Մոհամադ Խաթամի

Մոհամադ Խաթամի (պարս.՝ محمد خاتمی, Mohammad Xâtami, սեպտեմբերի 29, 1943(1943-09-29)^[1] կամ հոկտեմբերի 14, 1943(1943-10-14)^[2], Արդաքան, Յազդի նահանգ, Իրան), Իրանի Իսլամական Հանրապետության հինգերորդ նախագահը` 1997-2005թթ։ Նախագահ է ընտրվել է 1997 թվականին, երկրորդ անգամ վերընտրվել է 2001 թվականին։

Մոհամադ Խաթամի պարս.՝ محمد خاتمی
Ծնվել է	սեպտեմբերի 29, 1943(1943-09-29)[1] (81 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 14, 1943(1943-10-14)[2] (81 տարեկան)
Ծննդավայր	Արդաքան, Յազդի նահանգ, Իրան
Քաղաքացիություն	Իրան
Կրոն	շիա իսլամ
Կրթություն	Սպահանի համալսարան (1969)
Մասնագիտություն	scholar, քաղաքական գործիչ, գրադարանավար, գրող և ռազմական գործիչ
Աշխատավայր	Միավորված ազգերի կազմակերպություն
Ամուսին	Zohreh Sadeghi?
Ծնողներ	հայր՝ Ruhollah Khatami?
Զբաղեցրած պաշտոններ	Իրանի նախագահ և Իսլամական սահմանադրական խորհրդի անդամ
Կուսակցություն	Association of Combatant Clerics?
Պարգևներ և մրցանակներ	[3] Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտի պատվավոր դոկտոր [4] Լիբանանի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և
Երեխաներ	Emad Khatami? և Leila Khatami?
Կայք	khatami.ir
Ստորագրություն
Mohammad Khatami Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

Ծնվել է 1943 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Յազդ օսթանի Արդական քաղաքում` այաթոլայի ընտանիքում։ Կրտսեր եղբայրը՝ Մոհամադ Ռեզա Խաթամին 1983 թվականից ամուսնացած է այաթոլա Խոմեյնի Զահրայի թոռնուհու հետ։

19 տարեկանում մեկնել է Ղոմ, որտեղ ուսումնասիրում է աստվածաբանություն։ 1965 թվականին ընդունվել է Սպահանի համալսարան, 1969 թվականին ստացել է փիլիսոփայության բակալավրի աստիճան։ Նույն թվականին Իրանի զինված ուժերում զորակոչվել է ծառայության։ 1970 թվականին ուսումը շարունակել է Թեհրանի համալսարանում, որից հետո վերադարձել Ղոմ։

1970-ական թվականներին սկսել է համագործակցել շահ Մուհամեդ Ռեզա Պահլավիին հակառակ ուժերի հետ։ 1978 թվականին ընտրվել է Գերմանիայի Համբուրգ քաղաքում գտնվող Իսլամական կենտրոնի ղեկավար։ Իսլամական հեղափոխության հաղթանակից հետո ընտրվել է պատգամավոր Արդականից։

1982-1992 թվականներին եղել է Իրանի մշակույթի նախարար։ 1992 թվականին նշանակվել է նախագահի խորհրդական և Ազգային գրադարանի տնօրեն։ Դասավանդել է Իրանի բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում։

1997 թվականի մայիսի 23-ին ընտրվել է Իրանի նախագահ՝ ստանալով ձայների 69,5%-ը (Աքբար Նաթեկ-Նուրին պարտվել է)։ Նա հռչակել է մշակույթի նկատմամբ հանդուրժողական վերաբերմունքի քաղաքականության սկիզբը և արևմտյան երկրների հետ ավելի սերտ կապեր հաստատել։ 2001 թվականին վերընտրվել է երկրորդ անգամ (Ահմադ Թավակոլին պարտվել է)։

Խաթամին խոսում է պարսկերեն, արաբերեն, անգլերեն և գերմաներեն^[5]։ Ամուսնացած է, ունի երեք երեխա։

Ելույթներ

2006 թվականի սեպտեմբերի 11-ին ելույթ է ունեցել Հարվարդի համալսարանում, նշել է, որ իսլամում համասեռամոլությունը հանցագործություն է և հանցագործությունները պետք է պատժվեն։ Միևնույն ժամանակ ասել է, որ համասեռամոլների համար մահապատժի կիրառումը կարող է քննարկման առարկա դառնալ^[6]։ Հարցին, թե ինչպես է նա գնահատում 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի իրադարձությունները, Խաթամին պատասխանել է, որ «նրանք, ովքեր ուրիշներին դժոխք են նետում, երբեք չեն հասնի դրախտ»։

Մրցանակներ

2002 թվականին շնորհվել է «Քաղաքակրթությունների երկխոսություն» միջազգային մրցանակը։

Ծանոթագրություններ

1. Encyclopædia Britannica
2. The Oxford Handbook of Islam and Politics
3. https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohammad_Khatami_received_Nishan-e-Pakistan_by_Pervez_Musharraf-_December_22,_2002.png
4. Honorary Doctorates — Moscow State Institute of International Relations.
5. МИХАИЛ Ъ-ЖАГЕР (14.08.1997). «Новое правительство Ирана» (ռուսերեն). Газета "Коммерсантъ".
6. «Khatami Slams «Imperial» U.S. // The Harvard Crimson. September 11, 2006». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2006 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.

Արտաքին հղումներ

• Պաշտոնական կայք