Թորնթոն Ուայլդեր

Թորնթոն Ուայլդեր (անգլ.՝ Thornton Niven Wilder, ապրիլի 17, 1897(1897-04-17)^{[1][2][3][…]}, Մեդիսոն, ԱՄՆ^[2] - դեկտեմբերի 7, 1975(1975-12-07)^{[1][2][3][…]}, Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ^[2]), ամերիկացի գրող։

Թորնթոն Ուայլդեր անգլ.՝ Thornton Niven Wilder
Ծնվել է	ապրիլի 17, 1897(1897-04-17)[1][2][3][…]
Ծննդավայր	Մեդիսոն, ԱՄՆ[2]
Վախճանվել է	դեկտեմբերի 7, 1975(1975-12-07)[1][2][3][…] (78 տարեկան)
Վախճանի վայր	Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ[2]
Մասնագիտություն	դրամատուրգ, վիպասան, սցենարիստ և գրող
Լեզու	անգլերեն
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Կրթություն	Փրինսթոնի համալսարան, Եյլի համալսարան, Օբերլինի քոլեջ, Բերքլիի ավագ դպրոց, The Thacher School?, Davenport College? և Chefoo School?
Ուշագրավ աշխատանքներ	The Bridge of San Luis Rey?
Անդամակցություն	Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա
Աշխատավայր	Հարվարդի համալսարան և Չիկագոյի համալսարան
Պարգևներ	Լավագույն դրամայի պուլիցերյան մրցանակ [4] Ազգային գրքի պարգև Գերմանական գրավաճառների խաղաղության պարգև [5] Մայնի Ֆրանկֆուրտ քաղաքի Գյոթեի մեդալ Ազգային գրքի պարգև [6] Լավագույն դրամայի պուլիցերյան մրցանակ [4] և James Madison Medal? [7]
Կայք	thorntonwilder.com
Thornton Wilder Վիքիպահեստում

Ճանաչվել է «Կաբալա» (անգլ.՝ The Cabala, 1926) վեպով։ «Սուրբ Լյուդովիկոս արքայի կամուրջը» (The Bridge of San Luis Rey, 1927, Պուլիտցերյան մրցանակ, 1928) վիպակում և «Անդրոսցի կինը» (անգլ.՝ The Woman of Andros, 1930) վեպում, դիմելով պատմական անցյալին, Ուայլդերը փորձել է պարզել մարդկային էության մնայուն ու անփոփոխ հատկանիշները։ «Երկինքն իմ նշանակման վայրն է» (անգլ.՝ Heaven’s My Destination, 1934) վեպում, «Մեր քաղաքը» (անգլ.՝ Our Town, 1938, Պուլտիցերյան մրցանակ, 1938) պիեսում արտացոլել է ժամանակակից կյանքը։ Կենցաղային կատակերգության օրինակ է «Խնամախոսուհին» (1939) պիեսը։

1948 թվականին հրատարակվել է Ուայլդերի «Մարտյան իդոսներ» (անգլ.՝ Ides of March) նշանավոր վեպը։ 1967 թվականին, շուրջ 20-ամյա լռությունից հետո, Ուայլդերը հանդես է եկել սոցիալական և բարոյական հրատապ խնդիրներ առաջադրող «Ութերորդ օրը» (անգլ.՝ The Eighth Day) վեպով։ Գրողի հումանիզմի լավագույն արտահայտություններից է «Թեոֆիլ Նորթ» (անգլ.՝ Theophilus North, 1973) վեպը։

Ուայլդերի ստեղծագործությանը բնորոշ են ռեալիստական մեծ ընդգրկումներն ու փիլիսոփայական ընդհանրացումները։

Ծանոթագրություններ

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
2. Wilder, Thornton [Niven] // The Continuum Companion to Twentieth Century Theatre — Continuum International Publishing Group, 2006. — ISBN 978-1-84714-001-2
3. Encyclopædia Britannica
4. https://www.pulitzer.org/prize-winners-by-category/218
5. https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1950-1959/thornton-wilder
6. https://www.nationalbook.org/books/the-eighth-day/
7. https://alumni.princeton.edu/our-community/awards/james-madison-medal

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թորնթոն Ուայլդեր» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 200)։