Մակտակ

Մակտակ, ավանդական ուտեստ էսկիմոսների և չուկչաների խոհանոցից, կետի սառեցրած մաշկ և ճարպայուղ։ Որոշ էսկիմոսական լեզուներում, մասնավորապես ինուինակտունում մակտակը նշանակում է միայն ուտելի մաշկ^[1][2]։

Մակտակ
Տեսակ	սննդամթերք
Maktaq Վիքիպահեստում

Ծեր Էսկիմոսներ, որոնք ուտում են մակտակ

Մակտակ խոշոր պլանով

Պատրաստում

Մակտակը առավել հաճախ պատրաստում են գրենլանդական կետից, բայց երբեմն պատրաստում են ծովախոզի և կենտեղջյուրի մաշկից և ճարպայուղից։ Հիմնականում մակտակը ուտում են պանրով, բայց կարող է լինել կտրատված բարակ շերտերով, թաթախված պաքսիմատի մեջ, տապակած բուսայուղում, և մատուցված սոյայի սոուսի հետ։ Բացի այդ մակտակը նաև մարինացնում են^[3]։

Սննդային արժեք

Մակտակը C վիտամինի աղբյուր է։ Կետի 100 գրամ էպիդերմիսի եղջերային շերտը պարունակում է 38 միլիգրամ ասկորբինաթթու^[4][5], իսկ ճարպայուղը պարունակում է վիտամին D^[6]։

Բացի օգտակար նյութերից, ճարպայուղը իր մեջ պարունակում է բնական եղանակով առաջացած պոլիքլորավորված դիֆենիլ, թունավոր քաղցկեղածին նյութեր, որոնք վնասում են մարդու նյարդային, իմունային և վերարտադրողական համակարգերը^[7][8]։

Ծանոթագրություններ

1. Ohokak, G.; M. Kadlun, B. Harnum Inuinnaqtun-English Dictionary. — Kitikmeot Heritage Society.
2. «edible whale skin». Asuilaak Living Dictionary. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
3. «10 Weirdest Foods in the World — AOL Travel News». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
4. Geraci, Joseph R.; and Smith, Thomas G. (1979-06). Vitamin C in the Diet of Inuit Hunters From Holman, Northwest Territories. Arctic, Volume 32, Number 2 (June 1979), pp 135—139. Retrieved from http://pubs.aina.ucalgary.ca/arctic/Arctic32-2-135.pdf Արխիվացված 2018-08-19 Wayback Machine.
5. Fediuk, Karen; Hidiroglou, Nick; Madere, René; and Kuhnlein, Harriet V. (2002). Vitamin C in Inuit traditional food and women’s diets. Journal of food composition and analysis. Retrieved from http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=13924632 Արխիվացված 2010-11-26 Wayback Machine.
6. H.V. Kuhnlein, V. Barthet, A. Farren, E. Falahi, D. Leggee, O. Receveur, P. Berti, Vitamins A, D, and E in Canadian Arctic traditional food and adult diets, Journal of Food Composition and Analysis, Volume 19, Issues 6-7, Biodiversity and nutrition: a common path, September-November 2006, Pages 495—506, ISSN 0889-1575, doi:10.1016/j.jfca.2005.02.007. (չաշխատող հղում)
7. «Chemical Compounds Found In Whale Blubber Are From Natural Sources, Not Industrial Contamination». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
8. «Japan warned on 'contaminated' blubber». BBC News. 2001 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.

Արտաքին հղումներ

• Մակտակ «Bizarre Foods — Alaska 1/6» ֆիլմում