Զրոյական էներգիա սպառող տուն

Զրոյական էներգիա ծախսող տուն,(անգլ.՝ zero-energy building, բարձր էներգաարդյունավետություն ունեցող շենք, որն ունակ է վերականգնվող աղբյուրներից էներգիա արտադրել տեղում և հավասար քանակությամբ սպառել այն ամբողջ տարվա ընթացքում^[1]։ Սպառման համար պակաս էներգիա առաջացնելիս շենքը կոչվում է գրեթե զրոյական էներգիա սպառող տուն(անգլ.՝ near zero-energy building):

Զրոյական էներգիա ծախսող տուն

Տերմինաբանություն

Այս տեսակի շենքի համար հաստատված սահմանումներ չկան, բայց կան մի քանի տարբերակ^[2][3]։

• Շենքեր մաքուր զրոյական էներգիայի օգտագործմամբ (zero net energy buildings),, որոնք տարվա ընթացքում ցանցին մատակարարում են նույն քանակությամբ էներգիա, որքան ստանում են այդ ցանցերից
• Շենքեր զրո ածխածնի արտանետումով (zero carbon buildings), որոնք չեն օգտագործում СО₂ արտանետող էներգիա կամ որոնք փոխհատուցում են հանածո վառելիքի էներգիան ամբողջ տարվա ընթացքում՝ արտադրելով բավարար էներգիա տեղում՝ առանց СО₂ արտանետումների.
• Հասարակական ցանցից զրոյական էներգիայի սպառում ունեցող ինքնուրույն շենքեր (zero stand-alone buildings), որոնք չեն պահանջում այլ պահուստային ցանցերից բացի այլ ցանցերի միացում։ Նման շենքերը կարող են էներգիա կուտակել գիշերվա կամ ձմեռվա օգտագործման համար։
• Դրական էներգետիկ հաշվեկշիռ ունեցող շենքեր, , որոնք էներգիայի մատակարարման համակարգին ավելի շատ էներգիա են մատակարարում, քան օգտագործում։ Այս շենքերը տարեկան ավելի շատ էներգիա են արտադրում, քան սպառում։
• Շենքեր զրոյական արտանետումներով (zero emission building), որոնք չեն արտադրում ածխաթթու գազ իրենց շահագործման, կառուցման կամ նյութերի արտադրության ընթացքում, որոնցից դրանք պատրաստված են^[4]

Նկարագրություն

Զրոյական սպառում ունեցող տները չեն օգտագործում բրածո վառելիք և իրենց համար անհրաժեշտ էներգիան ստանում են վերականգնվող աղբյուրներից^[2]։ Դրանք կարող են լինել ավանդական շենքեր`մեծ արևային վահանակներով^[5]։

Այս տների մեծ մասը կառուցված են հետևյալ սկզբունքների համաձայն. պահանջվող էներգիայի նվազեցում, ավելցուկային էներգիայի օգտագործում, արհեստական հովացման անհրաժեշտության նվազեցում, միկրոկլիմայի կառավարման բարձր արդյունավետ համակարգերի և այլ համակարգերի ապահովում, այդ թվում նաև լուսավորության՝ արևային, քամու և այլ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների^[5]։

Դանիայում զրոյական էներգիայի տունը կարող է միացվել մեկ կամ մի քանի էներգետիկ ենթակառուցվածքների՝ էլեկտրական ցանց, կենտրոնացված ջեռուցման և հովացման համակարգեր, գազի բաշխման ցանց, կենսավառելիքի և կենսազանգվածի բաշխման ցանց^[6]

Աշխարհում

Ֆինլանդիա

Արդեն կառուցված զրոյական էներգիա սպառող տներից են Յարվենպյայի հաշմանդամների տունը (2,124 մ²)^[7], Կուոպիոյի ուսանողական հանրակացարանը (2,124 մ²)^[8], տուն մեկ ընտանիքի համար Մյանտյուհարյու քաղաքում(154 մ²)^[9], Հիվինկիում 2013 թվականին կառուցված 160 մ² տներ մեկ ընտանիքի համար^[10]։ Գրեթե զրոյական սպառմամբ տներ են կառուցվել Յակոբստադում (մեկ ընտանիք 165 մ²) և Լահթիում (կենսաթոշակառուների տուն 16500 մ²)^[11]։

Հնարավոր խնդիրներ

• Անհամապատասխանություն տեղական օգտագործման և էներգիայի արտադրության միջև
• Եթե շինարարության ընթացքում ճարտարապետը սխալ է թույլ տվել, ապա ձմեռը կարող է ցուրտ ու մութ լինել
• Էներգիայի խնայողություն ցանցից դուրս
• Էլեկտրաէներգիայի ցանցի ինտեգրումը շրջանի ջեռուցման և հովացման ցանցի հետ
• Լուծումներ կապված ջեռուցման, հովացման, ջերմային զանգվածի, ներքին էլեկտրամատակարարման, արեգակնային էներգիայի կախվածության հետ
• Շենքի կապիտալ վիճակի ապահովում
• Շահութաբերություն

Կանադա

Կանադայում Զրոյական էներգիա ծախսող տունգաղափարի խթանման փուլն է^[12]

Կանադայի հիպոթեկային և բնակարանային կորպորացիան ֆինանսավորեց կայուն բնակարանային շինարարության մրցակցություն «EQuilibrium»^[13] նախագիծը՝ միավորելով պետության և անհատների ջանքերը։ 2006 թ.-ին տեղի ունեցավ մրցույթ, որտեղ 72 մասնակից նախագծերից հաղթեցին 12-ը, որոնցից առաջինը Քվեբեկի Իսթման քաղաքում գտնվող ÉcoTerra տունն էր։ Դրա պահպանման ծախսերը 60%-ով ավելի ցածր էր, քան համանման ստանդարտ տան^[14]։

Տես նաև

• Ակտիվ տուն
• Պասիվ տուն

Ծանոթագրություններ

1. https://www.energy.gov/sites/prod/files/2015/09/f26/A%20Common%20Definition%20for%20Zero%20Energy%20Buildings.pdf
2. Green Homes. Towards energy-efficient housing in the United Nations Economic Commission for Europe region. 2009 // United Nations Economic Commission for Europe(անգլ.)
3. Классификация зданий с нулевым энергопотреблением. 09.01.2012 г. Արխիվացված 2017-09-01 Wayback Machine // Энергетический портал Беларуси
4. DEFINING ZERO EMISSION BUILDINGS // Australian sustainable built environment council
5. ENERGY EFFICIENCY REQUIREMENTS IN BUILDING CODES, ENERGY EFFICIENCY POLICIES FOR NEW BUILDINGS. OECD/IEA, March 2008 Արխիվացված 2012-05-03 Wayback Machine (չաշխատող հղում — պատմություն) // International Energy Agency(անգլ.)
6. Working Definition of a Net Zero Energy Building (NetZEB) approach(չաշխատող հղում) // Aalborg University, Denmark(անգլ.)
7. «Tervetuloa uudelle sivustolle». nollaenergia.fi (ֆիններեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 1-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 7-ին.
8. «Дом нулевой энергии». Пикабу (ռուսերեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 7-ին.
9. https://www.suutarinen.fi/
10. {{cite web}}: Empty citation (օգնություն)
11. Finnish Solutions for Zero Energy Building. 25.5.2011. Jyri Nieminen // VTT(անգլ.)
12. https://web.archive.org/web/20151027061614/http://www.netzeroenergyhome.ca/ Коалиция домов с нулевым потреблением энергии (англ.)
13. Конкуренция в строительстве Equilibrium Արխիվացված 2013-06-10 Wayback Machine // Корпорация ипотеки и жилищного строительства Канады(անգլ.)
14. Net Zero Energy Homes of the Future: A Case Study of the ÉcoTerraTM House in Canada(չաշխատող հղում) (չաշխատող հղում) // Natural resources of Canada(government site)(անգլ.)

Գրականություն

• Строительство и реконструкция малоэтажного энергоэффективного дома. Г. М. Бадьин. Спб. 2011 ISBN 978-5-9775-0590-1
• Щукин А. Дома постуглеродной эпохи // Эксперт : журнал. —М., 25 января 2010.

Արտաքին հղումներ

• Жилой дом в Ярвенпяа Արխիվացված 2021-03-01 Wayback Machine(ֆին.)(անգլ.)
• Дом в Мянтюхарью Արխիվացված 2014-01-09 Wayback Machine(ֆին.)