![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus.jpg/640px-Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus.jpg&w=640&q=50)
Արցախի ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագիր
From Wikipedia, the free encyclopedia
ԼՂՀ-ն գտնվում է Հայկական լեռնաշխարհի հյուսիսարևելյան Եզրին՝ Փոքր Կովկասի հարավարևելյան մասում։ Տարածքում է Կուր-Արաքսի դաշտավայրի արևմտյան մասը։ Մակերևույթը հիմնականում լեռնային է՝ հյուսիս-արևմուտքից հարավ-արևելք ընդհանուր թեքությամբ։ Տարածքի միջին բարձրությունը ծովի մակերևույթից 1100 մ է, ամենաբարձր կետը Արիության լեռն է (3724 մ, Մռավի լեռնաշղթայում), ամենացածրը՝ Սև ջրի հովիտը (112 մ, Մարտունու շրջան)։ Բարձր լեռնագագաթներից է Մռավը (3343 մ)։ Մռավի հարավարևելյան կարճ, զառիթափ ու հողմահարված լանջերը հանրապետության տարածքում կտրտված են Թարթառ (Տրտու) գետի վտակների խոր կիրճերով ու գետահովիտներով։ Լեռնաշղթայի բարձրադիր մասերում պահպանվել են ռելիեֆի սառցադաշտային ձևեր (կառեր, կրկեսներ, տաշտակաձև հովիտներ)։ Տարածքի արևմտյան մասում հյուսիս-արևմուտքից հարավարևելյան ձգվում է Արցախի լեռնաշղթան, որի արևելյան՝ Օխտնաղբյուր, Կուսանաց, Կաչաղակաբերդ, Շմանեկ, Ծավեն, Մարխաթուն և այլ լեռնաճյուղեր բաժանված են Կարկառ, Խաչեն, Խոնաշեն և այլ գետերի ու դրանց վտակների խոր հովիտներով։ Լեռնաշղթայի առավել բարձր գագաթների (Կուսանաց, Դալիսար և այլն) հարաբերական բարձրություն 500-600 մ է։ Հարավ-արևելքում ձգվում է Մեծ Քիրս լեռնաշղթան (2724 մ), որի հյուսիսային մասում է Ճաղատսարի լեռնանցքը (2080 մ), որտեղով անցնում է Ստեփանակերտ-Գորիս ավտոմայրուղին։ Լեռնաշղթայի արևելյան մասում է Շուշիի սարավանդը։ Տարածքում կան ռելիեֆի կարստային ձևեր (հայտնի է Որվան-Ազոխի քարանձավը)։
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus.jpg/640px-Murov_mountain_in_Azerbaijan-Caucasus.jpg)