Մասնակից:Lilit SKY Grigoryan/Quantum dot
From Wikipedia, the free encyclopedia
Քվանտային կետերը ( ՔԿ ) կիսահաղորդչային մասնիկներ են մի քանի նանոմետր չափսերով, ունեն օպտիկական և էլեկտրոնային հատկություններ, որոնք տարբերվում են ավելի մեծ մասնիկներից ՝ քվանտային մեխանիկայի շնորհիվ: Դրանք նանոտեխնոլոգիայի հիմնական թեման են: Երբ քվանտային կետերը ճառագայթվում են ուլտրամանուշակագույն լույսով, քվանտային կետի էլեկտրոնը կարող է գրգռվել անցնելով ավելի բարձր էներգիայի վիճակի: Կիսահաղորդչային քվանտային կետի դեպքում այս գործընթացը համապատասխանում է էլեկտրոնի անցմանը վալենտային գոտուց դեպի հաղորդունակության գոտի : Լույսի ճառագայթման արդյունքում, գրգռված էլեկտրոնը կորցնելով իր էներգիան կարող է հետ անցնել վալենտային գոտու մեջ։ Լույսի ճառագայթումը ( ֆոտոլյումինեսցենս ) պատկերված է աջ նկարում: Այդ լույսի գույնը կախված է հաղորդունակության և վալենտային գոտու էներգիայի տարբերությունից:
Քվանտային կետերը երբեմն անվանում են արհեստական ատոմներ ՝ շեշտը դնելով դրանց եզակիության վրա ՝ ունենալով կապված, տարբերվող էլեկտրոնային վիճակներ, ինչպես բնականորեն առաջացող ատոմները կամ մոլեկուլները : [1] [2] Ապացուցված է, որ քվանտային կետերում էլեկտրոնային ալիքի գործառույթները նման են իրական ատոմների: [3] Երկու կամ ավելի նման քվանտային կետերը միացնելով կարելի է ստանալ արհեստական մոլեկուլ նույնիսկ սենյակային ջերմաստիճանում: [4]
Քվանտային կետերն ունեն միջանկյալ հատկություններ զանգվածային կիսահաղորդիչների և դիսկրետ ատոմների կամ մոլեկուլների միջև: Նրանց օպտոէլեկտրոնային հատկությունները փոխվում են ինչպես ֆունկցիայով, այնպես էլ չափով և ձևով : [5] Մեծ ՔԿ-երը (5-6 նմ տրամագծով) արձակում են ալիքի մեծ երկարություններ, գույներով արտայատված, դրանք են նարնջագույնը կամ կարմիրը: Ավելի փոքր ՔԿ-երը (2–3 նմ) արձակում է ավելի փոքր ալիքի երկարություններ ՝ տալով կապույտ և կանաչ գույներ: Այնուամենայնիվ, ՔԿ-ից արձակված գույները կարող են տարբերվել կախված Քկ- ի ճշգրիտ կազմից: [6]
Քվանտային կետերի հավանական կիրառումը ներառում է մեկ - էլեկտրոնային տրանզիստորներ, արևային բջիջներ, LED- եր, լազերներ, [7] մեկ ֆոտոնային աղբյուրներ, [8] [9] [10] , քվանտային համակարգիչներ, [11] բջիջների կենսաբանական հետազոտություն և այլն։