![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Hepatitis_E_virus.jpg/640px-Hepatitis_E_virus.jpg&w=640&q=50)
Հեպատիտ E
մարդու հիվանդություն / From Wikipedia, the free encyclopedia
Հեպատիտ E (ՀE), լյարդի բորբոքում, որն առաջանում է հեպատիտ E վիրուսով վարակման հետևանքով[1][2], այն վիրուսային հեպատիտի տեսակ է[3]։ Հեպատիտ E-ն ունի հիմնականում ֆեկալ-օրալ փոխանցման ուղի, ինչպես և հեպատիտ A-ն[4][5][6]։ Հեպատիտ E-ի ամենավաղ հայտնի համաճարակը տեղի է ունեցել 1955 թվականին Նյու Դելիում[7], սակայն վիրուսը չի անջատվել մինչև 1983 թվականին ռուս գիտնականների կողմից Աֆղանստանում համաճարակային բռնկման հետաքննումը[8]։ HEV-ը միաշղթա ՌՆԹ պարունակող, առանց պատյանի, իկոսաեդրային վիրուս է և մարդու հեպատիտի հինգ հայտնի վիրուսներից մեկը՝ A, B, C, D և E:
Հեպատիտ Е վիրուս | |
---|---|
![]() | |
Տեսակ | վարակիչ հիվանդություն, notifiable disease? և հիվանդության կարգ |
Պատճառ | hepatitis E virus? |
Փոխանցման ձև | ֆեկալ-օրալ |
Հիվանդության ախտանշաններ | սրտխառնոց, դեղնուկ |
Հետևանք | լյարդային անբավարարություն |
Բուժաքննություն | Պոլիմերազային շղթայական ռեակցիա և ELISEA? |
Բժշկական մասնագիտություն | ինֆեկցիոն հիվանդություններ, հեպատոլոգիա |
ՀՄԴ-9 | 070.4 |
ՀՄԴ-10 | B17.2 |
Ախտորոշում | արյան թեստավորում |
Տարբերակիչ ախտորոշում | Հեպատիտ А վիրուս |
Բուժում | հանգիստ, ռիբավիրին (քրոնիկ վարակ) |
Հանդիպման հաճախականություն | 28 միլիոն ամբողջ աշխարհում |
![]() |
Հեպատիտ A-ի պես, հեպատիտ E-ին նույնպես բնորոշ է հիվանդության սուր և ինքնասահմանափակվող ընթացքը ռեսուրսներով հարուստ երկրներում մահացության ցածր մակարդակով։ Այնուամենայնիվ, այն կարող է ավելի ծանր ընթացք ունենալ հղիների և թուլացած իմունային համակարգ ունեցող մարդկանց մոտ՝ մահացության էականորեն ավելի բարձր մակարդակով։ Հղի կանանց մոտ, հատկապես երրորդ եռամսյակում, հիվանդությունն ավելի հաճախ ծանր է ընթանում և կապված է լյարդի ֆուլմինանտ անբավարարություն կոչվող կլինիկական համախտանիշի հետ, մահացության մակարդակը մոտ 20% է.[5][9][10]: Մինչ հղի կանայք կարող են հիվանդության արագ և ծանր ընթացք ունենալ, փոխպատվաստված օրգաններով հիվանդները, ովքեր դեղեր են ընդունում իմունային համակարգը թուլացնելու և օրգանների մերժումը կանխելու համար, կարող են զարգացնել ավելի դանդաղ և կայուն ձև, որը կոչվում է քրոնիկ հեպատիտ E[11] և ախտորոշվում է 3 ամիս շարունակական վիրեմիայից հետո[12]։ 2017 թվականին հեպատիտ E-ով հիվանդացել է ավելի քան 19 միլիոն մարդ[13]։ 15-ից 35 տարեկան տղամարդիկ հիվանդացության առավել բարձր ռիսկ ունեն[8]։ Կանխարգելիչ պատվաստանյութը (HEV 239) հաստատվել է Չինաստանում օգտագործման համար։