Արտեմիս

Արտեմիս^[2] (հին հունարեն՝ Ἄρτεμις), հունական դիցաբանությունում որսորդության, պտղաբերության մշտապես երիտասարդ աստվածուհին։ Նաև Լուսնի աստվածուհին է (իսկ նրա եղբայր Ապոլոնը մարմնավորում էր Արեգակը)։

Արտեմիս
Տեսակ	օլիմպիական աստված, հունական դիացաբանության աստված և լուսնային աստվածություն
Դիցաբանություն	հին հունական դիցաբանություն
Սեռ	իգական
Հունական գրաձև	Ἄρτεμις
Այլ մշակույթներում	Անահիտ Դիանա
Երևի համընկնում է	Դիանա, Անահիտ, Artio?, Լուսին և Awilix?
Ծննդավայր	Cynthus?
Հայր	Զևս[1]
Մայր	Լետո[1]
Եղբայր	Ապոլլոն
Քույր/Եղբայր	Ապոլլոն[1]
Artemis Վիքիպահեստում

Արտեմիսը Զևսի ու Լետոյի դուստրն է և Ապոլլոնի քույրը։ Ինչպես Ապոլոնը, նա նույնպես ծնվել է Դելոս կղզում։ Նրանք երկվորյակ քույր ու եղբայր են։

Տրոյայի պատերազմին մասնակցությունը

Ապոլոնն ու Արտեմիսը։ Ատտիկական սկահակ։ Մ.թ.ա. 470 թ. Լուվր

Արտեմիսը Տրոյական պատերազմում ունեցել է բավականին մեծ դերակատարություն։ Իր մոր և եղբոր նման, որոնց Տրոյայում լայնորեն պաշտում էին, Արտեմիսը տրոյացիների կողմից էր։ Դեպի Տրոյա հույների արշավի ժամանակ Արտեմիսը հանդարտեցրեց ծովը և կասեցրեց հույների առաջացումը, մինչև որ եկավ գուշակը և ասաց նրանց, որ աստվածուհու սիրտը կարող են գրավել Ագամեմնոնի դուստր Իփիգենյային զոհաբերելու միջոցով։ Ագամեմնոնը մի անգամ խոստացած է եղել աստվածուհուն, որ նրան կզոհաբերի իր ունեցած ամենանվիրական բանը, որն Իփիգենիան էր, սակայն դրժել էր իր խոստումը։

Աստղագիտության մեջ

• Արտեմիսի պատվին իրենց անուններն են ստացել (105) Արտեմիս և (395) Դելիա աստերոիդները։

Ծանոթագրություններ

1. Любкер Ф. Ἄρτεμις (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 163—164.
2. Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 57. ISBN 99941-56-03-9.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արտեմիս» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 148)։