Կառնուլ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Կառնուլ, Կառնուլու[2] (տելուգու՝ కర్నూలు, հինդի՝ कर्नूल, անգլ.՝ Kurnool), քաղաք Հնդկաստանի հարավային հատվածում գտնվող Անդհրա-Պրադեշ նահանգում[3]։ Կարնուլ շրջանի վարչական կենտրոն։ Կարնուլը նահանգի մայրաքաղաքից՝ Հայդարաբադից տեղակայված է 212 կմ դեպի հարավ[4][5]։ Մեծությամբ նահանգի վեցերորդ քաղաքն է։ Հայտնի է որպես «Ռայալասիմայի դարպասներ»։ 1953 թվականի հոկտեմբերի 1-ից մինչև 1956 թվականի հոկտեմբերի 31-ը եղել է Անդհրա նահանգի մայրաքաղաքը[6][7]։
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Կառնուլ | ||
 | ||
| Երկիր |  Հնդկաստան | |
| Համայնք | Kurnool district? | |
| Մակերես | 97,69 կմ² | |
| ԲԾՄ | 274±1 մետր | |
| Բնակչություն | ▲457 633 մարդ (2011)[1] | |
| Ժամային գոտի | UTC+5:30 | |
| Հեռախոսային կոդ | 8518 | |
| Փոստային դասիչ | 518000–518999 | |
| ||
Ծագումնաբանություն
«Կառնուլ» անվանումը ծագում է «Կանդենավոլու» անվանումից։ Կանդենան տելուգուից թարգմանաբար նշանակում է քսուք[8]։ Նաև քաղաքը հայտնի է որպես Սկանդա կամ Կումարասվանի (պատերազմի գլխավոր աստված)[8][9][10]։
Ֆիզիկա-աշխարհագրական բնութագիր
Միջին բարձրություն ծովի մակարդակից կազմում է 273 մետր[11]։ Կարնուլը տեղակայված է Տունգաբհադրա գետի ափերին՝ Կրիշնա գետի աջ վտակի վրա[12]։ Քաղաքի միջով նաև հոսում են Հանդրի և Նիվա գետերը[13]։
Կլիման արևադարձային է՝ ամռանը 26 °C-ից մինչև 45 °C և ձմռանը՝ 12 °C-ից մինչև 31 °C ջերմատիճաններով։ Տեղումների միջին քանակը կազմում է 542 մմ։
| Կարնուլ (1981–2010)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 37.3 (99.1) |
39.9 (103.8) |
42.6 (108.7) |
44.8 (112.6) |
46.5 (115.7) |
42 (108) |
38.5 (101.3) |
37.8 (100) |
38.7 (101.7) |
38.4 (101.1) |
38.8 (101.8) |
34.4 (93.9) |
46.5 (115.7) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 31.7 (89.1) |
34.8 (94.6) |
38.2 (100.8) |
40.1 (104.2) |
40.5 (104.9) |
36.2 (97.2) |
33.6 (92.5) |
32.5 (90.5) |
32.9 (91.2) |
32.5 (90.5) |
31.2 (88.2) |
30.5 (86.9) |
34.6 (94.3) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 17.9 (64.2) |
20.3 (68.5) |
23.8 (74.8) |
26.7 (80.1) |
27.5 (81.5) |
25.5 (77.9) |
24.5 (76.1) |
23.9 (75) |
23.8 (74.8) |
22.8 (73) |
20.1 (68.2) |
17.8 (64) |
22.9 (73.2) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | 8.3 (46.9) |
11.1 (52) |
12.8 (55) |
15.5 (59.9) |
19.4 (66.9) |
17.6 (63.7) |
19.2 (66.6) |
19.9 (67.8) |
17.0 (62.6) |
13.0 (55.4) |
9.3 (48.7) |
6.7 (44.1) |
6.7 (44.1) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 4.0 (0.157) |
2.2 (0.087) |
9.8 (0.386) |
26.4 (1.039) |
50.4 (1.984) |
93.6 (3.685) |
121.4 (4.78) |
143.4 (5.646) |
145.0 (5.709) |
114.1 (4.492) |
23.0 (0.906) |
3.9 (0.154) |
737.2 (29.024) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}}) | 0.3 | 0.2 | 0.7 | 1.6 | 2.7 | 5.7 | 7.6 | 9.0 | 7.7 | 5.2 | 1.9 | 0.3 | 43.0 |
| աղբյուր: նդկաստանի օդերևութաբանական դեպարտամենտ[14][15] | |||||||||||||
Բնակչություն
Հնդկաստանի 2011 թվականի մարդահամարի տվյալների համաձայն՝ Կարնուլի բնակչությունը կազմել է 484 327 մարդ, որոնցից 239 401՝ տղամարդիկ և 238 723՝ կանայք։ Գրագիտության մակարդակը կազմում է 77,37 %[16][17]:
| Գրագիտությունը Կարնուլում[17] | ||||
|---|---|---|---|---|
| Բոլորը | 77.37 % | |||
| Տղամարդիկ | 83.01 % | |||
| Կանայք | 71.24 % | |||
| Բնակչության 1901-2011 թվականների վիճակագրություն | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Արտադրություն
Գերակշռում է ցեմենտի արտադրությունը։ Բնակիչների գործունեության առաջին ոլորտներից մեկն է դարձել բամբակի արտադրանքի և բամբակազտության արտադրությունը, գորգերի պատրաստումը։ Մեծանում է բուսական յուղերի քանակը, որն արտահանվում է։
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
