Ուլե Բուլ (նորվ.՝ Ole Borneman Bull, փետրվարի 5, 1810[1][2][3][…], Բերգեն, Նորվեգիա[5] - օգոստոսի 17, 1880[1][2][3][…], Բերգեն, Նորվեգիա), նորվեգացի ջութակահար և կոմպոզիտոր[6]։
| Ուլե Բուլ նորվ.՝ Ole Borneman Bull | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 5, 1810[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Բերգեն,  |
| Մահացել է | օգոստոսի 17, 1880[1][2][3][…] (70 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բերգեն, |
| Գերեզման | Assistentkirkegården |
| Քաղաքացիություն | |
| Կրթություն | Բերգենի տաճարային դպրոց |
| Երկեր | Q2236131? |
| Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր և դասական երաժիշտ |
| Ամուսին | Sara Chapman Bull?[4] |
Ստորագրություն.png){kind=small} | |
 Ole Bull Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
Հոր ցանկությանը հակառակ, ով որդուն ցանկանում էր տեսնել եկեղեցում, Բուլին ձգում էր երաժշտությունը դեռ փոքրուց։ Արդեն 4-5 տարեկան հասակում ինքնուրույն նվագում էր իր մոր երգած երգի նոտաները ջութակով։ 9 տարեկանում նա ջութակով նվագեց Բերգենյան թատրոնի նվագախմբի կազմում և հանդես եկավ թատրոնի սալիստի հետ։ Նվագախմբի ղեկավարն էր Լունդհոլմ Մատիասը[6][7]։
18 տարեկանում համալսարան ընդունվելու համար Բուլը մեկնեց Օսլո, սակայան չընդունվեց; Այնուհետև որոշ ժամանակ նա ապրել է Գերմանիայում, ուսումնասիրել իրավագիտություն։ 1831թ.-ին մեկնեց Փարիզ, որտեղ էլ սկսեց համերգներ տալ ու շատ արագ դառնալ հայտնի։ 1830-1840-ական թվականներին նա համերգներով հանդես եկավ Եվրոպայում։ 1836-1837 թվականներին Անգլիայում և Իռլանդիայում ունեցավ 274 համերգ։ 1840թ.-ին Ֆերենց Լիստի հետ նվագեց Բեթհովենի երաժշտություններից։ Բուլի կարյերան կտրուկ վերելք արձանագրեց այն բանից հետո, երբ Ռոբերտ Շումանը նրան դասեց Նիկոլո Պագանինիի հետ նույն շարքում[6]։
Բուլը նորվեգական ազգային ինքնորոշման կողմնակից էր և ցանկանում էր Նորվեգիան տեսնել Շվեդիայից առանձնացած՝ որպես անկախ պետություն։ Նա նաև ցանկանում էր Նորվեգիայի մշակույթը առանձնացնել Դանիայից։ 1850 թվականից նա կանգնած է Բերգենի ազգային թատրոնի ակունքներում, որտեղ ներկայացումները կատարվում էին նորվեգերենով։ Բուլի ազգային զգացմունքները անդրադարձել են նաև նրա ստեղծագործություններում[6]։
Բուլը բացառիկ հեղինակություն էր վայելում ԱՄՆ-ում, որտեղ 1843 թվականին կայացավ իր առաջին շրջագայությունը։ 1853թ.-ին Բուլը փորձեց ԱՄՆ-ում ստեղծել համայնք, որի իրևագործման համար Փենսիլվանիայում գնեց մոտ 13000 հա հողատարածք։ Գնված հողատարածքում նա հիմնեց 4 բնակավայր։ Փորձը հաջողություն չունեցավ, քանի որ հողը և կլիման բարենպաստ չէին։ Նա վերադարձավ իր երաժշտական գործունեությանը։ Հենրիկ Իբսենը իր ստեղծագործություններից մեկում ծաղրանքով անդրադառցել է Բուլի սոցիակալան զգացմունքներին՝ ասելով, որ նա ցանկանում է ստեղծել Գուանտանամո անունով իր սեփական պետությունը։ Ներկայումս Բուլի հողակտորի տեղում գործում է Փենսիլվանիայի ազգային պարկը։ 2002թ.-ին նորվեգացիների ֆինանսական միջոցներով պարկում կանգնեցվեց Բուլի հիշատակին նվիրված հուշարձան։ Նրա կիսատ կառուցած ամրոցը ներկայումս հանդիսանում է զբոսաշրջային տեսարժան վայր[6][8]։
Բուլի կյանքի հատուկ էջերից է համարվում այն, որ նա մեծ դեր է խաղացել նորվեգացի նշանավոր երգահան Էդվարդ Գրիգի կյանքում։ 1858թ.-ին նա համոզել է 15-ամյա Գրիգի ծնողներին ուղարկել պատանուն երաժշտական կրթության Լայպցիգի համալսարան[6]։
Ուլե Բուլը մահացել է Լյուսեյում գտնվող իր տանը (Բերգենից ոչ հեռու) 1880թ.-ի օգոստոսի 17-ին։ Բյուլի թաղումը վերածվեց ազգային հոգու և երախտագիտության դրսևորման։ Նրա դաղաղը տեղափոխող նավին ուղեկցում էին 17 լաստանավ և մի քանի հարյուր նավակ[6]։
Ուլե Բուլը ունեցել է եղբայր՝ Կնուդ Բուլ, եղել է գեղանկարիչ և դրամակեղծարար։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
Արտաքին հղումներ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
