Մեգաերկրաշարժեր
From Wikipedia, the free encyclopedia
Մեգաերկրաշարժերը տեղի են ունենում սալերի մոտալուտ բախման պատճառով, որտեղ մեկ տեկտոնական սալը սեղմվում է մյուսի տակ։ Երկրաշարժերը առաջանում են հարվածի երկայնքով, որոնք ստեղծում են կապ երկու սալերի միջև։ Այս միջսալային երկրաշարժերն ամենահզորն են մոլորակի վրա՝ մոմենտային մագնիտուդներով (Mw), որոնք կարող են գերազանցել 9,0-ը[1][2]։ 1900 թվականից ի վեր 9,0 և ավելի մագնիտուդով բոլոր երկրաշարժերը եղել են մեգաերկրաշարժներ[3]։
Մեգաերկրաշարժերի համար պատասխանատու խնդիրները հաճախ գտնվում են օվկիանոսային խրամուղիների հատակեւմ։ Նման դեպքերում երկրաշարժերը կարող են կտրուկ տեղաշարժել ծովի հատակը մեծ տարածքի վրա։ Որպես հետեւանք, մեգաերկրաշարժերը հաճախ առաջացնում են ցունամիներ, որոնք զգալիորեն ավելի ավերիչ են, քան բուն երկրաշարժերը։ Տելեցունամիները կարող են անցնել օվկիանոսային ավազաններով՝ ավերելով այն տարածքները, որոնք հեռու են սկզբնական երկրաշարժից։