Հեռուստատեսություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Հեռուստատեսություն, գիտության, տեխնիկայի մշակույթի բնագավառ, որը կապված է ռադիոէլեկտրոնային միջոցներով հեռավորության վրա տեսողական ինֆորմացիայի (շարժվող պատկերների) հաղորդման հետ։ Հեռուստատեսային համակարգը կառուցվում է մարդու աչքի առանձնահատկությունների հաշվառմամբ, քանի որ աչքն է տեսողական ինֆորմացիայի ընդունիչը։ Իրական աշխարհն ընկալվում է իբրև գույների, ծավալայնության և շարժման միասնություն։ Ժամանակակից հեռուստատեսությունն սկզբունքորեն լուծել է այդ երեք հատկությունների վերարտադրման խնդիրը, թեև ծավալայնության վերարտադրումը դեռևս գործնականում ներդրված չէ։ Միաժամանակ ընդլայնում է տեսողական հնարավորությունները՝ տեսանելի դարձնելով ինֆրակարմիր, ուլտրամանուշակագույն, ռենտգենյան կամ ուլտրաձայնային ալիքներով ճառագայթվող առարկաները։ Պատկերի հեռուստատեսային հաղորդման հիմքում ընկած է 3 հաջորդական ֆիզիկական պրոցես՝
- լուսային էներգիայի փոխակերպումը էլեկտրական ազդանշանների,
- էլեկտրական ազդանշանների հաղորդումը և ընդունումը,
- էլեկտրական ազդանշանների փոխակերպումը լուսային իմպուլսների։
Ամբողջ աշխարհում հեռուստատեսային հեռարձակումը ֆինանսավորվում է պետության, գովազդի, լիցենզավորման (հարկման ձևի), բաժանորդագրության կամ դրանց ցանկացած համակցության միջոցով[1][2]: Եկամուտները պաշտպանելու համար բաժանորդագրությամբ հեռուստաալիքները սովորաբար կոդավորված են, որպեսզի ապահովեն, որ միայն բաժանորդները ստանան վերծանման կոդերը՝ ազդանշանը դիտելու համար: Վճարովի հեռուստատեսային ծառայությունների մեծ մասը գրեթե բացառապես կախված է անհատական հաճախորդների կողմից վճարվող ամսական բաժանորդագրության վճարներից[3][4][5]: Անկոդավորված ալիքները հայտնի են որպես ազատ եթերային կամ FTA: 2009 թվականին համաշխարհային հեռուստատեսային շուկան ներառում էր 1 217,2 միլիոն հեռուստատեսային տնային տնտեսություններ, որոնցից առնվազն մեկը հեռուստացույց ուներ, և ընդհանուր եկամուտը կազմեց 268,9 միլիարդ եվրո (1,2% անկում՝ համեմատած 2008 թվի հետ)[6]: Հյուսիսային Ամերիկան ուներ հեռուստատեսային եկամուտների շուկայի ամենամեծ բաժինը՝ 39%, որին հետևում էին Եվրոպան (31%), Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանը (21%), Լատինական Ամերիկան (8%), ինչպես նաև Աֆրիկան և Միջին Արևելքը (2%)[7]: Գլոբալ մասշտաբով, հեռուստատեսային եկամուտների տարբեր աղբյուրները բաժանվում են 45-50% հեռուստատեսային գովազդից, 40-45% բաժանորդագրության վճարներից և 10% պետական ֆինանսավորումից[8]:
Հեռուստատեսությունը կարևոր դեր է խաղացել 20-րդ և 21-րդ դարերի սոցիալականացման մեջ: Հեռուստատեսության բազմաթիվ ասպեկտներ կան, որ կարելի է քննարկել, այդ թվում՝ բացասական խնդիրներ, ինչպիսին են մեդիաներում բռնությունը[9][10]: Ընթացիկ հետազոտությունները պարզել են, որ սոցիալական մեկուսացում կրող մարդիկ կարող են օգտվել հեռուստատեսությունից՝ իրենց սիրելի հեռուստաշոուի և ֆիլմերի կերպարների հետ պարասոցիալական կամ արհեստական հարաբերություններ ստեղծելու համար՝ որպես միայնության և սոցիալական զրկվածության զգացումը դնելու միջոց: Բազմաթիվ հետազոտություններ ցույց են տվել, որ կրթական հեռուստատեսությունը շատ առավելություններ ունի: Հավատի առումով, բազմաթիվ քրիստոնեական դավանանքներ օգտագործում են հեռուստատեսությունը՝ կրոնական հեռարձակումներ կազմակերպելու համար:
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
