Մասնակից:Հարությունյան Անի/Ավազարկղ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Միլանկովիչի ցիկլներ, Երկրի շարժումների տատանումների կոլեկտիվ ազդեցություն իր կլիմայի վրա՝ հազարավոր տարիների ընթացքում: Հասկացությունը իր անունը ստացել է ի պատիվ սերբ երկրաֆիզիկոս և աստղագետ Միլուտին Միլանկովիչի: 1920-ական թվականներին նա առաջադրել է մի վարկած, ըստ որի էքսցենտրիցիայի տատանումները, երկրի առանցքի թեքումը և ուղեծրի պրեցեսիան հանգեցնում են Երկրին հասնող արևի ճառագայթների ցիկլային տատանումների և որ այդ ուղեծրային ստիմուլացիան ուժեղ ազդեցություն ունեցավ Երկրի կլիմայական մոդելի վրա:
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Milankovitch_Variations.png/320px-Milankovitch_Variations.png)
Նմանատիպ աստղագիտական վարկածներ 19-րդ դարում առաջ էին քաշել Ջոզեֆ Ադհեմարը, Ջեյմս Քրոլը և ուրիշներ, բայց դժվար էր դա հաստատել, քանի որ գոյություն չունեին ստույգ ներկայացված փաստեր, և պարզ չէր, թե որ ցիկլներն էին կարևոր:
Այժմ Երկրի վրա գոյություն ունեցող այն նյութերը, որոնք անփոփոխ են մնացել հազարամյակների ընթացքում (սառույցի, ժայռերի և խոր օվկիանոսների շնորհիվ), ուսումնասիրվում են՝ պարզաբանելու Երկրի կլիմայի պատմությունը: Չնայած դրանք համապատասխանում են Միլանկովիչի վարկածին, դեռևս գոյություն ունեն դիտարկումներ, որոնք չեն հիմնավորվում վարկածով: