Ալի Խամենեի դեմ մահափորձ

մահափորձ
Կասկածյալներ	Մասուդ Թաքի Զադե, Մոհամադ Ջավադ Քադիրի, Օրուջ Ամիր Խան Զադե
Երկիր	Իրան
Վայր	Աբուզար մզկիթ (Թեհրան)
Թվական	27 Հունիսի 1981
Վիրավորների քանակ	1
Զոհվածների քանակ	0
Տուժող	Ալի Խամենեի

Ալի Խամենեի դեմ մահափորձ, զինված հարձակում Իրանի նորընտիր նախագահ, հետագայում՝ հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեիի դեմ, որն իրականացվել է 1981 թվականի հունիսի 27-ին։ Երբ հունիսի 27-ին Ալի Խամենեին Աբուզար մզկիթում ճառով դիմել է ներկաներին, պայթել է նրա առջև դրված ձայնագրիչ սարքի մեջ առկա ռումբը։ Արդյունքում, վնասվել են Խամենեիի ձեռքը, ձայնալարերը և թոքերը^[1]։

Արագ փաստեր Կասկածյալներ, Երկիր ...

Փակել

Նախապատմություն

1981 թվականի ամռանը տեղի ունեցած սպանություններն սկսվել են Ալի Խամենեիի վրա հարձակմամբ և շարունակվել Թեհրանում Իրանի Իսլամական Հանրապետության հանրապետական կուսակցության կենտրոնական շտաբում ռումբի պայթյունով^[2]։

Մահափորձ

Աբոլհասան Բանիսադրի հրաժարականից հինգ օր անց՝ օրվա նորությունը եղել է Իրան-իրաքյան պատերազմը, որը հաջորդել էր զինված հակամարտության հայտարարմանը։ 1981 թվականի հունիսի 27-ին^[3], երբ Ալի Խամենեին վերադարձել էր ռազմաճակատից և այցելել Ռուհոլլահ Խոմեյնիին, մեկնել է Աբուզար մզկիթ՝ մասնակցելու և ելույթ ունենալու շաբաթօրյա աղոթքին։ Այդ ժամանակ Ալի Խամենեին եղել է Ռուհոլլահ Խոմեյնիի ներկայացուցիչը Ազգային պաշտպանության բարձրագույն խորհրդում։ Առաջին աղոթքից հետո, Այաթոլահ Խամենեին սկսել է պատասխանել ներկաների հարցերին։ Ալի Խամենեի առջև դրված են եղել թղթեր և ձայնագրող սարքավորում, որը գործարկվել է երիտասարդի կողմից։ Ձայնագրման մեկնարկի կոճակը սեղմելուց մեկ րոպե անց՝ ձայնագրիչից լսվել է ուժեղ շվվոց և տեղի է ունեցել պայթյուն^[4]։ Պայթյունից անմիջապես հետո, մզկիթում աղոթող պետական պաշտոնյաները ասել են, որ ձայնագրիչը^[4] բաժանված է եղել երկու մասերի, իսկ ձայնագրիչի արտաքին հատվածում գրված է եղել «Forqan Group-ի նվերը Իսլամական հանրապետությանը»^[5]^[6]։

Այաթոլահ Խամենեի ապաքինումը ձգվել է մի քանի ամիս, իսկ ձեռքը, ձայնալարերը և թոքերն էականորեն վնասվել էին^[7]։

Ոճրագործ

Համաձայն իրանական աղբյուրների՝ որոշ մարդիկ նշել են, որ մահափորձի կազմակերպիչը եղել է Furqan Group-ի ղեկավար Մասուդ Թաքի Զադեն։ Մյուսներն էլ նշել են, որ հանցագործը եղել է Իրանական ժողովրդի մոջահեդների կազմակերպության ղեկավարներից Մոհամադ Ջավադ Քադիրին^[8]^[9]։

Քաղաքական ակտիվիստ Իրաջ Մեսդաքին իր հոդվածում ժխտում է Քադիրիի կազմակերպիչ լինելը և նշում, որ հնարավոր կազմակերպիչը եղել է Օրուջ Ամիր Խան Զադեն։ Իսլամական հեղափոխության փաստաթղթերի կենտրոնը փաստում է, որ ձայնագրիչը տեղադրել է Մասուդ Թաքի Զադեն^[10]։

Ծանոթագրություններ

[1]
O'Hern, Steven K. Iran's Revolutionary Guard: The Threat that Grows While America Sleeps. Potomac Books. ISBN 978-1597977012.
[2]
Staff, Writer. «Review on causes and consequences». mashreghnews.
[3]
Maloney, Suzanne (2015). Iran's Political Economy since the Revolution. Cambridge University Press. էջ 152. ISBN 978-0521738149.
[4]
Kahlili, Reza (2013). A Time to Betray: A Gripping True Spy Story of Betrayal, Fear, and Courage. Threshold Editions; Reprint edition. էջ 155. ISBN 978-1439189689.
[5]
Qaffari, Mostafa. «Report about assassination attempt on adventure of 27 June 1981». Khamenei.ir.
[6]
Staff writer. «Review on the assassination attempt on Ayatollah Khamenei». AsrIran.
[7]
Murphy, John (2007). Ali Khamenei. Chelsea House Publications. էջ 91. ISBN 978-0791095171.
[8]
R. Mattair, Thomas (2008). Global Security Watch―Iran: A Reference Handbook. Praeger. էջ 156. ISBN 978-0275994839.
[9]
Blair, David. «Profile: Ayatollah Ali Khamenei, the man who has the final word in Iran». The telegraph.
[10]
Alavi, Hamid. «Assassination attempt on Ali Khamenei 35 years later». BBC.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալի Խամենեի դեմ մահափորձ» հոդվածին։

[1] [1]
O'Hern, Steven K. Iran's Revolutionary Guard: The Threat that Grows While America Sleeps. Potomac Books. ISBN 978-1597977012.

[mashreghnews-2] [2]
Staff, Writer. «Review on causes and consequences». mashreghnews.

[Maloney-3] [3]
Maloney, Suzanne (2015). Iran's Political Economy since the Revolution. Cambridge University Press. էջ 152. ISBN 978-0521738149.

[Kahlili-4] [4]
Kahlili, Reza (2013). A Time to Betray: A Gripping True Spy Story of Betrayal, Fear, and Courage. Threshold Editions; Reprint edition. էջ 155. ISBN 978-1439189689.

[5] [5]
Qaffari, Mostafa. «Report about assassination attempt on adventure of 27 June 1981». Khamenei.ir.

[6] [6]
Staff writer. «Review on the assassination attempt on Ayatollah Khamenei». AsrIran.

[Murphy-7] [7]
Murphy, John (2007). Ali Khamenei. Chelsea House Publications. էջ 91. ISBN 978-0791095171.

[R._Mattair-8] [8]
R. Mattair, Thomas (2008). Global Security Watch―Iran: A Reference Handbook. Praeger. էջ 156. ISBN 978-0275994839.

[Blair-9] [9]
Blair, David. «Profile: Ayatollah Ali Khamenei, the man who has the final word in Iran». The telegraph.

[Alavi-10] [10]
Alavi, Hamid. «Assassination attempt on Ali Khamenei 35 years later». BBC.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]