Remove ads
Սինկրետիզմ (լատին․՝ syncretismus, от հուն․՝ συγκρητισμός - միացում կամ «Կրետեի քաղաքների դաշնություն»)[1], տարասեռ փիլիսոփայական սկզբունքների համադրություն մեկ համակարգում՝ առանց դրանց միավորման։:
- Որևէ երևույթի նախնական, չզարգացած վիճակին բնորոշ ոչ մասնատվածությունը (օրինակ, նախնադարյան մշակույթի արվեստը, երբ երաժշտությունը, երգը, պարը, պոեզիան մեկը մյուսից բաժանված չէին, երեխայի զարգացման վաղ շրջանի հոգեկան ֆունկցիաների ոչ մասնատվածությունը և այլն)։
- Անհամասեռ տարրերի ոչ օրգանական միացումն ու զուգակցումը, ինչպես օրինակ, հելլենիզմի դարաշրջանում կրոնական սինկրետիզմը հանդես է գալիս տարբեր կրոնական ուսմունքների ու հավատալիքների տարրերի զուգակցման ու միաձուլման ձևով։
- Փիլիսոփայության մեջ սինկրետիզմը էկլեկտիկայի տարատեսակությունն է։
Remove ads
Առաջին անգամ արձանագրվել է 1610-1620 թվականներին նոր լատիներեն` syncretismus բառից, հունարեն` synkrētismós «կրետացիների միություն» արտահայտությունից, այսինքն՝ երկու հակառակորդ կողմերի միավորված ճակատ ընդդեմ ընդհանուր թշնամու, synkrēt(ízein) «համադաշնություն կազմել» + -ismos գոյական վերջածանց[1]։
Փիլիսոփայությունում
Սինկրետիզմը փիլիսոփայական տարասեռ սկզբունքների համակցություն է մեկ համակարգում՝ առանց դրանց միավորման։
Արվեստում
Սինկրետիզմը արվեստում «անհամեմատելի» մտածելակերպի և հայացքների համադրություն կամ միաձուլում է։
Լեզվաբանությունում
Սինկրետիզմը լեզվաբանությունում մի քանի իմաստների կամ իմաստային բաղադրիչների մեկ ձևի մշտական կապն է՝ բաժանված տարբեր ձևերի միջև։
Կրոնում
Կրոնական սինկրետիզմը տարասեռ վարդապետական և կրոնական դրույթների համակցություն է։
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads