Վերջածանց

Վերջածանց, բառին վերջից ավելացող ածանց^[1]։

Հայերենում

Հայերենը ունի մեծ քանակությամբ վերջածանցներ։ Դրանք, միանալով բառին, վերջինիս հաղորդում են տարբեր իմաստներ։

Օրինակ՝ -անի վերջածանցն արտահայտում է նույնանման առարկաների հավաքական ամբողջություն (նամականի, առածանի, ընտրանի, ավագանի), -ատ-ը՝ մի բանից զրկված լինելու նշանակություն (գունատ, պոչատ, կռնատ «թևը կտրած») և այլն։

Հաճախ այդ իմաստները շատ մոտ են իրար։ Օրինակ՝ մասնագիտություն, զբաղմունք են ցույց տալիս -արար, -իչ, -պան, -որդ, -վոր վերջածանցներով կազմված բառերը (ներկարար, ուսուցիչ, այգեպան, որսորդ, հնձվոր)։

Վերջածանցները բերվում են երկու ցանկով՝ գործուն և ոչ գործուն։ Գործուն (արտադրողական, սերողունակ) և գիտակցվող են այն ածանցները, որոնցով կազմվում են նորանոր բառեր^[2]։

Արդի հայերենի առավել գործուն վերջածանցներն են^[2]․

	Վերջածանցներ
Գոյականակերտ	–ալիք, –ած, –ածո, –ածու, –ակ, –ական, –ային, –ան, –անակ, –անի, –անիք, –անոց, –անք, –ատ, –արան, –ար, –արկ, –ացու, –բան,, –գործ, –ենք, –եղեն, –ենի, –եստ, –երք, –եցի, –եք, –ի, –իլ, –իկ, –ինք, –իչ, –կան, –մունք, –յալ, –յակ, –յուն, –ող, –ոն, –ոնք, ով, –ոտի, –որդ, –ոց, –չյա, –պան, –պանակ, –ստան, –ված, –վոր, –ցի, –ցու, –ու, –ություն, –ուկ, –ում, –ույթ, –ույկ, –ուհի, –ույց, –ույք, –ուն, –ունդ, –ունիք, –ունք, –ուչ, –ուստ, –ուրդ, –ուք, –ք	[3]
Ածականակերտ	–ալի, –ածո, –ակ, –ական, –ակի, –ային, –ան, –անի, –անուտ, –աշ, –ավետ, –ավուն, –ավոր, –ատ, –ար, –արար, –արդ, –արիմ, –ացի, –գար, –գիր, –գույն, –ե, –ելի, –եղ, –եղեն, –ենի, –երիմ, –զան, –ժեռ, –ի, –իկ, –ին, –իչ, –լիկ, –ծու, –կակ, –կան, –կեկ, –կեն, –կոտ, –կուն, –մած, –յա, –յալ, –յան, –ո, –ովի, –ոտ, –ոտի, –որակ, ––վորի, –վոր, –ցի, –ու,–ուն, –ունակ, –ունի, –ունկ, –ունչ, –ուտ	[3]
Թվականակերտ	–ական, –երորդ, –րորդ, –սուն	[3]
Մակբայակերտ	–(ա)բար, –(ա)պես, –որեն, –ովի, –ակի, –(ա)գին, –իցս, –(ա)վարի, –իվ, –ին, –ով, –պատիկ, –ուկ, –ուստ	[3]

Տես նաև

• Ածանց
• Նախածանց

Ծանոթագրություններ

1. Հայոց լեզու. Բառագիտություն, Յու. Ավետիսյան և Հ. Զաքարյան. 2007
2. Հայոց լեզու. Բառագիտություն, Յուրի Ավետիսյան և Հովհաննես Զաքարյան. 2016-Երևան
3. Ռուբինա Նազարյան. Մայրենին բոլորի համար. Հայոց լեզվի ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1-ին