Južny Tirol

Južny Tirol (němsce Südtirol, italsce Alto Adige, Sudtirolo, hamtsce Autonome Provinz Bozen – Südtirol) je najsewjerniša prowinca Italskeje a twori hromadźe z prowincu Trient awtonomny region Trentino-Južny Tirol. Wot lěta 1972 ma Južny Tirol daloko sahace prawa samozarjadnistwa. W Alpach ležacy kraj ma něhdźe 520.000 wobydlerjow; hłowne město je Bozen (Bolzano). Hač do lěta 1920 słušeše Južny Tirol jako južna połojca tirolskeho hrabjanstwa k Rakuskej.

Karta Južneho Tirola

Wopon prowincy

Dwurěčna wjesna tafla

Wobydlerstwo zestaji so z 62 % němskorěčnych, 23 % italskorěčnych a 4 % ladinskich Južnotirolčanow, při čimž sydla Ladinojo hłownje w Dolomitach. Južny Tirol ma přestrjeń 7.400 kwadratnych kilometrow, štož wotpowěduje poł přestrjeni Łužicy.

Južny Tirol słuša k najbohatšim regionam Italskeje a cyłeje Europskeje unije. Přez kraj wjedźe europska transitowa ruta přez Brennerowy přesmyk, jedyn z najwažnišich přechodow přez Alpy, kotryž zwjazuje Němsku a Awstrisku z Italskej.

Gmejny

Južny Tirol wobsteji ze 116 gmejnow, z kotrychž maja wósom status města. Jeničke wulkoměsto je Bozen. Po ličbje wobydlerstwa najwjetše gmejny su:

Najwjetše gmejny Južneho Tirola

němske mjeno	italsce	ladinsce	wobydlerstwo (31. dec. 2013)
Bozen	Bolzano	Balsan, Bulsan	105.713
Meran	Merano	Maran	38.863
Brixen	Bressanone	Persenon, Porsenù	21.189
Leifers	Laives		17.555
Bruneck	Brunico	Bornech, Burnech	15.823
Eppan	Appiano		14.619
Lana	Lana		11.530
Kaltern	Caldaro		7.775
Ritten	Renon	Renon	7.705
Sarntal	Sarentino		6.958

Wobrazy

• 
  Tři ciny (Drei Zinnen) w Dolomitach
• 
  Etschowy doł pola Merana
• 
  Radnica w Brixenje
• 
  Trojorěčny pućnik (ladinsce, němsce, italsce)
• 
  Hród Tirol

Wotkazaj

 Commons: Južny Tirol – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

• Oficielne webstrony awtonomneje prowincy

46.6611.43