From Wikipedia, the free encyclopedia
Արքայաջուր - ազոտական թթվի և աղաթթվի խառնուրդ։ Արքայաջուր անվանումը տվել են ալքիմիկոսները, քանի որ նրա մեջ լուծվում է «մետաղների արքան»՝ ոսկին։ Սովորաբար օգտագործվող խիտ ազոտական թթվի և աղաթթվի ծավալային հարաբերությունը արքայաջրում 1։3,6 է։ Կարելի է նաև թթուներից մեկը կամ մյուսը վերցնել ավելցուկով (հաճախ վերցնում են 1։3 հարաբերությունը)։ Արքայաջուրն անգույն, քլորի հոտով, արագ դեղնող հեղուկ է։ Խիստ օքսիդիչ է։ Արքայաջրում լուծվում են բոլոր մետաղները (բացառությամբ ռութենիումի, ռադիումի, օսմիումի և իրիդիումի)։ Արքայաջրի հատկությունները պայմանավորված են հետևյալով, ազոտական թթուն օքսիդացնում է աղաթթուն, առաջացնելով նիտրոզիլ քլորիդ՝ NOC1 և ատոմական քլոր, որոնց ներգործության շնորհիվ մետաղները օքսիդանում են և լուծվում։ Արքայաջուր պատրաստում են օգտագործելուց անմիջապես առաջ։ Օգտագործվում է վերլուծական քիմիայում, ոսկերչության և ատամնաբուժության մեջ՝ ոսկին, պլատինը և թթուներում չլուծվող մյուս մետաղները լուծելու համար։
Արքայաջուր | |
---|---|
Մոլային զանգված | 1,6E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
Խտություն | 1,01 գ/սմ³ գ/սմ³ |
Հալման ջերմաստիճան | −42 °C °C |
Եռման ջերմաստիճան | 108 °C °C |
Քիմիական հատկություններ | |
Դասակարգում | |
CAS համար | 8007-56-5 |
PubChem | 62687 |
SMILES | [N+](=O)(O)[O-].Cl |
ChEBI | 56437 |
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.