Փաստերի ստուգում
From Wikipedia, the free encyclopedia
Փաստերի ստուգում, ոչ գեղարվեստական տեքստերում տեղեկատվության ստուգման գործընթաց դրա ճշգրտությունը որոշելու համար։ Փաստերի ստուգումը կարող է իրականացվելնախքան տեքստը հրապարակելը կամ այլ կերպ տարածելը (ante hoc), կամ դրանից հետո (post hoc)[1]: Ներքին փաստերի ստուգումը հրապարակողի կողմից փաստերի ստուգումն է նախքան տեքստը հրապարակելը կամ այլ կերպ տարածելը, երբ տեքստը վերլուծվում է երրորդ կողմի կողմից, գործընթացը կոչվում է արտաքին փաստերի ստուգում[2]։
Ante hoc փաստերի ստուգումը նպատակ ունի գտնել սխալները, որպեսզի տեքստը շտկվի նախքան տարածումը, կամ գուցե մերժվի։
Post hoc փաստերի ստուգմանը առավել հաճախ հաջորդում է անճշտությունների մասին գրավոր զեկույցը, երբեմն `ստուգող կազմակերպության կողմից տրամադրված վիզուալ չափանիշներով (օրինակ ՝ TRUTH-O-METER չափանիշները PolitiFact-ից)։
Արտաքին post hoc փաստերի ստուգման կազմակերպությունները առաջին անգամ ի հայտ եկան ԱՄՆ-ում 2000-ականների սկզբին[2] և 2010-ականների ընթացքում տարածվեցին տարբեր այլ երկրներում[3]։ ԱՄՆ-ը շարունակում է մնալ փաստերի ստուգման ամենամեծ շուկան[3]։