Կիսամոս

Կիսամոս^[1] (հուն․՝ Κίσσαμος^[2]), հայտնի է նաև որպես Կաստելի (Καστέλι, անգլ.՝ Kastelli^[3]), փոքր քաղաք Հունաստանում՝ Կիպրոսից հարավ-արևմուտք, Կրետեի ծովի Կիսամոս ծովածոցի ափին, Խանիայից 40 կմ արևմուտք։ Կիսամոս համայնքի (դիմա) վարչական կենտրոնը Խանիա ծայրամասային միավորի Կրետե ծայրամասում։ Ըստ 2011 թվականի վիճակագրության՝ բնակչությունը 4236 մարդ է^[2]։ Այժմ քաղաքը այստեղ գտնվող վենետիկյան ամրոցի անունով երբեմն անվանում են նաև Կաստելի։

Կիսամոս
Երկիր	Հունաստան
Կարգավիճակ	քաղաք
Մտնում է	Kissamos Municipality? և Commune of Kissamos?
Բնակչություն	▲4295 մարդ (2021)
Հեռախոսային կոդ	28220
Փոստային ինդեքսներ	734 00
kissamos.gr/en/
Կիսամոս Վիքիպահեստում

Ժամանակակից Կիսամոսը նավահանգիստ և ձկնորսական գյուղ է։ Զբոսաշրջություն գրեթե չկա։ Քաղաքային հնագիտական թանգարանի հավաքածուում, որը տեղակայված է նահանգապետի հնագույն նստավայրում, գտնվում են տեղի հնագիտական պեղումների բրածոները, այդ թվում՝ հռոմեական խճանկար, անտիկ Ֆալասանդրա քաղաքից պելիկա և այլ հնություններ։ Կիսամոսից հարավ գտնվում են անտիկ հայտնի Պոլերինա (Πολυρρηνία) քաղաքի, իսկ արևմուտք՝ Ֆալասանդրայի փլատակները։

2002 թվականին 5,7 մլն տարեկան վաղ հոմինինի 29 հետքեր են հայտնաբերվել Տրախիլոս (Τράχηλος) գյուղի լողափի ափամերձ ժայռերում՝ Կիսամոսից 4 կմ հյուսիս-արևմուտք^[4]։ Հնարավոր է, որ հետքերը պատկանում են գրեկոպիտեկուսին^[5][6]։ 2017 թվականի սեպտեմբերին Կիսամոսի Կաստելի հնագիտական օբյեկտի տեղամասից ջնջվել են 40 ուսումնասիրված հետքերից 10-ը^[7]։

Տրանսպորտ

Կիսամոսը E65 (EO90) ավտոմայրուղու արևմտյան վերջնակետն է, որն անցնում է ժամանակակից Կրետեի հյուսիսային լողափով։ Կիսամոսից լաստանավային ծառայություն է ստեղծվել Պելեպոնեսում գտնվող Յիտիոն նավահանգիստ՝ Անտիկիթիրայի և Կիտիրայի միջով, նաև զբոսանավակներ են գնում Գրամվուսա կղզի և Գրամվուսա կղզում գտնվող այսպես կոչված «ծովահենների» Բալոս ծովածոց (արևմտյան Կրետեի բնական տեսարժան վայրերից մեկը Էլաֆոնիսի կղզու հետ միասին)։

Կիսամոսի տեղական համայնք

Կիսամոսի տեղական համայնքի մեջ է մտնում Կունուպիցան։ Ըստ 2011 թվականի վիճակագրության՝ բնակչությունը 4275 մարդ է^[2]։ Մակերեսը 7,597 կմ² է^[8]։

Անվանում	Բնակչություն(2011)[2], մարդ
Կիսամոս	4236
Կունուպիցա	39

Բնակչություն

Տարի	Բնակչություն, մարդ
1991	2925[9]
2001	3969[9]
2011	Ընդամենը՝ 4236[2]

Ծանոթագրություններ

1. Балканские страны, юг // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 1999 г. ; отв. ред. Т. Г. Новикова, Т. М. Воробьёва. — 3-е изд., стер., отпеч. в 2002 г. с диапоз. 1999 г. — М. : Роскартография, 2002. — С. 104—105. — ISBN 5-85120-055-3.
2. «Απογραφή Πληθυσμού — Κατοικιών 2011. Μόνιμος πληθυσμός» (հունարեն). Հունաստանի վիճակագրական ծառայություն. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 4-ին.
3. Gerard D. Gierlińskia, Grzegorz Niedźwiedzkib, Martin G. Lockleyc, Athanassios Athanassioue, Charalampos Fassoulasf, Zofia Dubickag, Andrzej Boczarowskic, Matthew R. Bennettk, Per Erik Ahlbergb Possible hominin footprints from the late Miocene (c. 5.7 Ma) of Crete?(անգլ.) // Proceedings of the Geologists' Association. — 2017. — doi:10.1016/j.pgeola.2017.07.006
4. Станислав Дробышевский (2017 թ․ սեպտեմբերի 2). «Следы неведомых критян. Гоминиды на Крите 5,7 млн лет назад?». Антропогенез.ру. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
5. «Fossil footprints challenge established theories of human evolution» (անգլերեն). Phys.org. 2017 թ․ օգոստոսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
6. Matthew Robert Bennett, Per Ahlberg (2017 թ․ սեպտեմբերի 1). «Controversial footprint discovery suggests human-like creatures may have roamed Crete nearly 6m years ago» (անգլերեն). Phys.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
7. «Fossil footprints of early human ancestor stolen from archaeological site in Kasteli, Crete» (անգլերեն). www.tornosnews.gr. 2017 թ․ սեպտեմբերի 14. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
8. Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης μαρτίου 2001 (μόνιμος πληθυσμός)(հուն.). — Πειραιάς: Εθνική στατιστική υπηρεσία της Ελλάδας, 2009. — Т. I. — С. 429. — ISSN 1106-5761.
9. «Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Σύνολο Ελλάδος, νομοί, δήμοι/κοινότητες, δημοτικα/κοινοτικά διαμερίσμα και οικισμοί. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991» (հունարեն). Հունաստանի վիճակագրական ծառայություն. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 22-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կիսամոս» հոդվածին։