From Wikipedia, the free encyclopedia
Ոսկու բնակտոր, բնականորեն առաջացած բնական ոսկու կտոր։ Ջրի հոսքերը հաճախ կենտրոնացնում են բնակտորներն ու մաքուր ոսկին ջրի հատակին։ Ոսկու բնակտորը ստացվում է լեռնահանքային արդյունահանման միջոցով, սակայն դրանք հայտնաբերվում են նաև մնացորդային հանքավայրերում, որտեղ ոսկի պարունակող երակները կամ հանքաշերտերը քայքայվում են։ Ոսկու բնակտորները հայտնաբերվում են նաև նախորդ հանքարդյունաբերական գործողությունների պոչամբարներում, հատկապես, ոսկու հանքաքարի արդյունահանմամբ։
Բնակտորները ոսկու կտորներ են, որոնք դուրս են գալիս հանքաշերտերից[1]։ Դրանք հաճախ ի հայտ են գալիս հոսանքի ազդեցությամբ հղկված, իսկ երբեմն դեռևս պարունակում են քվարց կամ հանքաշերտերի այլ նյութեր։ Ավստրալիական բնակտորների վրա 2007 թվականի ուսումնասիրությունը բացառեց մտածական տեսությունները սրընթաց սուպերգենային ձևավորման, փոքրագույն մասնիկների սառը միակցման կամ բակտերիալ կոնցենտրացիայի միջոցով, քանի որ ուսումնասիրված բոլոր բնակտորների բյուրեղային կառուցվածքները հաստատեցին, որ նրանք սկզբում ձևավորվել են բարձր ջերմաստիճանի ազդեցությամբ խոր գետնի տակ, (այսինքն` նրանք հիպոգեն ծագում ունեն)[2][3]։
Այլ թանկարժեք մետաղներ, ինչպես օրինակ, պլատինը, ձևավորում են բնակտորներ նույն ձևով։ Արիզոնայի, ԱՄՆ, ոսկու բնակտորի հետագա ուսումնասիրության արդյունքում, հիմնված կապարի վրա, հայտնաբերվել է, որ այս տարածաշրջանում ոսկու բնակտորների զանգվածի զգալի մասը ձևավորվել է հանքավայրի միջավայրում[4]։
Բնակտորները սովորաբար 20.5 կարատից 22 կարատ մաքրության են լինում (զանգվածի 83%-92%)։ Ոսկու բնակտորները Ավստրալիայում 23 կարատ են լինում կամ մի փոքր ավելի, մինչդեռ Ալյասկայի բնակտորները սովորաբար սպեկտրի ստորին մասում են լինում։ Մաքրությունը կարելի է կոպիտ կերպով գնահատել բնակտորի մաքրությամբ, ավելի պայծառ և խոր նարնջադեղին բնակտորները ոսկու բարձր պարունակությամբ են։ Բնակտորները նշվում են նաև դրանց հարգորոշմամբ, օրինակ 865 հարգը նշանակում է, որ ոսկին կազմում է բնակտորի զանգվածի 865 հազարերորդական մասը։ Հիմնական խառնուրդները արծաթն ու պղինձն են լինում։ Արծաթի բարձր պարունակությունը բնակտորներում կազմում են էլեկտրում խառնուրդները[5]։
Երկու խոշոր ոսկու բնակտորներ ընդունվել են որպես աշխարհի ամենամեծ բնակտորներ. Welcome Stranger (Բարի գալուստ օտարական) և Canaã բնակտորները, վերջինս հանդիսանում է ամենամեծ գոյատևած բնակտորը։ Բազմաթիվ հեղինակավոր մարդկանց կողմից երբևէ գտնված ամենամեծ բնակտորը համարվող Welcome Stranger-ը գտնվել է Մոլիագուլ քաղաքում, Վիկտորիա, Ավստրալիա, 1869 թվականին Ջոն Դիզոնի և Ռիչարդ Օեյթսի կողմից։ Այն կշռում է մոտ 2,520 տրոյական ունցիա (78 կգ, 173 ֆունտ) և ստացվել է 2,284 տրոյական ունցիա (71,0 կգ, 156.6 ֆունտ) մոտ զտաքաշ։ Welcome Stranger-ը հաճախ շփոթում են Welcome բնակտորի հետ, որը գտել են 1858 թվականի հունիսին Բեյքերի Հիլի մոտ, Բալարատ, Ավստրալիա Ռեդ Հիլ Մայնինգ ընկերության կողմից։
Canaã բնակտորը, հայտնի նաև որպես Pepita Canaa, գտել են 1983 թվականի սեպտեմբերին հանքագործների կողմից Serra Pelada հանքավայրում, Բրազիլիա։ Խառնուրդը կշռում էր 1,955 տրոյական ունցիա (60.8 կգ, 1341 ֆունտ), մաքուր ոսկին` 1,682.5 տրոյական ունցիա (52.33 կգ, 115.37 ֆունտ)[6][7]։ Այն երբևէ հայտնաբերված խոշոր բնակտորների թվին է դասվում[8][9], և այժմ գոյություն ունեցող ամենամեծ բնակտորն է։
Այս բնակտորին վերաբերող հիմնական հակասությունն այն է, որ պեղումների հաշվետվությունները ցույց են տալիս, որ գոյություն ունեցող բնակտորը սկզբնապես եղել է 5,291.09 տրոյական ունցիա քաշով (165 կգ, 363 ֆունտ) բնակտորի մի մասը, որը կոտրվել է արտահանման ժամանակ[10]։ Canaã բնակտորը ցուցադրվում է Բրազիլիայի կենտրոնական բանկի թանգարանում` գոյություն ունեցող երկրորդ եւ երրորդ խոշորագույն բնակտորների հետ միասին, համապատասխանաբար 1,506.2 տրոյական ունցիա (46,85 կգ, 103,28 ֆունտ) և 1,393.3 տրոյական ունցիա (43,34 կգ, 95,54 ֆունտ), որոնք նույնպես հայտնաբերվել են Սերրա Պելադայի շրջանում[11]։
Մետաղորսիչով գտնված ամենամեծ բնակտորը Հավատի ձեռքն է, 875 տրոյական ունցիա (27.2 կգ, 60.0 ֆունտ) քաշով, որը գտել են Քինգովերում, Վիկտորիա, Ավստրալիա, 1980 թվականին։
Պատմական մեծ նմուշների թվում է 201 տրոյական ունցիա (6.3 կգ, 13.8 ֆունտ) քաշով բյուրեղյա «Ֆրիկոտ բնակտորը»` Կալիֆոռնիայի ոսկե տենդի ժամանակ գտնված մեծությամբ առաջին բնակտորը։ Այն ցուցադրվում է Կալիֆոռնիայի արդյունահանման և հանքանյութերի թանգարանում։
Կալիֆոռնիայում երբևէ գտնված բնակտորներից ամենամեծը կշռում է 1,593 տրոյական ունցիա (49.5 կգ, 109.2 ֆունտ)։ Այն գտել են 1869 թվականի օգոստոսին Սիերա Բուտեսում հինգ գործընկերների կողմից` Վ. Ա. Ֆերիշ, Ա. Վուդ, Ջ. Ուինսթիդ, Ֆ. Ն. Լ. Քլեվերինգ և Հարի Ուորներ[12]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.