Շտեֆան Մեծ

Շտեֆան III Մեծ (1433^[1], Borzești, Օնեշտի, Բակեու, Մոլդովական իշխանություն - հուլիսի 2, 1504, Սուչավա, Մոլդովական իշխանություն), Մոլդովայի հոսպոդար (1457 թվականից)։ Հետևողականորեն անց է կացրել կենտրոնական իշխանությունն ամրապնդելու քաղաքականություն։ Հենվել է մանր ազնվականության և հողատեր գյուղացիության վրա, հովանավորել է առևտուրը, արհեստները, ամրապնդել է բանակը, կառուցել բերդեր։ Ազգային անկախության համար մղել է բազում պատերազմներ։ 1467 թվականին հաղթել է Մոլդովա ներխուժած Հունգարիայի թագավոր Մատյաշ Հունյադիի բանակին։ 1475 թվականին ջախջախել է թուրքական բանակը Վասլույի մոտ, սակայն 1476 թվականի մարտերում պարտվել է։ Չստանալով օգնություն եվրոպական երկրներից՝ Շտեֆան Մեծը հաշտություն է կնքել, վերսկսել հարկ վճարել Թուրքիային։ Լեհաստանի դեմ երկարատև պատերազմը ավարտվել է 1497 թվականին, Շտեֆան Մեծի հաղթանակով, որին նպաստել է Ռուսաստանի հետ ռազմաքաղաքական դաշինքը։ Շտեֆան Մեծը հովանավորել է հայերի մուտքը Մոլդովա, նրանց շնորհել արտոնություններ (առևտրական և այլն)։ Մոլդովայում գրված հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններում և կամենիցյան տարեգրությունում Շտեֆան Մեծը հիշվում է դրվատանքով։ Մոլդավ ժողովուրդը շատ ավանդություններ ու երգեր է պահպանել Շտեֆան Մեծի մասին։

Շտեֆան Մեծ
Ծնվել է	1433[1]
Ծննդավայր	Borzești, Օնեշտի, Բակեու, Մոլդովական իշխանություն
Մահացել է	հուլիսի 2, 1504
Մահվան վայր	Սուչավա, Մոլդովական իշխանություն
Գերեզման	Putna Monastery
Քաղաքացիություն	Մոլդովական իշխանություն
Ազգություն	ռումինացի
Մայրենի լեզու	ռումիներեն[2]
Կրոն	ուղղափառություն
Ամուսին	Maria of Mangup?, Maria Voichița? և Evdochia of Kyiv?[3]
Ծնողներ	հայր՝ Բոգդան II, մայր՝ Maria?[4]
Զբաղեցրած պաշտոններ	lord of Moldavia?
Երեխաներ	Պետրու IV Ռարեշ, Elena?, Bogdan III the One-Eyed?, Alexandru of Moldavia? և Maria Cneajna?[5]
Ștefan III cel Mare Վիքիպահեստում

Ծանոթագրություններ

1. http://www.usv.ro/index.php/ro/17/%C5%9Etefan%20cel%20Mare/123/2
2. https://adevarul.ro/moldova/actualitate/Stefan-mare-vorbea-limba-moldoveneasca-boierii-puteanu-cacareaza-1_5541ac58cfbe376e35b2b21b/index.html
3. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku (польск.) / J. Wolff — Warszawa: 1895. — P. 328.
4. Pas L. v. Genealogics — 2003.
5. Czamańska I. Wiśniowieccy: monografia rodu (польск.) — Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007. — P. 49. — 552 p. — ISBN 978-83-7177-229-0

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շտեֆան Մեծ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 579)։