Քարնեգի գրադարաններ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Քարնեգի գրադարաններ (անգլ.՝ Carnegie library), շոտլանդական ծագումով ամերիկացի գործարար և բարերար Էնդրյու Քարնեգիի (1835—1919) նվիրատվությամբ կառուցված գրադարաններ։
1883-ից մինչև 1929 թվականն ընկած ժամանակահատվածում կառուցվել է 2509 Քարնեգի գրադարան, այդ թվում՝ 1689 գրադարան ԱՄՆ-ում, 660-ը՝ Բրիտանիայում և Իռլանդիայում, 125-ը՝ Կանադայում, մնացած 35-ը՝ Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում, Սերբիայում, Կարիբյան կղզիներում, Մավրիկիայում և Ֆիջիում։
1919 թվականին՝ գրադարանի կառուցման համար վերջին դրամաշնորհի տրամադրման պահին ԱՄՆ-ում կային 3500 գրադարաններ, որոնցից գրեթե կեսը կառուցվել են Քարնեգիի դրամաշնորհներով հատկացված միջոցներով։
1992 թվականին Նյու Յորք Թայմս թերթը հաղորդել Է, որ ԱՄՆ-ում Քարնեգի գրադարանների 1689 կառուցված շենքերից դեռ կան 1554-ը և դրանցից 911-ը օգտագործվում են որպես գրադարաններ։
Նրանցից 276-ը մնացել է անփոփոխ, 286-ը ընդլայնվել է, 175-ը վերափոխվել է[1]։ Օրինակ, Քարնեգի գրադարանների 39 շենքերից, որոնք մտնում են Նյու Յորքի հանրային գրադարանի համակարգի մեջ, 31 շենքը դեռևս գործում է։
Քարնեգի գրադարանների շատ շենքեր ընդգրկված են ԱՄՆ պատմական վայրերի ազգային փաստաթղթերի գրանցամատյանում։ ԱՄՆ-ում կառուցված Քարնեգիի գրադարաններից առաջինը՝ Բրեդդոկ քաղաքի գրադարանը, 2012 թվականին ճանաչվել Է որպես ԱՄՆ-ի ազգային պատմական հուշարձան։