Բրանդենբուրգյան դարպասներ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Բրանդենբուրգյան դարպասներ (գերմ.՝ Brandenburger Tor) - ճարտարապետական հուշարձան Բեռլինի կենտրոնում։ Կառուցվել է 1788 - 1791 թթ.:
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
 |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Բրանդենբուրգյան դարպասներ (այլ կիրառումներ)
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | հաղթակամար, ճարտարապետական հուշարձան, border checkpoint?, տեսարժան վայր, ազգային խորհրդանիշ, կառույց և քաղաքային դարպաս |
| Երկիր |  Գերմանիա[1], .svg){kind=small} Գերմանական ռայխ,  Արևելյան Գերմանիա և .svg){kind=small} Պրուսիայի թագավորություն |
| Տեղագրություն | Բեռլին |
| Վայր | Dorotheenstadt? |
| Փողոց | Pariser Platz? |
| Ճարտարապետական ոճ | Greek Revival architecture? |
| Բարձրություն | 26 մետր |
| Շինանյութ | ավազաքար[2] |
| Մասն է | Inner German border? և Berlin Customs Wall? |
| Անվանված է | Հաֆելի Բրանդենբուրգ |
| Սեփականատեր | Բեռլին |
| Հիմնադրված է | 1791 |
| Բացված | օգոստոսի 6, 1791 |
| Ճարտարապետ | Կառլ Գոթհարդ Լանգհանս |
| Պատվիրող | Ֆրիդրիխ Վիլհելմ II |
| Իրադարձություններ | պատրաստման կամ շինարարության սկիզբ |
| Ժառանգության կարգավիճակ | ճարտարապետական ժառանգության հուշարձան |
 | |
 | |
| Պաշտոնական կայք | |
Նշելով իր 226-րդ տարեդարձը, Բրանդենբուրգյան դարպասները համարվում է Գերմանիայի և Բեռլինի ամենահայտնի սիմվոլը, իսկ 1989 թ.-ից հետո այն դարձավ երկրի վերամիավորման սիմվոլը։
Բրանդենբուրգյան դարպասները Բեռլինում պահպանված միակ քաղաքական դարպասն է, նրա սկզբնական անվանումն էր՝ «Աշխարհի դարպասներ»։ Այն կառուցվել է Կառլ Գոթթարդ Լանգգանսի կողմից 1789-1791 թթ. և համարվում է առաջին զգալի աշխատանքը, որը կատարվել էր բեռլինյան դասականապաշտության ոճով։ Բրանդենբուրգյան դարպասների կառուցման գործում մոդել է ծառայել Աթենքի միջնաբերդը։ Դարպասների ճակատն ի սկզբանե ներկված էր եղել սպիտակ գույնով։ Ճակատի ձևավորումը պատկանում է Յոհան Գոթֆրիդ Շադովին։ Հենց նա էլ մշակել է վեցմետրանոց մարտակառքը, որը վերահսկում է հաղթանակի աստվածուհի Վիկտորիան։ (Այն տեղակայված է արևելյան կողմում)։
Նվաճելով Բեռլինը, Նապոլեոնը հրամայում է քանդել մարտակառքը և տեղափոխել Փարիզ։ Նապոլեոնի դեմ հաղթանակից հետո աստվածուհի Վիկտորիան վերադարձվել է Բեռլին և ստացել Երկաթե խաչ, կառուցված Ֆրիդրիխ Շնիկելի կողմից։
1871 թվականին ֆրանկո-Պրուսական պատերազմից հետո հաղթանակած զինվորների երթը քայլեց դարպասների միջով։ 1918-1920 թթ.- հակահեղափոխական տրամադրվածությամբ զինվորները 1933 թվականին դարպասները վերածեցին Ազգային-սոցիալիստական տոնակատարության տեսարանի։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Բրանդենբուրգյան դարպասները մեծ վնասներ կրեցին, իսկ մարտակառքն ամբողջությամբ ավերվեց։ 1945-1957 թթ. մարտակառքի վրա ծածանվում էր Խորհրդային Միության դրոշը, որից հետո այն փոխարինվում է Գերմանիայի Դեմոկրատական Հանրապետության դրոշի։ (Սկսած 1989 թ., Գերմանիայի միավորումից հետո դարպասների վրա ոչ մի դրոշ չկա)։
1956 թ.-ին դարպասները վերականգնվել են, իսկ մարտակառքը վերականգնվել է միայն 1958 թվականին։ 1961 թ.-ի օգոստոսի 13-ին Բեռլինյան պատը արգելում է անցումը դարպասներով։ Պատը գտնվում էր Արևելյան Բեռլինի տարածքում և Արևմտյան Բեռլինի քաղաքացիները անցնել պատի մյուս կողմը չէին կարողանում։ Բայց նաև Արևելյան Բեռլինի բնակիչները չէին կարող մուտք գործել Արևմտյան Բեռլին, քանի որ այն անջատված էր Արևմտյան Բեռլինից։
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
