Լահիջան

Լահիջան (պարս.՝ لاهیجان), քաղաք Իրանում՝ Գիլան նահանգում։ Հայտնի է որպես իսլամական աշխարհի զբոսաշրջային մայրաքաղաք^[2]։ Քաղաքը Լահիջան շահրեստանի կենտրոնն է, Արևելյան Գիլանի ամենամեծ բնակավայրը, բնակչության թվով Իրանի 95-րդ քաղաքը։ Այն գտնվում է նախալեռներում, իսկ շրջակա բլուրները պատված են թեյի թփերով։ Քաղաքը գտնվում է Սեֆիդ գետից արևելք՝ 4 մետր բարձրության վրա։ Նախկինում քաղաքը եղել է ողջ նահանգի վարչական կենտրոնը (Դար ուլ Մուլք) և Գիլան Բիյահ-Պիշ շրջանի պատմական մայրաքաղաքը։

Բնակավայր
Լահիջան
Երկիր	Իրան
Համայնք	Central District?
ԲԾՄ	4 մետր
Բնակչություն	167 544 մարդ (2016)[1]
Հեռախոսային կոդ	0141
Պաշտոնական կայք	lahijan.ir​(պարս.)
Լահիջան (Իրան)
Լահիջան Վիքիպահեստում

Տեսարժան վայրեր

Չահար Պադշահան մզկիթը Լահիջանում

Բնական տեսարժան վայրերից պետք է առանձնացնել Շեյթան Կուհ լեռը, Լահիջան լճակը, Միր Սաֆա անտառապարկը, Սուստան լիճը, Ամիր Կալյայիե պահպանվող լիճը, որն ունի ավելի քան 1200 հա տարածք և գտնվում է Կասպից ծովի ափին՝ Լահիջանից 36 կմ դեպի հյուսիս-արևելք։ Այն բնակեցված է թռչունների, սողունների, ձկների և երկկենցաղների բազմաթիվ տեսակներով։

Քաղաքի պատմական հուշարձանները ներառում են Շեյխ Զահեդ Գիլանիի գերեզմանը, համամ Գոլշանը, Աքբարիյեի մզկիթը, Աղա Սեյեդ Ալի Քիի դամբարանը (Մուսա-Կազիմի հետնորդը) Լիյալման գյուղում, Շամս-ադ-Դինայի դամբարանը, Ամիր Շահիդի կամուրջը, Հաշթիի կամուրջը (աղյուսե կամուրջ)^[3]։

Լեզու

Լահիջանի բնակիչների խոսակցական լեզուն գիլյակին է (բիահ-պիշ բարբառ), որը արտասանությամբ, բառերով և քերականական որոշ հատկանիշներով տարբերվում է գիլյակի Ռաշթից (բիահ-պաս)։ Բիահ-պիշ բարբառը տարբերվում է գալեշի բարբառից, որով խոսում են Գիլանի լեռնային շրջաններում^[4]։

Բնակչություն

Բնակչությունը 2016 թվականի մարդահամարի տվյալներով կազմում էր 101 073 մարդ, որոնք կազմում էին 34 497 տնտեսություն։ Լահիջանը Գիլանի բնակչությամբ երրորդ ամենախոշոր քաղաքն է օսթանի վարչական կենտրոն Ռաշտից և Բանդարե Անզալիից հետո^[5]։ Քաղաքի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում բերված է աղյուսակում ստորև.

Տարի	1956	1966	1991	1996	2006	2011	2016
Բնակիչ	19 877[6]	25 725[7]	48 249[8]	53 122[8]	71 871[9]	94 051[10]	101 073[11]

Բնակիչները հիմնականում գիլանցիներ են, որոնք խոսում են գիլաներեն և պարսկերեն։

Պատկերասրահ

• 
  Թեյի իրական գույնը
• 
  Թեյ բույսը
• 
  Արձան Լահիջանում
• 
  Գիլյան
• 
  Լահիջանի լիճը գիշերը
• 
  Շայթան բլրի (Լահիջան) ճոպանուղին
• 
  Լահիջանը ձմռան
• 
  Մայթ Լահիջան լճի շուրջ
• 
  Մայթ Լահիջանում առավոտյան ձյունից հետո
• 
  Գիշերային Լահիջան
• 
  Լահիջանը գիշերը
• 
  Շահիդ Ռաջայի փողոց
• 
  Լահիջան
• 
  Թեյի տնկարկներ Լահիջանի բլուրների ծայրամասերում

Ծանոթագրություններ

1. https://www.amar.org.ir/english
2. لاهیجان؛ پایتخت گردشگری جهان اسلام — ایسنا
3. «دیدنی های لاهیجان، از شیطان کوه تا بام سبز لاهیجان». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
4. Bromberger, Christian. «LĀHIJĀN». In Encyclopædia Iranica. 2012. http://www.iranicaonline.org/articles/lahijan
5. «IRAN: Gilan» (անգլերեն). City Populations.
6. «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1956 թ.» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ. փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2024 թ. մարտի 1-ին.
7. «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1966 թ.» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ. փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2024 թ. մարտի 1-ին.
8. «Islamic Republic of Iran» (անգլերեն).
9. «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1385 (2006)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2011 թ. սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2022 թ. սեպտեմբերի 25-ին.
10. «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1390 (2011)» (Excel) (պարսկերեն). Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
11. «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1395 (2016)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2019 թ. նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ

• Լահիջանը տարբեր անկյուններից

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լահիջան» հոդվածին։