Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ From Wikipedia, the free encyclopedia
ԱՄՆ փոխնախագահ (անգլ.՝ Vice President of the United States), նախագահից հետո կարևորությամբ երկրորդ պաշտոնյան է ԱՄՆ դաշնային կառավարության գործադիր համակարգում։ ԱՄՆ առաջին փոխնախագահը Ջոն Ադամսն էր, գործող փոխնախագահը Քամալա Հարիսն է։ Ամբողջ պատմության մեջ այս պաշտոնը զբաղեցրել է 48 մարդ։
ԱՄՆ փոխնախագահ Vice President of the United States | |
---|---|
ԱՄՆ փոխնախագահի կնիքը | |
Դիմելաձև | Տիկին փոխնախագահ (ոչ պաշտոնական) Մեծարգո (պաշտոնական) Տիկին նախագահ (սենատում) Նորին Գերազանցություն (դիվանագիտական) |
Լիազորության ժամկետ | 4 տարի (ժամկետի սահմանափակում չկա) |
Աշխատավարձ | 284,600$ (տարեկան) |
Առաջինը պաշտոնում | Ջոն Ադամս |
Կուսակցություն | Դեմոկրատական |
Ստորագրություն | |
Կայք | Հղում |
Փոխնախագահը շատ լիազորություններ չունի, փոխնախագահի հիմնական սահմանադրական գործառույթն այն է, որ նա ԱՄՆ նախագահին փոխարինում է նրա մահվան, հրաժարականի կամ պաշտոնից հրաժարվելու դեպքում։ Ութ փոխնախագահներ զբաղեցրել են նախագահի պաշտոնը նախորդների մահվան հետևանքով և պաշտոնաթողության պատճառով։ Բացի այդ, փոխնախագահը Սենատի պաշտոնական ղեկավարն է։
7 փոխնախագահները մահացել են պաշտոններում (բոլորն իրենց մահով, վերջինը՝ Շերմանը 1912 թվականին), 2-ը պաշտոնաթող են եղել (Կալխուն և Ագնյու), 9-ը նախագահ են դարձել նախագահի հրաժարականի կամ մահվան արդյունքում (ընդ որում նրանցից 4-ը հետագայում վերընտրվել են)։ 4 գործող փոխնախագահներ ընտրվեցին նախագահներ (Ադամս, Ջեֆերսոն, Վան Բյուրեն և Բուշ ավագ), ևս մեկը՝ Նիքսոնը, նախագահ ընտրվեց փոխնախագահության ավարտից 8 տարի անց։
1973 թվականին Ջերալդ Ֆորդը նշանակվեց Ռիչարդ Նիքսոնի՝ ԱՄՆ փոխնախագահի պաշտոնում Սպիրո Ագնյուի հրաժարականից հետո։ Նոյեմբերի 27-ին Ֆորդը հաստատվեց Սենատի կողմից, դեկտեմբերի 6-ին՝ ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի կողմից, որից հետո ստանձնեց պաշտոնը։ Ավելի քիչ, քան մեկ տարի անց՝ 1974 թվականի օգոստոսի 9-ին, Ֆորդը ստանձնեց ԱՄՆ-ի նախագահի պաշտոնը, երբ արդեն հրաժարական տվեց Նիքսոնը՝ Ուոթերգեյթի գործով հետաքննության կապակցությամբ։ Այսպիսով, Ֆորդը դարձել Է ԱՄՆ-ի միակ նախագահը, որը ինչպես նախագահի, այնպես էլ փոխնախագահի պաշտոնն ստացել է ոչ համաժողովրդական ընտրության կարգով։
1861-1865 թվականների քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ գոյություն ուներ Ամերիկայի Համադաշնային Նահանգների փոխնախագահի պաշտոն, երբ Հարավային Նահանգներն իրենց անկախ հայտարարեցին և դուրս եկան ԱՄՆ-ի կազմից։ Ամերիկայի Համադաշնային Նահանգների առաջին և միակ փոխնախագահն էր Ալեքսանդր Սթիվենսը, որն ընտրվել էր նախագահ Ջեֆերսոն Դևիսի հետ 1861 թվականի նոյեմբերի 6-ին[1]։
Ֆեդերալիստական կուսակցություն
Ժողովրդահանրապետական կուսակցություն
Դեմոկրատական կուսակցություն
Վիգերի կուսակցություն
Հանրապետական կուսակցություն
№ | Փոխնախագահ | Փոխնախագահի տարիները | Նախագահ | Նահանգ | Ծանոթագրություն | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Ջոն Ադամս (John Adams) 1735-1826 | 1789 թվականի ապրիլի 21-ից 1797 թվականի մարտի 4-ը | Ջորջ Վաշինգտոն | Մասաչուսեթս | [2][3] | |
2 | Թոմաս Ջեֆերսոն (Thomas Jefferson) 1743-1826 | 1797 թվականի մարտի 4-ից 1801 թվականի մարտի 4-ը | Ջոն Ադամս | Վիրջինիա | [4][5] | |
3 | Աարոն Բյոր (Aaron Burr) 1756-1836 | 1801 թվականի մարտի 4-ից 1805 թվականի մարտի 4-ը | Թոմաս Ջեֆերսոն | Նյու Յորք | [6][7] | |
4 | Ջորջ Քլինթոն (George Clinton) 1739-1812 | 1805 թվականի մարտի 4-ից 1812 թվականի ապրիլի 20-ը | Նյու Յորք | [8][9] | ||
Ջեյմս Մեդիսոն | ||||||
1 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1812 թվականի ապրիլի 20-ից 1813 թվականի մարտի 4-ը | ||||
5 | Էլբրիջ Գերրի (Elbridge Gerry) 1744-1814 | 1813 թվականի մարտի 4-ից 1814 թվականի նոյեմբերի 23-ը | Մասաչուսեթս | [10][11] | ||
2 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1814 թվականի նոյեմբերի 23-ից 1817 թվականի մարտի 4-ը | ||||
6 | Դենիել Թոմփքինս (Daniel D. Tompkins) 1774-1825 | 1817 թվականի մարտի 4-ից 1825 թվականի մարտի 4-ը | Ջեյմս Մոնրո | Նյու Յորք | [12][13] | |
7 | Ջոն Կելհուն (John C. Calhoun) 1782-1850 | 1825 թվականի մարտի 4-ից 1832 թվականի դեկտեմբերի 28-ը | Ջոն Քվինսի Ադամս | Հարավային Կարոլինա | [14][15] | |
Էնդրյու Ջեքսոն | ||||||
3 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1832 թվականի դեկտեմբերի 28-ից 1833 թվականի մարտի 4-ը | ||||
8 | Մարտին Վան Բյուրեն (Martin Van Buren) 1782-1862 | 1833 թվականի մարտի 4-ից 1837 թվականի մարտի 4-ը | Նյու Յորք | [16][17] | ||
9 | Ռիչարդ Ջոնսոն (Richard Mentor Johnson) 1780-1850 | 1837 թվականի մարտի 4-ից 1841 թվականի մարտի 4-ը | Մարտին վան Բյուրեն | Կենտուկի | [18][19] | |
10 | Ջոն Թայլեր (John Tyler) 1790-1862 | 1841 թվականի մարտի 4-ից 1841 թվականի ապրիլի 4-ը | Ուիլյամ Հենրի Հարիսոն | Վիրջինիա | [20][21] | |
4 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1841 թվականի ապրիլի 4-ից 1845 թվականի մարտի 4-ը | Ջոն Թայլեր | |||
11 | Ջորջ Դալաս (George M. Dallas) 1792-1864 | 1845 թվականի մարտի 4-ից 1849 թվականի մարտի 4-ը | Ջեյմս Նոքս Փոլկ | Փենսիլվանիա | [22][23] | |
12 | Միլլարդ Ֆիլմոր (Millard Fillmore) 1800-1874 | 1849 թվականի մարտի 4-ից 1850 թվականի հուլիսի 9-ը | Զակարի Թեյլոր | Նյու Յորք | [24][25] | |
5 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1850 թվականի հուլիսի 9-ից 1853 թվականի մարտի 4-ը | Միլլարդ Ֆիլմոր | |||
13 | Ուիլյամ Քինգ (William R. King) 1786-1853 | 1853 թվականի մարտի 4-ից 1853 թվականի ապրիլի 18-ը | Ֆրանկլին Փիրս | Ալաբամա | [26][27] | |
6 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1853 թվականի ապրիլի 18-ից 1857 թվականի մարտի 4-ը | ||||
14 | Ջոն Բրեքինրիջ (John C. Breckinridge) 1821-1875 | 1857 թվականի մարտի 4-ից 1861 մարտի 4-ը | Ջեյմս Բյուկենեն | Կենտուկի | [28][29] | |
15 | Հանիբալ Հեմլին (Hannibal Hamlin) 1809-1891 | 1861 թվականի մարտի 4-ից 1865 թվականի մարտի 4-ը | Աբրահամ Լինքոլն | Մեն | [30][31] | |
16 | Էնդրյու Ջոնսոն (Andrew Johnson) 1808-1875 | 1865 թվականի մարտի 4-ից 1865 թվականի ապրիլի 15-ը | Թենեսի | [32][33] | ||
7 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1865 թվականի ապրիլի 15-ից 1869 թվականի մարտի 4-ը | Էնդրյու Ջոնսոն | |||
17 | Շայլեր Կոլֆաքս (Schuyler Colfax) 1823-1885 | 1869 թվականի մարտի 4-ից 1873 թվականի մարտի 4-ը | Ուլիսես Ս. Գրանթ | Ինդիանա | [34][35] | |
18 | Հենրի Ուիլսոն (Henry Wilson) 1812-1875 | 1873 թվականի 4-ից 1875 թվականի նոյեմբերի 22-ը | Մասաչուսեթս | [36][37] | ||
8 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1875 թվականի նոյեմբերի 22-ից 1877 թվականի մարտի 4-ը | ||||
19 | Ուիլեր Ուիլյամ (William A. Wheeler) 1819-1887 | 1877 թվականի մարտի 4-ից 1881 թվականի մարտի 4-ը | Ռատերֆորդ Բյորչարդ Հեյս | Նյու Յորք | [38][39] | |
20 | Արթուր Չեստեր (Chester A. Arthur) 1829-1886 | 1881 թվականի մարտի 4-ից 1881 թվականի սեպտեմբերի 19-ը | Ջեյմս Գարֆիլդ | Նյու Յորք | [40][41] | |
9 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1881 թվականի սեպտեմբերի 19-ից 1885 թվականի մարտի 4-ը | Արթուր Չեստեր | |||
21 | Թոմաս Հենդրիքս (Thomas A. Hendricks) 1819-1885 | 1885 թվականի մարտի 4-ից 1885 թվականի նոյեմբերի 25-ը | Գրովեր Կլիվլանդ | Ինդիանա | [42][43] | |
10 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1885 թվականի նոյեմբերի 25-ից 1889 թվականի մարտի 4-ը | ||||
22 | Լևի Մորտոն (Levi P. Morton) 1824-1920 | 1889 թվականի մարտի 4-ից 1893 թվականի մարտի 4-ը | Բենջամին Հարրիսոն | Նյու Յորք | [44][45] | |
23 | Էդլայ Սթիվենսոն (Adlai Stevenson) 1835-1914 | 1893 թվականի մարտի 4-ից 1897 թվականի մարտի 4-ը | Գրովեր Կլիվլանդ | Իլինոյս | [46][47] | |
24 | Գարետ Հոբարտ (Garret A. Hobart) 1844-1899 | 1897 թվականի մարտի 4-ից 1899 թվականի նոյեմբերի 21-ը | Ուիլիամ Մաք-Քինլի | Նյու Ջերսի | [48][49] | |
11 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1899 թվականի նոյեմբերի 21-ից 1901 թվականի մարտի 4-ը | ||||
25 | Թեոդոր Ռուզվելտ (Theodore Roosevelt) 1858-1919 | 1901 թվականի մարտի 4-ից 1901 թվականի սեպտեմբերի 14-ը | Նյու Յորք | [50] | ||
12 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1901 թվականի սեպտեմբերի 14-ից 1905 թվականի մարտի 4-ից | Թեոդոր Ռուզվելտ | |||
26 | Չարլզ Ֆերբենկս (Charles W. Fairbanks) 1852-1918 | 1905 թվականի մարտի 4-ից 1909 թվականի մարտի 4-ը | Ինդիանա | [51][52] | ||
27 | Ջեյմս Շերման (James S. Sherman) 1855-1912 | 1909 թվականի մարտի 4-ից 1912 թվականի հոկտեմբերի 30-ը | Ուիլյամ Տաֆտ | Նյու Յորք | [53][54] | |
13 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի մահվան պատճառով | 1912 թվականի հոկտեմբերի 30-ից 1913 թվականի մարտի 4-ը | ||||
28 | Թոմաս Մարշալ (Thomas R. Marshall) 1854-1925 | 1913 թվականի մարտի 4-ից 1921 թվականի մարտի 4-ը | Վուդրո Վիլսոն | Ինդիանա | [55][56] | |
29 | Քալվին Քուլիջ (Calvin Coolidge) 1872-1933 | 1921 թվականի մարտի 4-ից 1923 թվականի օգոստոսի 2-ը | Ուորեն Հարդինգ | Մասաչուսեթս | [57][58] | |
14 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1923 թվականի օգոստոսի 2-ից 1925 թվականի մարտի 4-ը | Քալվին Քուլիջ | |||
30 | Չարլզ Դաուես (Charles G. Dawes) 1865-1951 | 1925 թվականի մարտի 4-ից 1929 թվականի մարտի 4-ը | Իլինոյս | [59][60] | ||
31 | Չարլզ Կյորտիս (Charles Curtis) 1860-1936 | 1929 թվականի մարտի 4-ից 1933 թվականի մարտի 4-ը | Հերբերտ Հուվեր | Կանզաս | [61][62] | |
32 | Ջոն Հարներ (John Nance Garner) 1868-1967 | 1933 թվականի մարտի 4-ից 1941 թվականի հունվարի 20-ը | Ֆրանկլին Ռուզվելտ | Տեխաս | [63][64] | |
33 | Հենրի Ուոլես (Henry A. Wallace) 1888-1965 | 1941 թվականի հունվարի 20-ից 1945 թվականի հունվարի 20-ը | Այովա | [65][66] | ||
34 | Հարի Թրուման (Harry S. Truman) 1884-1972 | 1945 թվականի հունվարի 20-ից 1945 թվականի ապրիլի 12-ը | Միսսուրի | [67][68] | ||
15 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1945 թվականի ապրիլի 12-ից 1949 թվականի հունվարի 20-ը | Հարի Ս. Թրուման | |||
35 | Օլբեն Բերկլի (Alben W. Barkley) 1877-1956 | 1949 թվականի հունվարի 20-ից 1953 թվականի հունվարի 20-ը | Կենտուկի | [69][70] | ||
36 | Ռիչարդ Նիքսոն (Richard Nixon) 1913-1994 | 1953 թվականի հունվարի 20-ից 1961 թվականի հունվարի 20-ը | Դուայթ Էյզենհաուեր | Կալիֆոռնիա | [71][72] | |
37 | Լինդոն Ջոնսոն (Lyndon B. Johnson) 1908-1973 | 1961 թվականի հունվարի 20-ից 1963 թվականի նոյեմբերի 22-ը | Ջոն Քենեդի | Տեխաս | [73][74] | |
16 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1963 թվականի նոյեմբերի 22-ից 1965 թվականի հունվարի 20-ը | Լինդոն Ջոնսոն | |||
38 | Հյումբերտ Համֆրի (Hubert Humphrey) 1911-1978 | 1965 թվականի հունվարի 20-ից 1969 թվականի հունվարի 20-ը | Մինեսոտա | [75][76] | ||
39 | Սպիրո Ագնյու (Spiro Agnew) 1918-1996 | 1969 թվականի հունվարի 20-ից 1973 թվականի հոկտեմբերի 10-ը | Ռիչարդ Նիքսոն | Մերիլենդ | [77][78] | |
17 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի հրաժարականի պատճառով | 1973 թվականի հոկտեմբերի 10-ից 1973 թվականի դեկտեմբերի 6-ը | ||||
40 | Ջերալդ Ֆորդ (Gerald Ford) 1913-2006 | 1973 թվականի դեկտեմբերի 6-ից 1974 թվականի օգոստոսի 9-ը | Միչիգան | [79][80] | ||
18 | Պաշտոնը թափուր է փոխնախագահի կողմից նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու հետևանքով | 1974 թվականի օգոստոսի 9-ից 1974 թվականի դեկտեմբերի 19-ը | Ջերալդ Ֆորդ | |||
41 | Նելսոն Ռոքֆելեր (Nelson Rockefeller) 1908-1979 | 1974 թվականի դեկտեմբերի 19-ից 1977 թվականի հունվարի 20-ը | Նյու Յորք | [81][82] | ||
42 | Ուոլտեր Մոնդեյն (Walter Mondale) 1928-2021 | 1977 թվականի հունվարի 20-ից 1981 թվականի հունվարի 20-ը | Ջիմի Քարթեր | Մինեսոտա | [83][84] | |
43 | Ջորջ Բուշ (George H. W. Bush) 1924-2018 | 1981 թվականի հունվարի 20-ից 1989 թվականի հունվարի 20-ը | Ռոնալդ Ռեյգան | Տեխաս | [85][86][87] | |
44 | Դեն Կուեյլ (Dan Quayle) 1947- | 1989 թվականի հունվարի 20-ից 1993 թվականի հունվարի 20-ը | Ջորջ Հ. Ու. Բուշ | Ինդիանա | [88][89] | |
45 | Ալբերտ Գոռ (Al Gore) 1948- | 1993 թվականի հունվարի 20-ից 2001 թվականի հունվարի 20-ը | Բիլ Քլինթոն | Թենեսի | [90][91] | |
46 | Դիկ Չեյնի (Dick Cheney) 1941- | 2001 թվականի հունվարի 20-ից 2009 թվականի հունվարի 20-ը | Ջորջ Ու. Բուշ | Վայոմինգ | [92][93][94][95] | |
47 | Ջոզեֆ Բայդեն (Joe Biden) 1942- | 2009 թվականի հունվարի 20-ից 2017 թվականի հունվարի 20-ը | Բարաք Օբամա | Դելավեր | [96] | |
48 | Մայք Փենս (Mike Pence) 1959- | 2017 թվականի հունվարի 20-ից 2021 թվականի հունվարի 20-ը | Դոնալդ Թրամփ | Ինդիանա | [97] | |
49 | Քամալա Հարիս (Kamala Harris) 1964- | 2021 թվականի հունվարի 20-ից | Ջո Բայդեն | Կալիֆոռնիա | [98] |
2019 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ ողջ են ԱՄՆ 5 նախկին փոխնախագահներ։
Փոխնախագահ | Փոխնախագահության տարիներ | Ծննդյան ամսաթիվ |
---|---|---|
Դեն Կուեյլ | 1989-1993 | 1947 թվականի փետրվարի 4 |
Ալբերտ Գոռ | 1993-2001 | 1948 թվականի մարտի 31 |
Դիկ Չեյնի | 2001-2009 | 1941 թվականի հունվարի 30 |
Ջոզեֆ Բայդեն | 2009-2017 | 1942 թվականի նոյեմբերի 20 |
Մայք Փենս | 2017-2021 | 1959 թվականի հունիսի 7 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.