Օխոս դել Սալադո (հրաբուխ)

Օխոս դել Սալադո (իսպ.՝ Ojos del Salado), աշխարհի ամենաբարձր հրաբուխը։ Բարձրությունը 6893 մ է, երկրորդ գագաթն է Հարավային Ամերիկայում և ողջ Արևմտյան կիսագնդում, Ակոնկագուայից հետո^[1].

Օխոս դել Սալադո
Տեսակ	լեռ
Մայրցամաք	Հարավային Ամերիկա և Ամերիկա
Երկիր	Չիլի և  Արգենտինա
Վարչատարածք	Տինոգաստա և Կոպյապո
ԲԾՄ	6893 մետր
Հարաբերական բարձրություն	3688 մետր
Նյութ	անդեզիտ
Մասն է	Յոթ հրաբուխներ և յոթ երկրորդ բարձունքներ
Լեռնաշղթա	Անդեր

Նկարագրություն

Գտնվում է Արգենտինայի և Չիլիի սահմանին՝ Չիլիի ամենաբարձր կետն է։ Հրաբխից դեպի արևմուտք, Խաղաղ օվկիանոսի ափի երկայնքով ձգվում է Ատակամա անապատը։ Հրաբխի խառնարանի արևելյան լանջին՝ 6390 մետր բարձրության վրա գտնվում է աշխարհի ամենաբարձր լիճը, որը նույնպես կրում է Օխոս դել Սալադո անվանումը^[2]։

Անունը իսպաներենից թարգմանվում է որպես «աղի գետի աղբյուրներ», այսինքն՝ լեռից սկիզբ առնող Ռիո Սալադո գետի պատվին (թափվում է Խաղաղ օվկիանոս)^[3]։

Հրաբուխը համարվում է հանգած, քանի որ դիտարկման ողջ պատմության ընթացքում ոչ մի ժայթքում չի գրանցվել։ Այնուամենայնիվ, երբեմն նկատվել է պասիվ հրաբխային ակտիվություն։ Այսպիսով, 1937, 1956 և 1993 թվականներին ծծմբի և ջրի գոլորշիների փոքր արտանետումներ են եղել^[4]։

Հրաբխի գագաթը առաջինը հաղթահարել են լեհ լեռնագնացներ Յուստին Վոյնիսն ու Յան Շչեպանսկին։ Գագաթ տանող ճանապարհին հետազոտողները հայտնաբերեցին ինկերի զոհասեղանների հետքերը։ Ըստ ամենայնի, հնդկացիները Օխոս-դել-Սալադո հրաբուխը համարել են սրբազան լեռ։

2007 թ. Ապրիլի 21-ին չիլիացի մարզիկ Գոնսալո Բրավոն կարողացավ փոփոխված Suzuki Samurai (« Suzuki SJ ») մեքենայով հաղթահարել Օխոս-դել-Սալադո լանջը 6688 մետր բարձրության վրա` սահմանելով մեքենաների վերելքի համաշխարհային ռեկորդ։

Տես նաև

• Էկվադորի հրաբուխներ
• Չիմբորասո հրաբուխը
• Կոտոպախի հրաբուխ

Պատկերասրահ

• 
  Օխոս-դել-Սալադո
• 
  Օխոս-դել-Սալադո գագաթներից մեկը 2006 թ.
• 
  Օխոս-դել-Սալադո
• 
  Օխոս-դել-Սալադո

Ծանոթագրություններ

1. Axel Borsdorf, Christoph Stadel The Andes: A Geographical Portrait // Springer Science+Business Media. — С. 7. — ISBN 978-3-319-03530-7.
2. «Ojos del Salado». www.andes.org.uk (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 26-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
3. «Ojos del Salado». publications.americanalpineclub.org. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 26-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
4. «Охос-дель-Саладо — самый высокий вулкан в мире». hontos.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 26-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)

Արտաքին հղումներ

• «Volcano Live». www.volcanolive.com. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 26-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օխոս դել Սալադո (հրաբուխ)» հոդվածին։