Remove ads
Գաբրիել Բոննո դը Մաբլի (ֆր.՝ Gabriel Bonnot de Mably, մարտի 14, 1709[1][2][3][…], Գրենոբլ - ապրիլի 2, 1785[1], Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն), ֆրանսիացի ուտոպիստ փիլիսոփա, պատմաբան։
 Gabriel Bonnot de Mably | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 14, 1709[1][2][3][…] Գրենոբլ |
| Մահացել է | ապրիլի 2, 1785[1] (76 տարեկան) Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն |
| Գերեզման | Սուրբ Ռոխի եկեղեցի |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | փիլիսոփա, քաղաքական գործիչ, գրող և պատմաբան |
| Գործունեության ոլորտ | փիլիսոփայություն |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[1][4] |
 Gabriel Bonnot de Mably Վիքիպահեստում | |
Էտիեն Բոննո դը Կոնդիլյակի եղբայրը։
Սովորել է ճիզվիտական կոլեջում և սեմինարիայում, այնուհետև հրաժարվել է հոգևոր ծառայությունից, 1742 թվականից զբաղվել դիվանագիտական, 1746 թվականից՝ գիտական գործունեությամբ։ Մաբլիի հայացքների հիմքում ընկած էին հասարակական դաշինքի և բնական իրավունքի տեսությունները։ Նա գանում է, որ մարդկանց թշնամությունը ոչ թե բնական վիճակի, այլ հետագայում առաջացած մասնավոր սեփականության և անհավասարության հետևանք է (այսպիսով նա հակադրվել է Թ. Հոբսին և ֆիզիոկրաաներին)։ Ըստ Մաբլիի, մարդկանց սոցիալական միասնության ձգտման հիմքը հավասարության ձգտումն է («սոցիալական սերը»)։ Բանականությունը չի կարող իշխել մարդկանց զգացումներին (այդ «կատաղի հրեշին»), և նրանք չեն կարող վերադառնալ բնական վիճակի։ Հետևաբար, կոմունիստական իդեալի հաստատումը անհնար է, և նա քարոզում էր ճըգնավորական կոմունիզմ՝ գույքային անհավասարության նվազեցում, պահանջմունքների սահմանափակում, ճոխությունների կանխում։ Մաբլի գտնում էր, որ ժողովուրդը գերագույն իշխանության կրողն է, որ նա հեղափոխության իրավունք ունի, հատկապես, եթե այն ուղղված է բռնության դեմ։ Սակայն հեղափոխությունը, ըստ Մաբլի, միայն մասնակի, սահմանափակ լուծման միջոց է։ Չնայած աշխարհայացքային սահմանափակությանը, Մաբլի գաղափարները մեծ լիցք են հաղորդել Ֆրանսիական հեղափոխության ձախ ուժերին։
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads