ՄԱԿ-ի համալսարան

ՄԱԿ-ի համալսարան (ՄԱՀ) (ճապ.՝ 国際連合大学, Kokusai rengō daigaku, UNU), 1975^[1] թվականին հիմնադրված գիտնականների միջազգային միություն, որը զբաղված է հետազոտություններով, քաղաքագիտական ուսումնասիրությամբ, ինստիտուցիոնալ և անհատական ներուժի զարգացման, ինչպես նաև տեղեկատվության տարածման աշխատանքներով^[2]։ Այն գտնվում է Սիբույայում (Տոկիո, Ճապոնիա)՝ ՄԱԿ-ի դիվանագիտական կարգավիճակով։ 2010 թվականից ՄԱՀ-ը լիազորված է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կողմից։ Այն նաև կամուրջ է հանդիսանում ՄԱԿ-ի և միջազգային ակադեմիայի, քաղաքականության ստեղծման և մասնավոր հատվածի համայնքների միջև։

ՄԱԿ-ի համալսարան United Nations University
ՄԱԿ-ի համալսարանի Լոգո
Համալսարանի շենքը, Տոկիո
Հապավում	ՄԱՀ
Տեսակ	international university?, հետազոտական համալսարան, organization established by the United Nations?, Միջազգային կազմակերպություն և մտքի կենտրոն
Հիմնադրված է	դեկտեմբեր 1972
Հիմնադրիր	Միացյալ ազգերի կազմակերպության գլխավոր ասամբլեա
Երկիր	Ճապոնիա
Տեղագրություն	Jingūmae?
Կայք	unu.edu​(անգլ.)​(ճապոներեն)
ՄԱԿ-ի համալսարան (Ճապոնիա) ՄԱԿ-ի համալսարան, Ճապոնիա
United Nations University Վիքիպահեստում

Կազմակերպություն և առաջնորդություն

Համալսարանը ղեկավարում է ռեկտորը, որն ունի ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալի պաշտոնը։

Մինչև այսօր, ՄԱՀ-ն ունեցել է վեց ռեկտոր։ 2013 թվականից մինչև այսօր համալսարանի ռեկտորը կանադացի Դեյվիդ Մ․ Մելոնեն է։

Միավորված ազգերի կազմակերպության համալսարանի ռեկտորների ցանկը․

#	Ռեկտոր	Պաշտոնի սկիզբ	Պաշտոնի վերջ
1	Ջեյմս Մ․ Հեսթեր	Նոյեմբերի 11, 1974	Ապրիլի 10, 1980
2	Սոեջաթմոկո	Ապրիլի 10, 1980	Մարտի 30, 1987
3	Հեյթոր Գուրդուլինո դե Սոուսա	Մարտի 30, 1987	Սեպտեմբերի 1, 1997
4	Հանս Ջ․ Ա․ Վան Գինկել	Սեպտեմբերի 1 1997	Սեպտեմբերի 1, 2007
5	Քոնրադ Օսթերվալդեր	Սեպտեմբերի 1, 2007	Փետրվարի 28, 2013
6	Դեյվիդ Մ․ Մալոնե M. Malone	Մարտի 1, 2013	մինչև հիմա

ՄԱԿ-ի համալսարանն ունի 24 աշխատակցից կազմված Կառավարման խորհուրդ^[3], որի անդամները նշանակվում են ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղարի և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գլխավոր տնօրենի որոշմամբ վեց տարի ժամկետով^[4]։ Համալսարանն ունի սեփական հրատարակչությունը՝ ՄԱՀ-ի հրատարակչությունը։

Պատմություն

Համալսարանը հիմնադրվել է 1973 թվականին, իսկ պաշտոնական գործունեությունը ծավալել է 1976 թվականից՝ ՄԱԿ-ի 7 Ճապոնիայի միջև մշտական համաձայնագրի ստորագրումից հետո^[5]։ Միավորված ազգերի կազմերպության համալսարանի ստեղծման գաղափարը ծագել է 1969 թվականին Գլխավոր քարտուղար Ու Տանի կողմից^[6]։

ՄԱՀ-ի ինստիտուներ և փոխռեկտորներ

Տարիների ընթացքում ՄԱՀ-ի մի քանի ինստիտուտներ ստեղծվեցին` ՄԱԿ-ի հետազոտական նախաձեռնություններին աջակցելու համար։ Մասնավորապես, 2007 թվականին Բոննում (ՄԱՀ-ViE) փոխռեկտորատ հիմնադրվեց՝ Եվրոպայում ՄԱԿ-ի համալսարանի ներկայությունը ապահովելու համար։ Համալսարանը նպատակաուղղված է խթանել ՄԱԿ-ի՝ խաղաղությանը և առաջընթացին ուղղված նպատակների իրականացումը։ ՄԱՀ-ViE-ի նպատակն է օգնել այնպիսի համընդհանուր հրատապ խնդիրների լուծումներ գտնելուն, ինչպիսիք են մարդկության գոյատևումը, զարգացումն ու բարեկեցությունը^[2]։

ՄԱՀ-ը որպես աստիճան տվող հաստատություն

2009 թվականի դեկտեմբերին ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեան փոփոխել է ՄԱԿ-ի Կանոնադրությունը, որպեսզի ՄԱՀ-ին հնարավորություն ընձեռվի «խրախուսել և տրամադրել մագիստրոսի և դոկտորական աստիճանները, դիպլոմները, վկայականները և այլ ակադեմիական խրախուսանքներ»^[7]։

2013 թվականին UNU-ISP-ը Ակադեմիկական աստիճանների և համալսարանական գնահատանների ազգային ինստիտուտում (Ճապոնիայի բարձրագույն ուսումնական ինստիտուտների հավատարմագրման գործակալությունն է) հայտարարել է իր հավատարմագրության հետամուտ լինելու մասին^[8]։ ՄԱՀ-IAS-ը պաշտոնապես հավատարմագրվել է 2015 թվականի ապրիլին՝ դարձնելով այն առաջին միջազգային կազմակերպությունը, որը ճանաչվել է NIAD-UE-ի կողմից^[9]։

Ֆինանս

Համալսարանը բացառապես ֆինանսավորվում է պետությունների, գործակալությունների, հիմնադրամների և անհատ դոնորների կողմից կամավոր վճարումներով։ Համալսարանը ՄԱԿ-ի բյուջեից չի ֆինանսավորվում և աշխատանքային ծախսերի համար անհրաժեշտ տարեկան եկամտի մեծ մասը ստանում է Նվիրատվության հիմնադրամից։ ՄԱՀ-ի բյուջեն 2008-2009 թվականներին կազմել է 101,8 միլիոն դոլար, իսկ անձնակազմը բաղկացած է 559 աշխատակցից, որոնք ներկայացնում են զարգացած և զարգացող երկրները^[2]։

Ծանոթագրություններ

1. «United Nations University, History and Background». Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ փետրվարի 8-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 1-ին.
2. «Հիմնարար Փաստեր». ՄԱԿ-ի հանրային վարչություն. 2013. էջ 89-90. «Միավորված ազգերի կազմակերպության համալսարան, ՄԱՀ»
3. «UNU Council». unu.edu.
4. «Director-General of UNESCO, Irina Bokova | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization». www.unesco.org. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
5. «UNTC». un.org.
6. United Nations General Assembly Session 24 Resolution 2573. International university A/RES/2573(XXIV) 13 December 1969. Retrieved 2008-05-02.
7. «UNU Charter». unu.edu.
8. «Jobs | UNU Institute for Sustainability and Peace». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
9. «UNU-IAS Accredited by the National Institution for Academic Degrees and University Evaluation». unu.edu (ամերիկյան անգլերեն). 2015 թ․ մայիսի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 3-ին.

Արտաքին հղումներ

• United Nations University Headquarters
• United Nations University Vice-Rectorate in Europe (UNU-ViE)
• United Nations University Office in Paris (UNU-OP) Արխիվացված 2014-10-10 Wayback Machine
• United Nations University Office in New York (UNU-ONY) Արխիվացված 2013-09-01 Wayback Machine

Վիդեոհոլովակներ

• UNU YouTube channel
• UNU Vimeo channel

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «ՄԱԿ-ի համալսարան» հոդվածին։