][22], Միխայիլ Խոդորկովսկիին[23], Պլատոն Լեբեդևին[24][25], Սվետլանա Բախմինային[26], Մաքսիմ Ռեզնիկին[27][28], Օլեգ Նավալնիին[29][30], Կիրիլ Սերեբրեննիկովին[31], «Война»[32] և «Pussy Riot»[33][34] խմբերի մասնակիցներին ազատ արձակելու օգտին։
2008 թվականին «անբարոյական» և «անիմաստ» է անվանել գեյ-կինոյի «Կողք կողքի» (ռուս․՝ Бок о бок) փառատոնի անցկացումը՝ միաժամանակ ընդգծելով, որ ինքը դեմ է ԼԳԲՏ-ի հետապնդմանը, իսկ սեռական կողմնորոշում յուրաքանչյուրի անձնական գործն է[35][36]։
Եղել է «Աջ ուժերի միություն» (ռուս․՝ «Союз правых сил) կուսակցության անդամ»[37][38], նրա ցրումից հետո սատարել է Միխայիլ Պրոխորովի «Քաղաքացիական հարթակ» (ռուս․՝ Гражданская платформа)[39][40] և «Яблоко» կուսակցություններին[41][42], 2004 թվականի նախագահական ընտրություններում Իրինա Խակամադայի[43], իսկ 2012[44] և 2018[45] թվականներին՝ Գրիգորի Յավլինսկու թեկնածությունը։
2011 թվականին մշակույթի այլ գործիչների և իրավապաշտպանների հետ ստորագրել է բաց նամակ՝ պահանջելով չեղյալ համարել «Նոր կուսակցությունների գրանցման հակասահմանադրական արգելքը» և թույլ տալ ընտրություններին մասնակցել երկրի բոլոր քաղաքական ուժերին[46][47]։
Բացասական է արտահայտվել, այսպես կոչված, «Դիմա Յակովլևի օրենքի» մասին, որն արգելում է ԱՄՆ քաղաքացիների կողմից Ռուսաստանում երեխաների որդեգրումը[48][49]։
Աջակցել է ստալինյան բռնաճնշումների զոհերի հիշատակը հավերժացնող հուշարձան ստեղծելու գաղափարին[50]։ Դեմ է արտահայտվել Իոսիֆ Ստալինի[51][52] և Գրիգորի Ռոմանովի հուշարձանների տեղադրմանը[53][54], «Օխտա Կենտրոն» երկնաքերի կառուցմանը[55], Մալինովկա այգու կանաչ գոտու տեղում տաճարի կառուցմանը[56], Սանկտ Պետերբուրգի 31-րդ կլինիկական հիվանդանոցի փակմանը[57]։
2008 թվականին մեկնաբանելով Հարավային Օսիայի հակամարտությունը՝ ռուսական զորքերի մուտքը այդ տարածք անվանել է «օկուպացիա», քանի որ դե յուրե տարածաշրջանը Վրաստանի մաս է կազմում[58], կոչ է արել մշակույթի գործիչներին ստեղծված իրավիճակում ջանալ մարդկանց մեջ մարդասիրություն և հարգանք դաստիարակել այլ ժողովուրդների նկատմամբ[59]։ Նման կարծիք է հայտնել 2014 թվականին Ուկրաինայի արևելքում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ և նշել, որ իրեն անհասկանալի են այն նպատակները, որոնց ձգտում են հասնել Լուգանսկի և Դոնեցկի ապստամբները, ինչպես նաև կասկած է հայտնել տեղի ունեցող իրադարձությունները ԶԼՄ-ների կողմից լուսաբանելու օբյեկտիվության վերաբերյալ[60]։ Ստորագրել է Ռուսաստանի մշակույթի գործիչների դիմումը՝ ընդդեմ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ Ուկրաինայի նկատմամբ վարած քաղաքականության[61]։
Հայտարարել է, որ Ղրիմի՝ Ռուսաստանին միանալու արդյունքում «եղբոր և ընկերոջ փոխարեն, ով մեր կողքին է, արդեն չար թշնամի ենք ձեռք բերել դարի համար»[60]։ Ավելի ուշ կոչ է արել ռուսական հասարակությանը դադարեցնել մշակութային գործիչների գաղափարական հետապնդումները, որոնք ռուսական իշխանությունների տեսակետից տարբերվող կարծիք ունեն Ուկրաինայի իրավիճակի մասին[62][63]։
Ներառվել է Ուկրաինայի մշակույթի նախարարության կողմից արտիստների այսպես կոչված «սպիտակ ցուցակում», որոնք «պաշտպանում են երկրի տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը»[64][65], չնայած ինքն էլ կասկած է հայտնել նման ցուցակներ կազմելու անհրաժեշտության վերաբերյալ[66]։
2020 թվականին աջակցություն է հայտնել Յանկա Կուպալայի անվան թատրոնի դերասաններին, որոնք ազատվել են աշխատանքից՝ ի նշան համերաշխության թատրոնի տնօրեն Պավել Լատուշկոյի հետ բողոքի ակցիաների ժամանակ[67]։ «Անհնար է առանց սարսափի նայել խաղաղ ժողովրդի նկատմամբ իշխանությունների ծաղրուծանակին։ Յուրաքանչյուր նորմալ մարդու սիրտը արյունով է լցվում՝ նայելով այն մարդկանց տառապանքներին, որոնք համարձակվել են օգտվել իրենց սահմանադրական իրավունքից՝ արտահայտել իրենց կարծիքը»,— Բասիլաշվիլիի խոսքը մեջբերել է «Ազատություն» ռադիոկայանը։
Անձնական կյանք
- Առաջին կինը՝ Տատյանա Վասիլիևնա Դորոնինա (ծնվ.՝ 12.09.1933), դերասանուհի, թատերական ռեժիսոր, 2018 թվականից՝ Մոսկվայի Մ. Գորկու անվան գեղարվեստական ակադեմիական թատրոնի նախագահ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1981)[68][69], ամուսնացած են եղել 1955 թվականից մինչև 1963 թվականը,
- Երկրորդ կինը՝ Գալինա Եվգենևնա Մշանսկայա, լրագրող, «Մշակույթ» ստուդիայի գեղարվեստական ծրագրերի բաժնի գլխավոր խմբագիր, «Սանկտ Պետերբուրգ» պետական հեռուստառադիոընկերության գեղարվեստական ծրագրերի բաժնի գլխավոր խմբագիր[70], «Կուլտուրա» հեռուստաալիքի «Ցարական օթյակ» (ռուս․՝ «Царская ложа») ծրագրերի շարքի և այլ ծրագրերի, ֆիլմերի, ներկայացումների հեղինակ և վարող[71][72], Բարեկամության շքանշանի ասպետ (2008)[70][73], խորհրդային օպերային երգչուհի, գրականության և արվեստի բնագավառում Ստալինյան մրցանակի դափնեկիր Օլգա Ֆելիքսովնա Մշանսկայայի դուստրը (1900-1983)[73][74][75]։ Ամուսինները միասին ապրել են ավելի քան հիսուն տարի[69],
- դուստրը՝ Օլգա Օլեգովնա Մշանսկայա, աշխատում է Պետերբուրգի հեռուստատեսությունում մոր հետ միասին, ստեղծել է այնպիսի ծրագրեր, ինչպիսիք են՝ «Վաշինգտոնից Բադեն Բադեն», «Ռուսական սեզոնները Փարիզում»[71],
- դուստրը՝ Քսենյա Օլեգովնա Բասիլաշվիլի (ծնվ.՝ 1973), լրագրող, «Էխո Մոսկվի» ռադիոկայանի մշակութային հարցերով մեկնաբան, ավարտել է Մանչեսթերի համալսարանի Մոսկվայի մասնաճյուղը, պաշտպանել է թեկնածուական թեզ[71][76],
Remove ads
- 1939 – Ընկեցիկը (ռուս.՝ Подкидыш) – հեծանիվով տղա (լուսագրերում նշված չէ)
- 1948 – Կարմիր փողկապ (ռուս.՝ Красный галстук) – տղա պիոներ դառնալու միջոցառման ժամանակ (լուսագրերում նշված չէ)
- 1956 – Հարսնացուն (ռուս.՝ Невеста) – Անդրեյ Անդրեևիչ
- 1959 – Ջերմ հոգի (ռուս.՝ Горячая душа) – Ստրելնիկով
- 1959—1961 – Հերկած խոպան (ռուս.՝ Поднятая целина) – казак
- 1964 – Նռնաքարե ապարանջան (ռուս.՝ Гранатовый браслет) – Վասիլի Լվովիչ
- 1965 – Դեսպանների դավադրությունը (ռուս.՝ Заговор послов) – Ռոբերտ Լոկարտ, բրիտանական պատվիրակության ղեկավար
- 1966 – Ավագ քույրը (ֆիլմ) (ռուս.՝ Старшая сестра) – Օլեգ Մեդինսկի
- 1967 – Յոթերորդ ուղեկիցը (ռուս.՝ Седьмой спутник) – ձերբակալված սպա
- 1968 – Կենդանի դիակ (ռուս.՝ Живой труп) – Վիկտոր Միխայլովիչ Կարենին
- 1968 – Մեր ծանոթները (ռուս.՝ Наши знакомые) – ինքնագործունեության ղեկավար
- 1969 – Անհավատալի Իեգուդիիլ Խլամիդան (ռուս.՝ Невероятный Иегудиил Хламида) – Կոստերին
- 1970 – Բալլադ Բերինգի և նրա ընկերների մասին (ռուս.՝ Баллада о Беринге и его друзьях) – Իվան Դոլգորուկով, իշխան
- 1970 – «Սուրբ Ղուկասի» վերադարձը (ռուս.՝ Возвращение «Святого Луки») – Յուրի Կոնստանտինովիչ Լոսկուտով, ինժեներ
- 1973 – Հեռադիտակ (ռուս.՝ Подзорная труба, կարճամետրաժ) — Դենիսկայի հայրը
- 1973 – Հավերժական կանչ (ռուս.՝ Вечный зов, ֆիլմ 1) – Առնոլդ Միխայլովիչ Լախնովսկի
- 1974 – Անձնական հարցերով ընդունելության օր (ռուս.՝ День приёма по личным вопросам) – Դյատլով
- 1974 – Բժիշկ կանչե՞լ եք (ռուս.՝ Врача вызывали?) – Պյոտր Իվանովիչ, № 8 պոլիկլինիկայի գլխավոր բժիշկ
- 1974 – Նպատակի ընտրություն (ռուս.՝ Выбор цели) – Պաշ
- 1975 – Օդանավորդը (ռուս.՝ Воздухоплаватель) – Դմիտրի Տիմոֆեևիչ Պտաշնիկով
- 1975 – Ավտոմեքենա և մի քիչ վիճակագրություն (ռուս.՝ Автомобиль и немного статистики) – ավտոմեքենաների հավաքորդ
- 1975 – Սիրո ստրուկը (ռուս.՝ Раба любви) – Սավվա Յակովլևիչ Յուժակով, կինոպրոդյուսեր
- 1976 – Միշտ ինձ հետ․․․ (ռուս.՝ Всегда со мною...) – Վասիլի Անտոնովիչ Ռուբցով
- 1976 – Տուրբինների օրերը (ռուս.՝ Дни Турбиных) – Վլադիմիր Ռոբերտովիչ Տալբերգ
- 1976 – Ֆերդինանդ Լյուսի կյանքն ու մահը (ռուս.՝ Жизнь и смерть Фердинанда Люса) – Յուրգեն Կրոյցման
- 1977 – Ծառայողական սիրավեպ (ռուս.՝ Служебный роман) – Յուրի Գրիգորևիչ Սամոխվալով, վիճակագրական հիմնարկի պետի տեղակալ
- 1977 – Ծիծաղելի՛ մարդիկ (ռուս.՝ Смешные люди!) – Ֆեոդոր Ակիմովիչ, քննիչ
- 1978 – Գնդապետ Շաբեր (ռուս.՝ Полковник Шабер) – Դերվիլ, փաստաբան
- 1978 – Կողոպուտ կեսգիշերին (ռուս.՝ Ограбление в полночь) — «Շեֆ»
- 1978 – Հատուկ նշաններ չկան (ռուս.՝ Особых примет нет) – Նիկոլաև
- 1979 – Մի քանի օր Ի․ Ի․ Օբլոմովի կյանքից (ռուս.՝ Несколько дней из жизни И. И. Обломова) – պարոն Պետերբուրգում, որը լեզու է ցույց տալիս Օբլոմովին
- 1979 – Աշնանային մարաթոն (ռուս.՝ Осенний марафон) – Անդրեյ Պավլովիչ Բուզիկին
- 1980 – Խեղճ հուսարի մասին բարի խոսք ասեք․․․ (ռուս.՝ О бедном гусаре замолвите слово) – կոմս Մերզլյաև, իսկական գաղտնի խորհրդական
- 1982 – Կայարան երկուսի համար (ռուս.՝ Вокзал для двоих) – Պլատոն Ռյաբինին
- 1983 – Հավերժական կանչ (ռուս.՝ Вечный зов, ֆիլմ 2) – Առնոլդ Միխայլովիչ Լախնովսկի
- 1984 – Դունաևսկու հետ միասին (ռուս.՝ Вместе с Дунаевским)
- 1984 – Եվ ահա եկավ Բումբոն (ռուս.՝ И вот пришёл Бумбо…) – Իլյա Միտրոֆանովիչ, Սաշենկայի հայրը
- 1985 – Դիմակայություն (ռուս.՝ Противостояние) – Վլադիսլավ Նիկոլաևիչ Կոստենկո, միլիցիայի գնդապետ, քրեական հետախուզության աշխատակից
- 1985 – Տխրել պետք չէ (ռուս.՝ Грустить не надо) – «Осень» երգի և պարի կատարում
- 1985 – Մասնակցություն սպանությանը (ռուս.՝ Соучастие в убийстве) – Թոմաս Խոբսոն, Բեթ Թայսոնի հարուստ սիրեկանը
- 1986 – Քեռի Վանյա։ Պատկերներ գյուղական կյանքից (ռուս.՝ Дядя Ваня. Сцены из деревенской жизни.) – Իվան Պետրովիչ Վոյնիցկի
- 1986 – Ցրիչը (ռուս.՝ Курьер) – Սեմյոն Կուզնեցով, Կատյայի հայրը
- 1986 – Դեմ առ դեմ (ռուս.՝ Лицом к лицу) – Գլադիլին
- 1987 – Ստելով մեկ անգամ․․․ (ռուս.՝ Единожды солгав…) – ցուցահանդեսի այցելու
- 1987 – Աշխարհի վերջը՝ հաջորդող սիմպոզիումով (ռուս.՝ Конец света с последующим симпозиумом) – Սթենլի Բարրետ
- 1988 – Մեծ խաղ (ռուս.՝ Большая игра) – Բրեններ
- 1989 – Քաղաք Զրո (ռուս.՝ Город Зеро) – Վասիլի Չոգունով, գրող
- 1990 – Չեռնով (ռուս.՝ Чернов/Chernov) – Վսևոլոդ Յարմակ
- 1991 – Գործ (ռուս.՝ Дело) – Կանդիդ Կաստորովիչ Տարելկին
- 1991 – Երկինք ավետյաց (ռուս.՝ Небеса обетованные) – Ֆեոդոր Ստեպանովիչ Ելիստրատով, Ֆիմայի եղբայրը
- 1992 – Կարմիր թատրոնի տոմս, կամ Գերեզմանափորի մահը (ռուս.՝ Билет в красный театр, или Смерть гробокопателя) – ոստիկանության փոխգնդապետ Կուզնեցով
- 1993 – Կանխագուշակում (ռուս.՝ Предсказание) – Օլեգ Վլադիմիրովիչ Գորյունով
- 1993 – Երազներ (ռուս.՝ Сны) – Դմիտրի Պրիզորով, կոմս
- 1995 – Գիր ու ղուշ (ռուս.՝ Орёл и решка) – Վալենտին Պետրովիչ Սավիցկի, պրոֆեսոր
- 1996 – Ագնուս Դեյ (ռուս.՝ Агнус Дей, անավարտ) — Լեժավա, ՆԳԺԿ սպա
- 1998 – Դատավորը թակարդի մեջ (ռուս.՝ Судья в ловушке) – Սկուիզեմ
- 1999 – Ինչ ասաց հանգուցյալը (ռուս.՝ Что сказал покойник) – մաֆիայի շեֆ
- 2000 – Ռոմանովներ։ Թագակիր ընտանիքը (ռուս.՝ Романовы. Венценосная семья) – Ֆեոդորով, պրոֆեսոր
- 2000 – Բանդիտական Պետերբուրգ։ Ֆիլմ 2։ Փաստաբանը (ռուս.՝ Бандитский Петербург. Фильм 2. Адвокат) – Նիկոլայ Ստեպանովիչ Պրոխորենկո, Սանկտ Պետերբուրգի դատախազ
- 2001 – Թույներ, կամ Թունավորումների համաշխարհային պատմությունը (ռուս.՝ Яды, или Всемирная история отравлений) – Պրոխորով / Հռոմի պապ Ալեքսանդր VI
- 2002 – Ազազել (ռուս.՝ Азазель) – Մեզենցով, գեներալ
- 2002 – Մեծ քաղաքի տանիքների ներքո (ռուս.՝ Под крышами большого города) – Դիմով
- 2003 – Ապուշը (ռուս.՝ Идиот) – Եպանչին, գեներալ
- 2004 – Թանկագին Մաշա Բերեզինա (ռուս.՝ Дорогая Маша Березина) – Գենադի Նորշտեյն
- 2005 – Վարպետը և Մարգարիտան (ռուս.՝ Мастер и Маргарита) – Վոլանդ
- 2005 – Լենինգրադցին (ռուս.՝ Ленинградец) – Նիկոլայ Սավիցկի
- 2006 – Սոնկա Ոսկեձեռիկը (ռուս.՝ Сонька Золотая Ручка) – Լևիտ Սանդանովիչ
- 2006 – Պարահանդեսային գիշեր 2, կամ 50 տարի անց (ռուս.՝ Карнавальная ночь 2, или 50 лет спустя) – գդալագործ
- 2007 – Լիկվիդացիա (ռուս.՝ Ликвидация) – Իգոր Սեմյոնովիչ, պայծառատես ծերունի
- 2008 – Մեծ վալս (ռուս.՝ Большой вальс, անավարտ)
- 2008 – Մի մտածիր սպիտակ կապիկների մասին (ռուս.՝ Не думай про белых обезьян) – Հեղինակներից մեկը
- 2008 – Մարևո (ռուս.՝ Марево) – Աֆանասի Իվանովիչ Տովստոգուբ
- 2008 – Взятки гладки – պարոն Վիշնևսկի
- 2009 – Ծաղկազարդի կիրակի (ռուս.՝ Вербное воскресенье) – Գենադի Մատվեևիչ Նիկիտիչ, Արթուրի հայրը, ԽՄԿԿ ԿԿ անդամ
- 2010 – Դևն ու Ադան (ռուս.՝ Демон и Ада)
- 2011 – Ալադինի նոր արկածները (ռուս.՝ Новые приключения Аладдина) – պատմող
- 2013 – Խուտորաբնակը (ռուս.՝ Хуторянин) – Պավել Իգնատևիչ Սուխոմլինով, տեր
- 2015 – Առանց սահմանների (ռուս.՝ Без границ) – Գեորգի
- 2019 – Չէին սպասում (ռուս.՝ Не ждали) – Ինոկենտի Միխայլովիչ, երաժիշտ
Remove ads
- ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ (26 հունիսի, 1969),
- ՌԽՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (04 օգոստոսի, 1977),
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (30 նոյեմբերի, 1984),
- ՌԽՖՍՀ Վասիլև եղբայրների անվան պետական մրցանակ (1979) - «Ծառայողական սիրավեպ» ֆիլմում Սամոխվալովի դերի համար,
- «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» II աստիճանի շքանշան (28 հոկտեմբերի, 2019) - հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման գործում ունեցած ակնառու վաստակի, բազմամյա բեղմնավոր գործունեության համար[81],
- «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» III աստիճանի շքանշան (5 փետրվարի, 2009) - հայրենական թատերական արվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի և բազմամյա բեղմնավոր գործունեության համար[82],
- «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» IV աստիճանի շքանշան (13 փետրվարի, 2004) - հայրենական թատերական արվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի համար[83][84],
- Պատվո շքանշան (25 սեպտեմբերի, 2014) - հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի, բազմամյա ստեղծագործական գործունեության համար[85][86],
- Բարեկամության շքանշան (17 դեկտեմբերի, 1994) - ժողովրդի առջև ունեցած վաստակի համար, որոնք կապված են ռուսական պետականության զարգացման, աշխատանքի, գիտության, մշակույթի, արվեստի բնագավառներում նվաճումների, ժողովուրդների միջև բարեկամության և համագործակցության ամրապնդման հետ[87]
- Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան (1979)
- Փայլ նախագահական շքանշան (2010, Վրաստան)[88]
- Պատվանշան Սանկտ Պետերբուրգին մատուցած ծառայությունների համար (3 մարտի, 2019, ՄԴԹ-ի 100-ամյակի տոնակատարության ժամանակ)
- Խաղաղության շքանշան
- Ցարսկոսելոյի արվեստի մրցանակ (2005, 2012)
- «Կուռք» մրցանակ «Տարվա կուռք» անվանակարգում (2007)[89]
- «Ոսկե սոֆիտ» մրցանակ «Տղամարդու լավագույն դերակատարում» անվանակարգերում «Անտիգոն» ներկայացման մեջ Կրեոնի դերի համար (1997), «Վարպետության և կատարելության համար» «Քառյակ» ներկայացման մեջ Ուիլֆրեդ Բոնդի դերի համար (2006), «Քեռու քունը» ներկայացման մեջ իշխան Կ.-ի դերի համար (2008), «Ստեղծագործական երկարակեցության և Սանկտ Պետերբուրգի թատերական մշակույթում ունեցած բացառիկ ավանդի համար» (2011)[90],
- «Ոսկե դիմակ» մրցանակ տղամարդու լավագույն դերակատարման համար (2009, իշխան Կ.-ի դերը «Քեռու քունը» ներկայացման մեջ),
- Կ. Ստանիսլավսկու անվան միջազգային թատերական մրցանակ «ռուսական թատրոնի զարգացման գործում ներդրած ավանդի համար» անվանակարգում (2009)[91],
- «Թատրոնի աստղ» (ռուս.՝ «Звезда Театрала») թատերական մրցանակ «Բեմի լեգենդ» անվանակարգում (2009),
- Անդրեյ Միրոնովի անվան ռուսական ազգային դերասանական «Ֆիգարո» մրցանակ «Լավագույնը» անվանակարգում (2012)[92],
- Ռուսաստանի կինեմատոգրաֆիական արվեստների ակադեմիայի «Նիկա» ազգային մրցանակ «Պատիվ և արժանապատվություն» անվանակարգում (2012)[93],
- «Ոսկե դիմակ» թատերական մրցանակ - «թատերական արվեստի զարգացման գործում նշանակալի ավանդի համար» (Մոսկվա, 2014),
- «Բալթիական աստղ» միջազգային մրցանակ Բալթյան տարածաշրջանի երկրներում հումանիտար կապերի զարգացման և ամրապնդման համար (2014, ՌԴ մշակույթի և զանգվածային հաղորդակցության նախարարություն, ՌԴ թատերական գործիչների միություն, Սանկտ Պետերբուրգի կառավարության մշակույթի կոմիտե, 2014)[94],
- Սանկտ Պետերբուրգի կառավարության մրցանակ գրականության, արվեստի և ճարտարապետության բնագավառում,
- «Виват кино России!» կինոփառատոն Սանկտ Պետերբուրգում (2007, մրցանակ «Կինեմատոգրաֆում ակնառու կերպարների ստեղծման համար»),
- Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ[95],
- Ռուսաստանի «Նիկա» կինեմատոգրաֆիական արվեստների ակադեմիայի ակադեմիկոս,
- Կինեմատոգրաֆիական արվեստների և գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս (2002),
- Թբիլիսիի պատվավոր քաղաքացի (2011)[96],
- Սանկտ Պետերբուրգի պատվավոր քաղաքացի (2012)[97],
- Սանկտ Պետերբուրգի պրոֆմիությունների հումանիտար համալսարանի պատվավոր դոկտոր,
- Անվանական սալաքար Սանկտ Պետերբուրգի «Աստղերի ծառուղում»[98]։
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads