Տիչինո (գետ)

Տիչինո (գերմ.՝ Tessin, լատին․՝ Ticinus, իտալ.՝ Ticino), գետ Շվեյցարիայում և Իտալիայում՝ Պո գետի ձախ վտակը։ Անվանումն ստացել է շվեյցարական Տիչինո կանտոնի անունից։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Տիչինո (այլ կիրառումներ)

Տիչինո
Բնութագիր
Երկարություն	248 կմ
Ավազանի մակերես	7228 կմ²
Ջրահոսք
Ակունք	Սեն Գոթարդ
Գետաբերանի տեղակայում	Պո
Կոորդինատներ	46°28′30″ հս․. լ. 8°25′00″ ավ. ե.HGЯOL
Տեղակայում
Հոսող հոսքեր	Brenno?, Moesa?, Canale Scolmatore di Nord Ovest?, Naviglio di Bereguardo?, Canale Cavour?, Q2997258?, Naviglio Pavese?, Arno?, Q3664418?, Q3830227?, Q3934211?, Roggia Carona?, Vernavola?, Q3976105? և Navigliaccio?
Ջրի մարմիններ	Լագո Մաջորե
Երկիր	Շվեյցարիա,  Իտալիա
Երկրամաս	Տիչինո, Լոմբարդիա և Պիեմոնտ
Ջրահավաք	Պո գետի ավազան

Ընթացք

Գետն սկզիբ է առնում Շվեյցարիայի Բեդրետտո հովտից՝ Վալե և Տիչինո կանտոնների սահմանագծին, անցնում է Ալպյան սառցադաշտով, նախքան Իտալիա հասնելը հոսում է Լագո Մաջորեով։ Պո գետ է թափվում Պավիայից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա։ Գետն ունի մոտ 248 կմ երկարություն։ Գետի ավազանի ամենաբարձր կետը Գրենցգիֆել գագաթն է (Մոնտե Ռոզայի ենթագագաթներից) 4,618 բարձրության վրա, որի ստորոտով հոսում է Անցա գետը՝ Տիչինոյի աջ վտակը։

Շվեյցարական հատվածում հիդրոէներգետիկայի ստեղծման նպատակով գետի վրա ամբարտակ է կառուցված, իսկ իտալական հատվածում գետն օգտագործվում է ոռոգման նպատակով։

Պատմություն

Գալլերի լեգենդար առաջնորդ Բելովեսուսը մ.թ.ա. 600 թվականին այստեղ պարտության է մատնել Էտրուսկներին։ Տիչինո գետի հովտում է տեղի ունեցել Տիցինյան ճակատամարտը, Հաննիբալի կարթագենյան ուժերի և Պուբիլիուս Կոռնելիուս Սցիպիոնի հռոմեական ենթակաների միջև մ. թ. ա. 218 թվականի առաջին ճակատամարտը։ Ուշ միջնադարում և վաղ նորագույն շրջանում Տիչինո գետը եղել է Միլանի դքսության տարածքում, չնայած Բելինցոնայի մոտ գտնվող նրա վերին հատվածը (1500) և Լագո Մաջորեի ափերը (1513) իտալական պատերազմների ժամանակ արշավների արդյունքում գտնվել են շվեյցարական ենթակայության ներքո։

Գետի մի հատվածը Միլանի Մալպենսա օդանավակայանից հարավ

Քաղաքներ

Գետը Սեստո Կալենդե քաղաքում

Շվեյցարիայում

• Աիռոլո
• Բելլինցոնա
• Լոկառնո (Լագո Մաջորեի վրա)

Իտալիայում

• Ստրեզա (Լագո Մաջորեի վրա)
• Վիջևանո
• Պավիա

Աղբյուրներ

• Reynolds, Kev (1992). "Val Bedretto". Walking in Ticino, Switzerland: A Walking Guide (illustrated ed.). Milnthorpe: Cicerone Press Limited. pp. 32–43. ISBN 1852840986, ISBN 978-1-85284-098-3.

Արտաքին հղումներ

• Photo gallery about the Ticino Valley Natural Park made by a UNESCO photographer.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիչինո (գետ)» հոդվածին։