From Wikipedia, the free encyclopedia
Hórski klon (Acer pseudoplatanus) je štom ze swójby mydłowcowych rostlinow (Sapindaceae).
Hórski klon (Acer pseudoplatanus) | |
systematika | |
---|---|
Domena | Eukaryoty |
Swět | Rostlinstwo |
Eurosidy II | |
rjad: | (Sapindales) |
swójba: | Mydłowcowe rostliny (Sapindaceae) |
ród: | Klon[1][2] (Acer) |
družina: | Hórski klon |
wědomostne mjeno | |
Acer pseudoplatanus | |
L. | |
Po druhich žórłach zarjaduje so do swójskeje swójby klonowych rostlinow (Aceraceae).
Hórski klon je za čas lěća zeleny štom, kotryž docpěje wysokosć wot 25 hač do 30 (40) m. Ma šěroku, hustu krónu. Štom docpěje starobu 500 lět a je zmjerzkokruty.
Króna je šěroka a zhorbjena.
Kmjen najčasćišo je krótki, skerje přechadźe do tołstych hałuzow. Móže tołstosć wot 3 metrow dosahować.
Skora je slěbrojta hač do šěrobruna.
Młode hałuzy su oliwnozelene, pozdźišo ćmowobrune abo čerwjenobrune.
Zymske pupki su owalne a dosahuja wulkosć wot 10 mm.
Łopjena su napřećostejne, stołpikate a docpěja dołhosć wot 3 hač do 15 cm. Łopjency su pjećlapate, docpěwa dołhosć a šěrokosć wot 20 cm. Su do połojcy nutř rězane, na hornim boku ćmowozelene, na delnim boku jasniše, šěro kosmate a maja brunojće-wołmojte pažowe brody.
Nazymske barbjenje je złotožołte hač karminčerwjene.
Kćěje wot apryla hač do meje. Kćenja so pokazaja runočasnje z łopjenami a steja w kićojtych wisacych pakićach, kotrež docpěja dołhosć wot 5 hač do 15 cm. We kwětnistwje su a dwusplažne a dwusplažne kćenja. Kćenja su pjećličbne a njenahladne. Kćenjowy přikryw je dwójny, swobodnołopjenowy. Keluch a króna su jara podobne, docpěja dołhosć wot 2,5 hač do 5 mm a su žołtozelene. Stameny su wosom. Płódnik je hornje stejacy a běłošešerjaty.
Kćenja so wot insektow wopróša.
Płody su nahe, na kónčkach šěroko křidłate worješki a steja we wisacych promjenjach. Wonkowne křidłate kromy wobeju dźělpłodow tworja prawy abo wótry kut. Dźělpłód docpěje dołhosć wot 3,5 a 4,5 cm a šěrokosć wot 15 mm.
Płody zrawja wot septembra hač do oktobra. W pózdnjej nazymje so wobě dźělpłodaj rozdźělitej a so najwjetša wot powětra wottorhnjetej. Dla symetriskeho natwara so při lětanju wjerću.
Wone w nalěće kochory pušćeja a na pućowych kromach abo na parkowych trawnikach často huste wobrosty wutworja. Při tym wobě jednorej, hładkokromnej schadźikowej łopješce hišće cyle hinak wupadatej hač rukojte sćěhowace łopjena.
Hórski klon rosće we wudolinowych a hórskich lěsach z wysokej powětrowej włóžnosu na hłubokosahacych, humusowych abo wutkatych hlinjanych pódach.
Hórski klon je w Europje rozšěrjeny, při čimž wot Portugalskeje hač do Kaspiskeho morja wustupuje.
Krute, trajnje swětło wostajace drjewo so za rězbiny, za parket a za twar hudźbnych instrumentow wužiwa.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.