![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Ursa_major_constellation_map.png/640px-Ursa_major_constellation_map.png&w=640&q=50)
સપ્તર્ષિ
તારા જૂથ / From Wikipedia, the free encyclopedia
સપ્તર્ષિ આકાશમાં આવેલું એક નક્ષત્ર છે. આ નક્ષત્રને દિવ્ય ઋષિ માનવામાં આવે છે. સપ્તર્ષિ ઉત્તરી ગોળાર્ધમાં આવેલા સાત તારાઓ છે. આ તારાઓને અંગ્રેજી ભાષામાં ગ્રેટ / બીગ બિયર અથવા ઉર્સા મેજર કહે છે. આ સાત તારાથી બનતો આકાર પતંગ જેવો લાગે છે, કે જે આકાશમાં દોરી વડે ઉડતા હોય. આ સાત તારામાંથી આગળના બે તારાને જોડતી રેખા ને સીધી ઉત્તર દિશામાં આગળ વધારીએ તો એ રેખા ધ્રુવ તારા પર પહોંચે છે.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Ursa_major_constellation_map.png/640px-Ursa_major_constellation_map.png)
સપ્તર્ષિના ચોરસના ૫શ્ચિમ તરફના પ્રથમ બે તારાઓમાંથી ઉત્તર દિશામાં નીચે લીટી મારીએ અને કોઈ પ્રકાશિત તારા સાથે અથડાઈ ૫ડીએ તો જાણવું કે, એ ઘ્રુવતારક પોતે. સપ્તર્ષિના પ્રથમ બે તારાઓનાં નામ ક્રતુ (in image "Dubhe") અને પુલહ (in image "Beta"). ઘ્રુવતારકની આસપાસ ગોળાકારે સપ્તર્ષિમંડળ ફરે છે, ૫ણ આ બે તારાઓ કદી ઘ્રુવતારક સાથેની એક લીટી છોડતા નથી. વર્ષના ગમે તે વખતે તમે એમને પૂછો તેઓ બંને ઘ્રુવ મહારાજનાં દર્શન કરાવાના. આથી તેમને અંગ્રેજીમાં (ધ પૉઈટર) "The Pointers" કહે છે.
ઘ્રુવનો તારો પૃથ્વીના ઉત્તર ઘ્રુવની સામે અવકાશમાં જે બિંદુ આવે તેને આકાશી ઉત્તર ઘ્રુવ કહે છે. તેનાથી આ ઘ્રુવતારો ૧ ૧/૪ અંશ દૂર છે. તેથી આકાશી ઉત્તર ઘ્રુવબિંદુની આસપાસ ઘ્રુવના આ તારાને ૧ ૧/૪ અંશનું ચક્કર માર્યા કરવું ૫ડે છે. જો ઘ્રુવના તારાને દૂરબીનથી જોઈએ તો ઘ્રુવનો તારો એકલો નથી દેખાતો. ૫ણ તેની આસપાસ બીજા બે તારાઓ છે. ઘ્રુવનો તારો મળીને કુલ ત્રણ તારાઓ એકબીજાની આસપાસ ફરી રહ્યા છે.
સપ્તર્ષિના સાતે તારા લગભગ એકસરખા પ્રકાશિત છે. જેના નામ આ પ્રમાણે છે: